ĐÔI CÁNH TRONG HÀNH TRÌNH

(Lời giới thiệu tập thơ "Два крыла - Đôi cánh")

 

 

Nhà thơ-Dịch giả Elizaveta Kozdoba 





Dịch giả-nhà thơ Nguyễn Quốc Hùng

Elizaveta Kozdoba*

Bản dịch của Nguyễn Quốc Hùng**

Việt Nam! Người Việt gọi Tổ quốc mình là đất nước của nhà thơ và những áng thơ, không phải chỉ vì thiên nhiên đẹp như cổ tích, khơi nguồn cảm hứng sáng tạo trong mỗi con người mà còn bởi tự thân quá trình sáng tác thơ - một phần không thể tách rời của sự tự thể hiện dân tộc, là cơ sở của đời sống Việt Nam được hình thành từ thời xa xưa, của truyền thống quý báu, là thành phần của nghi thức và sinh hoạt.

Ngay từ những thế kỷ đầu tiên của kỷ nguyên chúng ta, Phật giáo đã thâm nhập vào Việt Nam và trở thành cơ sở của tư duy dân tộc cùng với thờ cúng tổ tiên theo truyền thống và vạn vật hữu linh, cũng như với Nho giáo và Đạo giáo đến từ Trung Quốc từ thời điểm đó. Thiên hướng Phật giáo trong thi ca Việt Nam mạnh đến mức tác giả của những tác phẩm thi ca đó không chỉ là những tu sĩ Phật giáo mà còn là những đại diện của xã hội thế tục. Không chỉ những Phật tử về tín ngưỡng và lối sống, mà còn cả những tín đồ của các tôn giáo khác cũng tuân theo truyền thống thi ca Phật giáo. Có thể thấy dấu vết ảnh hưởng của Phật giáo trong các tác phẩm của đại thi hào Việt Nam Nguyễn Du (1760 - 1820) từng thấm nhuần Khổng giáo. Và Hàn Mạc Tử (1912 - 1940), nhà thơ lớn bậc nhất ở nửa đầu thế kỉ XX, người vốn theo Công giáo.

     

Theo quan điểm của Thích Nhất Hạnh - nhà thơ và văn sỹ nổi tiếng Việt Nam, một nhà thuyết pháp Phật Giáo, nhận thức thơ ca và nhận thức Phật giáo rất gần nhau, vì nguyện vọng chung của họ là đi vào sâu trong mối quan hệ siêu hình mà con người không thể tiếp cận được. Và chỉ có thể trở nên hiểu được bằng tư duy, linh cảm, thiền sâu... Tư tưởng nhất thể của vạn vật, mọi cái giao lưu và cùng tồn tại trong không gian và thời gian, cảm quan Phật giáo về thiên nhiên và thế giới, nơi mọi vật thể và bản thể cùng chung ý nghĩa, như một biểu tượng của thế giới duy nhất luôn biến đổi, nơi vạn hữu trong một, một vẫn ở khắp mọi nơi, và cùng trong một. Đó là một ý tưởng của mọi ý tưởng cơ bản nhất của Phật giáo.

  

Là một phần của tự nhiên và thế giới xung quanh, các nhà thơ thời trung đại không thể thổi hồn hoặc nhân cách hóa, bởi họ cũng ngang bằng và không có gì khác với thế giới xung quanh. Cá nhân được hòa tan trong tập thể, không trực tiếp tạo ra sự chú ý đến mình. Từ đó mà thi ca cổ điển Việt Nam được gọi là “thiếu bản ngã”.

Nhưng đến thời kỳ chủ nghĩa thực dân Pháp, khi người Việt Nam làm quen với thi ca Pháp, bắt đầu từ dòng lãng mạn, và khi ảnh hưởng của Đạo Thiên Chúa (Catholic) được củng cố, những nhà thơ Việt Nam, cũng giống như các nhà thơ Pháp bắt đầu làm bật lên Con người từ thế giới xung quanh như là khởi đầu cho sự kiến tạo nên nó. Giờ đây nhân vật của Tác phẩm - Con người được chuyển đến trọng tâm của sự chú ý trong thi ca. Quá trình tự khẳng định của cá nhân, dựa trên việc đưa con người thoát ra khỏi thiên nhiên, mở ra cho nhà thơ quan điểm sáng tạo khác, cho phép nhìn thiên nhiên không phải từ bên trong mà từ bên ngoài. Và mỗi tác giả nhìn thấy bức tranh thay đổi của thế giới theo cách của mình và đưa vào đặc trưng của riêng mình trong sáng tạo.

   

Mai Văn Phấn sinh năm 1955 tại Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình, giữa thiên nhiên tuyệt đẹp của đồng bằng sông Hồng. Mỗi nhà thơ đều tin rằng họ được sinh ra ở nơi thơ mộng nhất, nơi thiêng liêng nhất trên trái đất. Ninh Bình, là vùng đất nổi tiếng từ cổ đại của văn hóa tộc người Việt, vùng đất của những truyền thống quý báu và đầy ắp những sự kiện lịch sử.

  

Vào thế kỷ thứ X Ninh Bình là Thủ đô và đã chứng kiến bao thăng trầm lịch sử đất nước. Nằm ở giao điểm của ba khu vực - Tây Bắc, đồng bằng sông Hồng và phần bắc của miền Trung Việt Nam, Ninh Bình mang đặc trưng của vùng văn hóa sôi động, bắt nguồn từ đặc trưng của nền văn minh sông Hồng.

  

Thiên Chúa giáo bắt đầu phổ biến tại Việt Nam vào thế kỷ thứ XVI - XVII. Và vùng Kim Sơn đã trở thành trung tâm của Ki-tô giáo, nơi mà nhà thơ Mai Văn Phấn đã sinh ra trong một gia đình xuất thân là nông dân. Đó là vùng đất có cội nguồn bản địa sâu sắc, trí tuệ và tâm hồn phong phú thiêng liêng được nuôi dưỡng bởi truyền thống cổ xưa. Thế giới quan Ki-tô giáo của nhà thơ được bổ sung bằng nền tảng tín ngưỡng Phật giáo sau khi nhà thơ gặp người yêu của mình - một người theo Đạo Phật và sau này trở thành vợ ông. Và hiện nay theo nhà thơ, hai tín ngưỡng mà ông tôn kính - Đạo Thiên Chúa và Đạo Phật cùng hòa hợp trong tâm hồn ông, tạo nên một bản sắc đặc biệt trong thế giới quan và hoạt động sáng tạo.

 

Theo quan điểm của các nhà phê bình và của chính Mai Văn Phấn, sự kết hợp của hai tôn giáo tạo nên một tôn giáo đặc biệt của nhà thơ, làm cho tác phẩm của ông không giống như của các nhà thơ khác.

  

Sự hài hòa trong quan điểm triết học và thế giới quan đối với thế giới xung quanh và con người - cách tiếp cận hoặc là Phật giáo hoặc là Thiên chúa giáo đối với nhận thức thế giới không gây hoang mang hoặc chối bỏ, không chấp nhận những hình ảnh và thể hiện, bởi độc giả thi ca thế giới từ lâu đã quen với một định nghĩa của Pushkin về nhà thơ “…và thiên thần - là người bạn của những nghịch lý”.

Tiếp tục truyền thống của thơ Phật giáo Việt Nam, tác giả đồng thời vượt ra ngoài khuôn khổ thơ ca "không bản ngã". Ngược lại, nhân vật trữ tình của Mai Văn Phấn liên tục cho tất cả đi qua lăng kính và cảm giác của mình, nhưng "khi nhận ngọn lửa về mình", nhân vật  nhanh chóng phát triển thành biểu tượng chung “một trong muôn pháp và muôn pháp trong một". Sự khác biệt như vậy đánh thức một tâm trí đang ngủ và mang lại sự tươi mát tự nhiên, giống như một làn gió thoảng hoặc tiếng sóng vỗ…

   

Khi phản ánh triết học, tôn giáo phức tạp và nền tảng thi ca của Mai Văn Phấn, các tác phẩm của ông đầy sức sống, tràn ngập trong mình màu sắc tươi sáng của thiên nhiên, của quá trình lao động, những biểu hiện của một cuộc sống năng động. Một hình thức thơ yêu thích - thể thơ tự do, và phải được sắp đặt như tản văn, nhưng nét bất ngờ, chi tiết đồ họa, hình ảnh lãng mạn khác thường, ngay lập tức góp phần làm sinh động bức tranh tổng thể và tất cả mọi thứ xuất hiện trong màu sắc và âm thanh sống động.

     

Thiên nhiên và những biểu hiện đa dạng của nó chiếm vị trí trung tâm trong thơ Mai Văn Phấn. Dù viết về điều gì - về Tổ quốc, tình yêu, bạn bè, chiến tranh và hòa bình, tất cả đều được xây dựng trong trạng thái thiền định trên nền của bức tranh thiên nhiên: bình minh và hoàng hôn, mặt trăng và các vì sao, những cánh chim bay và bướm lượn, nhân bản của hoa cỏ và cây cối, muông thú và các hiện tượng thiên nhiên.

Ví dụ:

“Nắng sớm và hơi nước…

Tôi sải bước

Tới nhà thờ Chúa Cứu Thế”

(“Tôi tin”)

“Kéo mặt nước

Lên đôi cánh sải rộng”

(“Con thiên nga bay đi”)

Và đây là bài thơ hoàn toàn bí ẩn với sự chuyển dịch trong thời gian và không gian, một hiện tượng chỉ xảy ra trong giấc mơ hoặc tại những nơi chứa sức mạnh huyền diệu như tam giác Bermuda:

Vẫn trấn tĩnh tiễn khách ra ngõ

“Pha xong ấm trà

Quay ra

Ông khách không còn ở đó

Gọi điện thoại

Người nhà bảo ông mất đã bảy năm

Nhầm lẫn

 

Nhà mình

Mọi sự đảo lộn

Không nhớ bức chân dung hạ xuống bao giờ

Đâu rồi chiếc đồng hồ chạy bằng dây cót?

Bộ ấm chén giả cổ ai cho?

Ghé sang hàng xóm

Thử hỏi mấy loại thực phẩm

Loại tăng giá

Loại còn giữ giá.

 

Trong nhà

Trà vẫn nóng

Đẩy chén nước về phía ông khách đã ngồi.

 

Luồng tử khí cao chừng một mét sáu dựng đứng trước mặt

Chốc lại cúi gập.”

Tôi nghĩ rằng nhà văn huyền bí nhất của nước Nga Xô viết Mikhail Bulgacov, nếu đọc được bài thơ này cũng sẽ ngả mũ, kính cẩn với tác giả của nó.

Mai Văn Phấn tự do dịch chuyển khuôn khổ không gian - thời gian của các sự kiện, trong tất cả các thước đo và tất cả các dòng năng lượng. Sự bí ẩn tự nhiên này của ông không lời giải và tất cả xâm nhập vào mọi chủ thể và thậm chí ra ngoài khuôn khổ của nó và cuốn hút nhiều bạn đọc tại các nước khác nhau trên thế giới. Chỉ cần nói rằng ông là nhà thơ cách tân ở Việt Nam. Thơ ông được dịch ra 19 ngôn ngữ tại các nước khác nhau, đã xuất bản 24 tập thơ và nhiều lần được tái bản.

Mai Văn Phấn có học vấn đa dạng. Trong nhiều năm ông thường xuyên thu nạp triết học, lịch sử, văn hóa, tâm lý học, khoa học huyền bí phương Đông như chiêm tinh học, phong thủy và những thể loại khác. Kinh nghiệm thâm nhập và nghiên cứu từ ngữ của ông cũng rất đáng để quan tâm. Tính cách, tâm lý, văn hóa và thiên nhiên Nga luôn cuốn hút ông. Vì vậy, Mai Văn Phấn đã vào học khoa tiếng Nga trường Đại học Ngoại ngữ Hà Nội, tốt nghiệp năm 1981. Trong giai đoạn sinh viên nhà thơ đã đến Minsk, thủ đô Berarus, học tiếng Nga tại trường Đại học Sư phạm mang tên A. M. Gorky. Còn trong năm 2014, khi có mặt tại Xanh-Petecbua và Matxcơva, Mai Văn Phấn đã sáng tác chùm thơ kỷ niệm sự kiện này.

“Đôi cánh”- Tập thơ đầu tiên của Mai Văn Phấn được xuất bản tại Nga, bằng hai ngôn ngữ thân yêu của nhà thơ - tiếng Việt và tiếng Nga. Chúng ta hy vọng rằng, đông đảo độc giả Nga của chúng ta sẽ đánh giá xứng đáng sáng tạo của một nhà thơ Việt Nam đặc biệt, là chủ nhân của nhiều giải thưởng trong nước, tác giả có nhiều tác phẩm được sinh viên, nghiên cứu sinh của năm trường đại học Việt Nam, cũng như các nhà nghiên cứu và phê bình văn học tại nhiều nước khác nhau trên thế giới quan tâm nghiên cứu.

 

Bìa 4 tập thơ “Два крыла - Đôi cánh”

ДВА КРЫЛА В ПОЛЁТЕ

Елизавета Коздоба

Вьетнам! Свою родину вьетнамцы называют страной поэтов и поэзии не только из-за сказочной природы, вдохновляющей каждого на творчество, но и потому что сам процесс стихотворчества - неотъемлемая составная частьсамовыражения народа, основа вьетнамской жизни, сложившаяся с незапамятных времен прекрасная традиция, элемент их этикета и быта.

Еще в первые века нашей эры во Вьетнам проник буддизм,войдя в основу национального мышления наряду страдиционным культом предков и анимизмом, а также спришедшими из Китая конфуцианством и даосизмом. Буддийская направленность во вьетнамской поэзии была столь сильна, что авторами поэтических произведений становились не только буддийские монахи, но и представители светского общества. Буддийской поэтической традиции следовали не только буддисты, по вероисповеданию и образу жизни, но и приверженцы других религий. Так, следы буддийского влияния чувствуются в творчестве великого вьетнамского поэта Нгуен Зу, конфуцианца по убеждению (1766 - 1820 г.) и крупнейшего вьетнамского поэта первой половины ХХ века католика Хан Мак Ты (1912 - 1940 г.)

По мнению известного вьетнамского поэта и прозаика, проповедника буддизма Тхить Нят Хань поэтичекое и буддийское сознания очень близки в силу их обоюдного устремления в глубь таких метафизических взаимосвязей, которые недоступны человеку непосвященному. И которые становятся понятными только в резльтате углубленного размышления, озарения, медитации... Идея всеединства всего сущего, взаимопроникновения и взаимобытия в пространстве и времени, буддийское ощущение природы и мира, где каждый конкретный предмет и сущность имеют обобщенное значение, как символ единого вечного переменчивого мира, где всё содержится в одном, а одно находится везде и во всём, - это одна из самых основоподагающих идей буддизма.

Являясь частью окружающей природы и мира, средневековый поэт не мог ни одушевлять её, ниочеловечивать, ибо он был им равновелик, ничем от них неотличался. Индивидуум растворялся в коллективном, непосредственно не призывая обращать внимания на себя. Отсюда клссическая поэзия Вьетнама получила своё название “без я”.

Но вот уже в эпоху французской колонизации, когда вьетнамцы познакомились с французской поэзией, начиная сромантиков, и в стране усилилось влияние христианскойрелигии (католицизма), вьетнамские поэты, уподобляясь поэтам французским, стали выделять человека из окружающего мира, как его созидающее начало Теперь герой произведения - человек - переместился в центр поэтического внимания. Процесс самоутверждения личности, основанный на выделении человека из природы, открывал поэтам и иное творческое зрение, позволяя разглядывать природу не изнутри, а извне. И каждый автор увидел меняющуюся картину мира, по-своему, внося свои индивидуальные особенности в творчество.

Май Ван Фану посчастливилось родиться в 1955 году в Кимшоне, провинцции Ниньбинь, среди прекрасной природы в дельте Красной реки. Каждый поэт считает, что он появляется на свет в самом песенном краю на самой дорогой его сердцу земле - Родине… Ниньбинь - это край, известный еще с древнейших времен этнической вьетнамской культуры, край замечательных традиций и насыщенный событиями истории.

В Х веке Ниньбинь была столицей,знала взлёты и падения истории страны. Расположенная на перекрестке трех регионов - Северо - Запада, дельты Красной реки и севера Центральной части, Ниньбинь впитала характерные черты динамической культуры региона, происходящих от особенностей цивилизации дельты Красной реки.

В ХVI - ХVII веках во Вьетнаме распространялосьхристианство. И местным католическим центром стал район Кимшон, где и родился в семье потомственных крестьян поэт Май Ван Фан.

Эта земля с глубокими самобытными корнями, древними традициями напитала ум и душу своей духовной аурой, давтолчок к её философскому освоению и осмыслению. Христианское мировоззрение поэта пополнилось основами буддийской веры после его встречи с любимой девушкой-буддисткой, ставшей впоследствии его женой. И теперь, как отмечает поэт, в его почитании две веры - христианство ибуддизм, которые, примиряясь в его душе. создаюторигинальный колорит его мировосприятия и творческого воспроизведения.

Сочетание двух религий, которые создают особую религию поэта, делают, по мнению и самого Май Ван Фана и критиков, его творчество не похожим на творчество других поэтов.

Гармоничная эклектика в мировоззренческих взглядах на окружающий мир и человека - то буддийский, то христианский подход к мировосприятию не вызывает недоумения или резкого отторжения, невосприятия картин и образов, ведь мировой поэтический читатель давно привык еще к пушкинскому определению поэта - “... и гений - парадоксов друг”.

Продолжая традиции вьетнамской буддийской поэзии, автор вместе с тем выходит за рамки поэзии “без я”. Наоборот, лирический герой Май Ван Фана постоянно пропускает всё через свое видение и чувствование, но “взяв огонь на себя”, он тут же врастает в символику всеобщего “один во всём и все в одном”. Такие перепады пробуждают спящий ум и вносят природную свежесть, похожую на дуновение ветра или плеск воды…

Отражая сложную философскую, религиозную ипоэтическую платформы Май Ван Фана, его творчество - жизнеутверждающе, наполнено свежими яркими красками природы, процессов труда, проявлений активной жизни. Излюбленная стихотворная форма - свободный стих, и должен бы располагать к прозе, но неожиданный штрих, графическая деталь, романтичный парадоксальный образ сразу вносят живинку в общую картину и всё появляется в живых тонах и красках.

Центральное место в поэзии Май Ван Фана занимает природа, её многообразное проявление. О чем бы ни писал поэт - о родине, любви, друзьях, войне и мире…, всёвыстраивается в медитативном ключе на фоне картин природы: рассвета и заката, луны и звёзд, полета птиц и мотыльков, очеловечивании цветов и деревьев, животных и явлений природы.

К примеру:

                  

“Утреннее солнце и пар от воды…

Я иду широким шагом

К Спасо-Преображенскому собору”

(“Я верую”)

“Всю поверхность воды потянул на себя

Вверх за парой взлетающих крыльев.”

(“Лебедь улетел”)

А вот такое совершенно мистическое стихотворение сосмещением во времени и пространстве, явление, какое бывает только во сне или в магических местах силы типа Бермудского треугольника:

Сохраняя спокойствие, провожаю гостя за ворота

“Заварив чай в чайнике,

Вернулся,

А гостя уже нет.

Звоню по телефону -

Его домашние сообщают,

что вот уже семь лет, как он умер.

Умопомрачение...

В моем доме

Полный переполох:

Не помню, когда сняли

Со стены портрет,

Где заводные механические часы

Чайный сервиз... кто дал его,

выдав за старинный?

К соседям заглянул,

Спросил о ценах на продукты -

Какие-то подорожали,

Другие - в прежней цене

А в доме чай стоит, ещё горячий

Подвинул чашку, где сидел мой гость.

Струя смертоносного пара

взвилась перед глазами на высоту

полутора метров и более...

Спустя мгновенье опустилась вниз.”

Полагаю, что самый мистический русский советский писатель Михаил Булгаков, прочитав это стихотворение, снял бы шляпу и почтительно раскланялся с автором.

Май Ван Фан свободно смещает пространственно - временные рамки событий, будучи своим во всех измерениях и во всех энергопотоках. Эта его естественная загадочность без разгадок и всепроникаемость во все сущее и даже за его рамки и притягивает многочисленных читателей в разных странах мира. Достаточно сказать, что он - самый инновационный поэт Вьетнама, переведённый в разных странах на 19 языков мира, выпустил и не единожды переиздал 24 поэтических сборника.

Май Ван Фан разносторонне образован. В течение многих лет он постоянно осваивает философию, историю, культурологию, психологию, эзотерические восточные учения, такие как астрология, фэн-шуй и другие. Небезынтересен и его опыт проникновения и в изучение Слова. Поэта всегда привлекала российская ментальность, культура и природа. И потому, поступив на факультет русского языка в Ханойском интситуте иностранных языков, Май Ван Фан успешно закончил его в 1981 году. В период студенчества поэт изучал в столице Белоруссии Минске русский языки в педагогическом институте имени А. М. Горького. А в 2014 году, побывав в Санкт-Петербурге и Москве, Май Ван Фай создал поэтические циклы, посвящённые этому событию.

“Два крыла” - первая поэтическая книга Май Ван Фана, издаваемая в Росии, на двух любимых языказ поэта - вьетнамском и русском. Надеемся, что наш многочисленный российский читатель оценит по достоинству творчество уникального вьетнамского поэта, лауреата многочисленных отечественных и международных литературных премий, чье творчество с интересом изучают студенты и аспиранты пяти университетов Вьетнама, а также литературоведы и критики в разных странах мира.

(*) Елизавета Захаровна Коздоба – поэт, прозаик, переводчик, публицист. Родилась в городе Долинское Кировоградской области. Отец Захар Иванович Коздоба был агрономом, мать Домникия Тимофеевна Коздоба – актрисой. После окончания средней школы в городе Кирово - граде (УССР) Е.З. Коздоба изучала языки на отделении структурной и прикладной лингвистики в Киевском государственном университете имени Т.Г. Шевченко. Обучаясь в аспирантуре в Московском государственном университете имени М.В. Ломоносова, была корре - спондентом и ответственным секретарём “Информа - ционного бюллетеня” Союза писателей СССР. Много путешествовала, занимаясь творческой журналистской и  итературной деятельностью. Её статьи и поэтические произведения печатались в отечественных и зарубежных СМИ. Выпустила 6 поэтических сборников. Е.З. Коздоба – лауреат литературных премий имени К. Симонова и В. Пикуля. Её стихотворения переведены на украинский, турецкий, польский, болгарский, испан - ский, английский и другие языки. В последнее время ав - тор сотрудничает с международным журналом “Золотая площадь”, совместно с испанскими и русскими поэтами выпускает испанско-российскую двуязычную антологию “Валенсия – Москва”, является вице-президентом реги - ональной общественной организации “Женский клуб “МОСКВИЧКИ” и носит почётное звание “Заслуженный работник культуры России”. 

Elizaveta Zakharovna Kozdoba - nhà thơ, nhà văn, dịch giả, nhà chính luận. Bà sinh tại thành phố Dalinskove tỉnh Kizovograd. Cha bà là Zakhar Ivanovich Kozdoba, kỹ sư nông học, mẹ là nữ nghệ sĩ Domnikya Timofrevna Kozdoba. Sau khi tốt nghiệp trường phổ thông ở thành phố Kirovograd (Cộng hòa U-crai-na, Liên Xô cũ). E.Z. Kozdoba nghiên cứu các ngôn ngữ ở hệ ngôn ngữ học cấu trúc và ứng dụng tại trường Đại học Tổng hợp quốc gia Kiev mang tên T.G. Shevchenko. Học nghiên cứu sinh tại Đại học quốc gia Matxcơva mang tên M.V. Lomonosov. Phóng viên và thư ký đại diện tờ báo “ Bản tin” của Hội Nhà văn Liên Xô (cũ). Đã tham quan nhiều nơi trên thế giới, tham gia các hoạt động sáng tạo báo chí và văn học. Bài viết và tác phẩm của E.Z. Kozdoba từng đăng ở báo chí trong nước và nước ngoài. Đã xuất bản 6 tập thơ. Từng đoạt các giải thưởng mang tên K. Simonov và V. Pikul. Thơ E.Z. Kozdoba đã được dịch sang tiếng U-crai-na, Thổ Nhĩ Kỳ, Ba Lan, Bun-ga-ri, Tây Ban Nha, Anh và các ngôn ngữ khác. Gần đây, tác giả đã hợp tác với tạp chí quốc tế “Quảng trường vàng” và cùng nhóm nhà thơ Tây Ban Nha và Nga xuất bản truyện thơ song ngữ Tây Ban Nha - Nga “Valenxia - Matxcova”. Bà là phó chủ tịch tổ chức xã hội - Câu lạc bộ phụ nữ mang tên “Phụ nữ Matxcơva”. Được vinh danh: “Nhà hoạt động văn hóa công huân Nga”.





(**) Dịch giả, nhà thơ Nguyễn Quốc Hùng sinh 1969, tại Nhân Chính - Từ Liêm - Hà Nội. Hiện đang sống tại Matxcơva - LB Nga. Học tại Đại học Hóa tinh vi Matxcova 1988 – 1994. Bảo vệ luận án tiến sỹ kinh tế tại Viện kinh tế - Viện Hàn lâm khoa học LB Nga 1997. Cộng tác viên Viện nghiên cứu Châu Âu - Viện KHXH Việt Nam. Hiện là Đại diện báo Đời sống và Pháp luật - Hội luật gia Việt Nam tại LB Nga… (Theo Tuyển thơ Nối hai đầu thế kỷ, Nxb. Hội Nhà văn 2014).