Mai Văn Phấn
Përkthimi dhe Hyrja nga Dr. Gjekë Marinaj
Tiến sỹ Gjekë Marinaj dịch sang Anbani ngữ

 

Tranh của Francis Gabacho

 

 

 

TEHE ERE

 

 

I.

 

Në zvarritje për tek maja e mprehtë e shkëmbit

Trupi i erës pëson gërvishtje

 

Gjaku i erës është shi

Rreze dielli që pikon poshtë

 

Malet e mbështjellin puthjen në lartësi

Retë bojë hiri krijojnë një bllok

 

Malet hapin krahët, kërcasin këmbët në tokë

Rrënohen në fragmente

Lotët e trupit të erës duke u grimcuar

Ndriçimi i yjeve rrëzohet

Mëngjesi vjen furishëm

 

Në majë të shpatit befas

Hapë sytë dhe shikon poshtë

 

Puthjet që ngjiten edhe më lart

Era i mbështjellë lart edhe një shtresë.

 

II.

 

Duke e prerë gojën në sharrë

Era e lehtë lëpin luginat e lëndinës

Dhe fundoset poshtë në abuz

 

Luginave të prishura kodrave dhe maleve

Gjoksi i erës dridhet

Duke luajtur nëpër fusha

 

Guaska thyhet dhe ndrit

Pranvera derdh nga goja farëzat

 

Në pritje të çeljes së kotiledoneve

Era do marrë tokën me vete.

 

III.

 

E mbylla derën shtrënguar por fryu më shumë erë

Mungesë frymëmarrje, befas një lëmsh përgjatë gjoksit

Sytë e erës u përfshinë në sytë tuaj

Duke u rrokullisur shpejt rreth e rrotull

 

Kaloi një urë vetëtimthi

Trupi im u përkul poshtë nga era

Duke pikuar si peshqir i lagur në gardh

Duke pikuar poshtë në lumin gjarpërues.

 

Kujtoj trenin tek priste trupin e erës mespërmes

Shtëllungat e tymit u kthyen mbrapsht dhe sirenat ikën

 

Frymëmarrja më kufizohet përmes trumbetave

Shkëlqimi i krahëve të hapur të shqiponjës

Fluturojnë lart me furinë e dragoit

Kavalierë që pushojnë në tehun e erës

 

Gjethet e trazuara nxjerrin jashtë kërcejtë

Përzier, leckosur, për të kënaqur ndjenjën e ndërkryer

Frenimin e lakmisë.

 

 

 

 

 

Đỉnh gió

 

 

I.

 

Nhoài lên mỏm đá sắc

Thân thể gió trầy xước

 

Máu của gió là mưa

Nắng nhỏ xuống

 

Núi cuốn nụ hôn lên cao

Cụm mây xám đúc thành khối

 

Giang tay núi đạp chân vào đất

Vò nát

Xé toang thân gió

Ánh sao rơi

Buổi sớm vỡ oà

 

Thông thốc lên mỏm dốc

Mở mắt nhìn xuống

 

Những nụ hôn chồng xếp cao hơn

Gió cuồng nộ cuộn lên đỉnh khác.

 

II.

 

Tìm miệng anh gieo hạt

Gió níu chân tay đất dịu dàng

Lao xuống vực

 

Thổi rỗng lòng đồi núi

Ngực gió thả trôi

Vờn trên đất

 

Chớp sáng nứt vỏ

Mùa xuân trào miệng hạt

 

Chờ nảy lá mầm

Gió mang mặt đất đi.

 

III.

 

Đóng chặt cửa gió càng thổi

Điều chợt nhớ cũng bạt hơi, tức ngực

 

Mắt gió cuốn anh vào em

Xoay tít mù chong chóng

 

Thoáng một cây cầu

Thân thể anh bị gió bẻ gập

Rũ xuống tựa chiếc khăn ướt vắt qua hàng lan can

Nhỏ xuống dòng sông chảy xiết

 

Nhớ đoàn tàu lao qua xẻ ngang mình gió

Cột khói vật ngược cùng hồi còi phút chốc mất tăm

 

Hơi thở anh co thắt qua lưỡi gà cây kèn

Mắt quắc sáng áp lực đại bàng xoải rộng

Nâng cánh chuồn chuồn mỏng manh

Ung dung ngả lưng đỉnh gió

 

Ngoài kia những vòm lá rối

Lay giật tả tơi cho đã cơn hưng phấn điên cuồng

Cơn ức chế thèm khát.

 

 

 

 

 

 

BAHÇJA JUAJ

 

 

Pas shiut pemët kanë figurë të imët

Dy anët e gjetheve jeshile të lëmuara

Dora e gjethes gjithnjë e butë

 

Cicërimat e zogut Bách Thanh shprushin folenë

Më mbështjellin me pomelo dhe rrënjët e fikut beniamin

Bostan, livandë, barbarozë

Mbërthimi i vjeshtës më i kujdesshëm

 

Ju mbyllni sytë e sytë shkëlqejnë gjithandej

 

U ngjita në një breg të ndriçuar nga dielli

Nga një varkë herët në mëngjes

 

Më the të pres për ty që ta mbyllnim mirë portën.

 

 

 

 

 

Vườn em

 

 

Sau cơn mưa dáng cây thon nhỏ

Mướt xanh hai mặt lá

Bàn tay lá ấy luôn mềm

 

Tiếng chim Bách Thanh tung lưới

Thít chặt anh cùng bòng bưởi, rễ si

Hoa cẩm quỳ, oải hương, phong lữ…

Dịu dàng thêm khăn áo mùa thu

 

Mắt em lóng lánh khắp nơi khép lại

 

Anh bước lên vạt nắng

Một con thuyền ban mai

Em bảo hãy chờ để khoá chặt cổng.

 

 

 

 

 

 

STINË HËNE

 

 

I.

 

Hëna shtrihet në anën tjetër

Zgjatet për puthje të reja

Një perde mjegulle, era e livadheve matanë

 

Ndodhi buzë një kanali:

Në siluetën e një varke të vogël kundrejt një ure

Një gur me fat dëgjoi djersitjen e çuditshme

Të hënës së mesnatës që rridhte pikë, pikë

 

Duart tuaja u zgjatën të mbërrinin hënën.

Gishti i parë i natës mori shkëlqim,

Një rrugicë e pashkelur

Zgjoi frymëmarrjen e një arome

 

Vargu i tingujve përmbyt ditën,

Përbri hënës, qesh flet gjuhën e tënde,

Duke ia thithur ngjyrën e tejdukshme.

 

II.

 

Gjethet ushtojnë valët e barit të shkelur

Fshehur madje edhe nga lartësia e maleve, pyjeve në vetvete;

Lëkura e ujit tendosur fort që të mos kalojnë valët;

ngjyrat e hajthme të shpinës së një gjoku,

më kthejnë në një shtresë hëne

 

Të kapa përdore, era ta fryu lart fustanin me lule;

të putha, zëri im i butë

të ngjiti në hënë

 

Koha e mirë më kacavirret nëpër thembër,

një zemër pulson në gjoksin e tokës,

një rrjedhë me shkëlqim hëne përkulet drejt trungut.

 

Me shkëlqim të ngutshëm, gjurmët

ndriçojnë tokën, dora ime zgjatet përgjatë tyre

 

ndale furinë tani, më dëgjo:

të gjitha rrugët, lagjet, shpatet, gotullat,

luginat, orizoret, po mësojnë të qeshin, ushtrohen të këndojnë...

 

III.

 

Pëllumbi qe kthyer,

Duke sjellë me vete pasditen

Mbledh krahët:

 

Një pasdite të veshur në pupla gri,

Me një shall të bardhë në qafë dhe kokë,

Me thonj shumë vogëlakë, dhe ngjitet lart në hënë

 

Dita, verbuese dhe rrezatuese,

Lëshon lulen e virgjër

Duke e lëshuar poshtë me butësi:

Kjo është koha për të bërë dashuri

 

Të shndrisë terreni i errët;

Sezonet antike të pjalmit dhe lindjes, bashkimit të farërave,

Pasion gjumëndjellës në hënën e vonë të natës

 

Mblodhi gjunjët në trungjet e mia të vjetra,

Duke mbyllur sytë në kodrën me erë,

Farëzat bien në baltë, fermentohen, lirohen

 

Nesër kjo tokë

Dhe e gjithë bota do ndryshojë.

 

 

 

 

 

Mùa Trăng

 

 

I.

 

Trăng đã về bên kia

Phủ lên những nụ hôn khác

Màn sương, mùi cỏ khác

 

Nơi ấy một dòng kênh

Bóng con thuyền nhỏ qua cầu

Bờ đá nằm im nghe mồ hôi lạ

Giọt giọt trăng khuya

 

Bàn tay em tìm trăng

Từng ngón đêm lóe sáng

Một con đường thanh sạch

Thức dậy làn hương

 

Chuỗi thanh âm tràn dâng ngày

Men theo trăng, cười nói trăng

Nghẹn thở một màu trong suốt.

 

II.

 

Vang trên mặt cỏ rối, lá cây

Nơi đại ngàn không nhìn thấy

Mặt nước giãn căng không sóng đi qua

Màu óng ả trên lưng chim bói cá

Cho anh thành vạt trăng

 

Anh dìu em lồng lộng váy hoa

Hôn em, ngón tay út

Nâng em lên trăng

 

Mưa thuận gió hoà gót chân

Trái tim rộn ràng ngực đất

Dòng trăng cuồn cuộn thân cây

 

Lướt nhanh nữa cho đất đai thêm sáng

Dấu chân, bàn tay anh dài theo

 

Hay chậm lại lắng nghe anh nói

Cả phố phường, triền dốc, cửa sông

Cùng ngô lúa đang tập cười, tập hát…

 

III.

 

Con bồ câu đã về

Mang cả buổi chiều

Kẹp trong đôi cánh

 

Một buổi chiều khoác bộ lông màu lam

Cổ và đỉnh đầu khoang trắng

Cùng móng chân bé xíu bước lên trăng

 

Ngày chói gắt và rạng rỡ

Rũ trên đóa hoa trinh nữ

Dịu dàng khép lại

 

Đây là thời khắc ái ân

Thắp sáng lãnh địa bóng tối

Mùa phồn sinh thụ phấn, kết hạt

Mặn nồng thiêm thiếp trăng khuya

 

Bó gối những gốc cây

Nhắm mắt ngọn đồi gió

Hạt giống rơi trong bùn ngấu thảnh thơi

 

Ngày mai mặt đất này

Và thế giới sẽ đổi khác.

 

 

 

 

 

PATA TË DREJTËN TË MENDOJ PËR ÇFARË DËSHIROVA

 

 

Kambanat fluturuan lart

të mishërojnë dhe ekzistojnë

maja e malit fshehu rrugicën e zgjatur

nuk mundi të identifikonte ty me të djeshmen

 

kuajt psherëtijnë

të harlisur me ndjenja bari

lëpijnë me gjuhë kërcejtë e lagësht

u zhgërryhen dhe rrokullisen në dheun e shkriftuar

shpatullat të mbledhura prapa me teh si sythe

 

unë trimërisht zhytem thellë

pres për rilindje në flokët e butë

zjarrin e syve të mbuluar me butësi

lëvizje të qëllimshme sysh

kujtoj me arrogancë

befas fshij çdo gjë që kam ditur deri tani

 

çdo gjë që kam ditur

fshehur në diellin e verbër, në kastravecë të regjur, në salcë

të fshirë nga trupi i ënjtur

në bulëza gishtash

në retë e rrezuara përtokë

që zgjasin zërat e karkalecave

ujërave që befasisht nxihen nga fekalet

brenda pemëve që shkundën dhe kthyen gjethet në dushk

lustrimeve marramendëse që kthyen vazon me fund

 

Rrodhi gojës time

përkulja juaj

Duke spërkatur qumësht aromatik ose gjelbërim të ri

 

Pata të drejtën të mendoj për çfarë dëshirova.

 

 

 

 

 

Được quyền nghĩ những điều đã ước

 

 

Những quả chuông bay lên

hóa thân và hiện hữu

đỉnh núi che con đường co duỗi

không nhận ra em hôm qua

 

ngựa thở dốc

bời ngợp cảm giác cỏ

chùm lưỡi dìu nhau đứt cuống

xuyên qua tim lăn vào đất tơi

nở những bàn tay sau lưng tươi tốt

 

anh dũng mãnh lún sâu

chờ sinh lại trong tóc mềm

phủ nồng mắt dại

đi ra lững thững

ngạo nghễ tượng đài

chợt bôi xoá những điều đã biết

 

đã biết

vùi trong mặt trời, đêm sâu, nước đọng

bôi xóa thân căng mọng

ngón ngón mài xiết

rên rỉ mây bay

kéo căng tiếng dế

nước bỗng reo qua miệng sông đầy

cây lay giật thúc vòm lá rối

men lao đao dốc ngược đáy bình

 

chảy qua miệng anh

mềm mại em

sữa thơm hay cỏ non vừa mọc

 

được quyền nghĩ những điều đã ước

 

 

 

 

 

DUKE ZGJEDHUR NJË SKENË

 

 

Në ëndërr shtrirë poshtë në det

kokën mbështetur në krahun tënd

 

Të duket se deti këtu është tetë metra i thellë

(Unë t'i lexoj mendimet)

me një shtresë ftohtësie dhe albatrosësh

 

E sjell ëndrrën nëpër rrugë

në mëngjes mendoje veten si një kërpudhë druri

zier në tenxheren e gjellës

një tenxhere tetë metra e thellë

 

Pas vizitës tek miqtë në rrugicat e ngushta

Pjatat të ngjajnë si kërpudha druri në tenxheren e gjellës

dhe se zëri i miqve është tetë metra i thellë

 

Mbylle derën pakëz ngaqë është ftohtë

ndërsa paqartësia shpërndan avuj lagështie në kaq thellësi

 

Distanca të ngjan e përafërt me distancën mes stolit dhe statujës

zërat e turjelave vinë me shpejtësi vetëtime

mes fytyrave të huaja reflektuar në sipërfaqen e supës

distancë ekuivalente mes shtresës së ftohtësisë dhe albatrosëve

jashtëzakonisht e bukur dhe mbi tetë metra e thellë

 

 

 

 

 

Chọn cảnh

 

 

Trong mơ ngả mình trên biển

gối đầu lên tay em

 

Em nghĩ nơi đây biển sâu tám mét

(tôi đọc được ý nghĩ)

có đám mây và chim hải âu

 

Tôi mang giấc mơ ra phố

lúc ăn sáng thấy mình giống miếng mộc nhĩ

sôi lên trong nồi nước dùng

nồi nước sâu tám mét

 

Vào thăm bạn trong ngõ hẹp

biển số nhà giống miếng mộc nhĩ

đang sôi trong nồi nước dùng

tiếng bạn vọng từ độ sâu tám mét

 

Khép bớt cửa vì lạnh

Hơi ẩm mơ hồ ngấm xuống rất sâu

 

Thấy khoảng cách từ chân ghế tới bức tượng

tiếng mọt kêu tới vụt nhanh tia chớp

giữa những khuôn mặt trong quán phở xa lạ...

bằng khoảng cách giữa đám mây và chim hải âu

đẹp tuyệt vời trên độ sâu tám mét

 

 

 

 

 

FRYN ERË

 

 

Puthemi me njëri-tjetrin në korridore të ngushta

në barin e gjelbër, në qoshe të errëta

në kullat e kambanave, përbri pemës laike...

 

Nga të gjitha anët këmbët na përmbyten në ujë

kur era fryn me tërë fuqinë që ka

 

Ti si në ëndërr më ngjitesh pas trupit

fishkëllen tek dren të gjithat sythet e reja

 

Bletët vazhdojnë fluturimin pa asnjë merak

Vjeshta vazhdon të vjeshtojë monotone, shi-imët

por të gjithat pemët i godet një shuplakë në të njëjtin drejtim.

 

 

 

 

 

 

Gió thổi

 

 

Chúng mình hôn nhau trong hành lang hẹp

trên cỏ xanh, trong những góc tối

trên tháp chuông, bên gốc cây cổ thụ...

 

Bốn bề nước tràn ướt chân

lúc ấy gió thổi rất mạnh

 

Con sâu đo em đu lên người anh

thì thầm gặm hết những xanh non

 

Con ong vẫn nhởn nhơ bay

thác đổ đều đều, mưa rơi rất chậm

nhưng tất cả ngọn cây đều bạt về một phía.

 

 

(Rút từ tập thơ "Zanore në vesë/ Những nguyên âm trong sương sớm”, Nxb.BOTIMET M&B Anbani, 4/2014)