आलाप प्रतिलाप 2 / Echo of the Aalap II / Âm vọng của Aalap II (thơ - poetry) - Mai Văn Phấn. माई वान फान. अनुवाद: रति सक्सेना – Rati Saxena dịch sang tiếng Hin-đi
Mai Văn Phấn - माई वान फान
अनुवाद: रति सक्सेना – Rati Saxena dịch sang tiếng Hin-đi

Nhà thơ-Tiến sỹ Rati Saxena

Bìa tập thơ “Âm vọng của Aalap” của HS. Ajay Kelang (Ấn Độ)
आलाप प्रतिलाप 2 / Echo of the Aalap II / Âm vọng của Aalap(*) II
maivanphan.com: Nhà thơ - Tiến sĩ Rati Saxena vừa gửi tôi tập thơ bằng tiếng Hin-đi, có tên “आलाप प्रतिलाप / Echo of the Aalap / Âm vọng của Aalap”, do Nxb KRITYA - Kerala, Ấn Độ ấn hành vào tháng 2/2016. Theo giải thích của bà, Aalap là bản nhạc không lời, thường được chơi trong âm nhạc cổ điển Ấn Độ, trước khi bài hát bắt đầu. Đây là tập thơ do Rati Saxena tuyển chọn một số bài thơ của tôi từ các bản tiếng Anh (của các Nhà thơ - Dịch giả Trần Nghi Hoàng, Frederick Turner, Susan Blanshard, Pornpen Hantrakool, Lê Đình Nhất - Lang, Nguyễn Tiến Văn) để dịch sang tiếng Hin-đi. Trân trọng cảm ơn Nhà thơ - Tiến sĩ Rati Saxena đã dành thời gian và tâm huyết cho tập thơ của tôi. Xin giới thiệu với Quý Bạn đọc 5 bài thơ (Nghé ơi!, Thu đến, Đỉnh gió, Vườn em, Mùa Trăng) rút trong tập thơ “आलाप प्रतिलाप / Âm vọng của Aalap”.
maivanphan.com: Poet – Dr. Rati Saxena has just sent me a poetry book in Hindi language called “आलाप प्रतिलाप / Echo of the Aalap”, published by KRITYA - Kerala, INDIA I in February, 2016. According to her explanation, Aalap is the musical note without words, usely sung in classic Indian music, before starting the song.... and prati lap means the echo of the Aalap. This poetry book was selected by Poet – Dr. Rati Saxena from some of my poems from English versions (translated by Poet - Translator Trần Nghi Hoàng, Frederick Turner, Susan Blanshard, Pornpen Hantrakool, Lê Đình Nhất – Lang and Nguyễn Tiến Văn) to translate into Hindi language. May I express my sincere thanks to Poet – Dr. Rati Saxena for her time and devotion to my poetry book! I am pleased to introduce to you readers 5 poems (Oh Buffalo Calf!, Autumn Came!, Wind Crest, Your Garden, Moon Season) from the poetry book “आलाप प्रतिलाप / Echo of the Aalap”.
भैंस का बछड़ा
भोर के बगीचे में वाष्प
रेशमी घास की ऊंचाई को छूती है
बुलबुलों से कहीं अधिक मुलायम
हवा को हरियाती हुई
भैंस का बछड़ा माँ को खोज रहा है
धान के खेत बादलों में साँस ले रहे हैं, दरख्तों की कलियाँ
मैदानों में धान के ढ़ेर पर गिर रही हैं
गेन्द उछलती हुई चली आ रही है
छुछन्दर झिंगुर और कीड़े अपने दंश निकाल रहे हैं
भोर की रोशनी भेंस के बछड़े की पीठ पर चित्रकारी करते हुए
आखें सहला रही हैं
मौसम के बदलने से हरी पत्तियों के मेहराब बन गए हैं
जिनके नीचे भैंस के बछड़े छिपे हैं
मैं अपनी परछाई के पीछे उसे वापिस लपेटने को दौड़ता हूँ
मैरे पैर लम्बी ऊँची खड़ी घास का स्पर्श करते हैं
पतझड़ आया
पत्तियाँ झड़ रही हैं
जमीन को ढाँपते हुए
घण्टियों की टनटनाहट से स्याम बादल छितरा रहे हैं
सूरज अब और गरम और तपन भरा होगा
उत्तरी पूर्वी हवा छोटी पगडंडियों पर लड़खड़ाती चल रही है
नई किताबों की खुशबूदार नन्ही साँस
गन्ने की मिठास लबलबा रही है
सदियों साल पुराने दरख्त के नीचे कीट आराम से अण्डों की चमकदाररेख बो रहे हैं
बछड़ा अपनी जीभ से घास की पत्तियों को सहला रहा है
पत्तियाँ झड़ रही है
न जाने कौन भाग्यवान इस क्षण को महसूस करता है
पतझड़ का मौसम लौट आया है
हवा का शिखर
शिला की नुकीली सतह पर रेंगती
हवा की देह रगड़ती हुई रेंग रही है
बरसात हवा का रक्त है
सूरज की रोशनी टपक रही है
पर्वत चुम्बन उछाल रहे हैं
सलेटी बादल झुण्ड में खड़े हैं
पर्वतों ने अपनी बाहें पसार लीं,
जमीन पर पाँव पटक कर
खुशबुओं को कुचलते हुए
हवा की देह को टुकड़ों में कुतर दिया
तारों की रोशनी गिर रही है
भोर फूटने वाली है
ढ़लाव के सबसे ऊपरी हिस्से में
दो आँखें नीचे झाँक रही हैं
चुम्बन ऊपर एकत्रित हो रहे हैं
हवा दूसरी चोटी पर चढ़ रही है
2
रोपने के लिए तुम्हारे मुहाने को खोज
कोमल हवा धरती की टांगो पर चढ़
घाटी में गोता लगा रही है
पहाड़ियों और पर्वतों की सड़ी अंतड़ियाँ
घुमक्कड़ी हवा का सीना
जमीन पर खेल रहे हैं
चमकदार कवच तड़का
बसन्त ने अन्न के मुहाने को खोल दिया
बीजपत्रों के अंकुरित होने के इंतजार में
हवा को जमीनी रास्ता पकड़ना पड़ रहा है
3
मैंने दरवाजे को कस कर बन्द कर दिया , हवा बह रही थी
सहसा श्वास रहीत वस्तुओं का स्मरण हुआ और दम घुटने लगा
हवा की आँख मुझे तुम्हारे भीतर खींच रही है
भीतर ही भीतर मथ रही है
हौले हौले एक पुल पार होता है
मेरी देह हवा से झुक गई है
रैलिंग पर टंगे तौलिये सा लटकी
शान्त नदी में बहती हुई टपकने लगी है
हवा की देह को काटती रेलगाड़ी का स्मरण आता है
धुएं के खम्भे उलटे हो रहे हैं, सहसा साइरन की आवाज गायब हो गई
मेरी साँस तुरही की नली में रुक गई
पताका का चमकदार दवाब फैलने लगा है
घुड़सवार की पीठ और हवा के शिखर पर
पतंगे के कोमल परों को उड़ाते हुए
बाहर पत्तियों के ढ़ेर बिखरे हैं
घूमते , फैलते, उन्मुक्त आकर्षण को सन्तुष्ट करती
वासना का अवरोध हो रहा है
तुम्हारा बगीचा
बरसात के बाद यह लता कुछ ओर क्षीणकाय हो गई है
पात गात कितने चिकने और हरियाये हैं
इसके पत्र हस्त तो सदैव ही कोमल हैं
बच तन्ह# चिड़िया की आवाज जाल से टकरा
मुझे पोमेलो और बैंजिनीयम अंजीर की जड़ से बाँध रही है
मालेन लेवेण्डर जरनेयिम....
मौसम को खुशगाह बना रहे हैं
तुमने अपनी आँखे मूंद ली, अब हर ओर आँखे चमकने लगीं हैं
मैं प्रातःकालीन नौका
धूप के टुकड़े पर पाँव रखता हूँ
तुमने मुझे कहा था ना, कि तुम्हारा इंतजार करूँ, जब तक कि दरवाजाबन्द न हो जाये
# एक प्रजाति की चिड़िया
चन्द्र काल
चाँद करवट बदल कर लेटा है
चुम्बन उसके ऊपर टंगे हैं
धुंध का पर्दा, किसी अजनबी घास की गंध
यह नहर के किनारे है
पुल के करीब नन्ही सी नौका की परछाई
चट्टानी किनारे पसीने की अजनबी गंध में निश्चल लेटे हैं
अर्ध रात्रि में चन्द्र बिन्दुएँ टप टप टपक रही हैं
तुम्हारे हाथ चाँद को खोज रहे हैं
रात की हर एक उंगली चमक रही है
एक पावन मार्ग
खुशबुओं की सांसे महक रही है
आवाज की डोरियाँ दिन में फैल रही हैं
चाँद के साथ साथ, हंसता बतियाता चाँद
उसके पारदर्शक रंग को रूंधते हुए
2
बलखाती घास की लहरों पर प्रतिध्वनित होती पत्तियों वाले
स्थल को छिपाती पहाड़ो की ऊँचाइयाँ, और जंगल
जल की त्वचा इतनी कसी है कि कोई लौल भी नहीं गुजर सकती
कूकबुरा चिड़िया के पंखों के चमकदार रंग
मुझे चन्द्र लहर में प्रतिध्वनित कर देते हैं
मैं तुम्हारा हाथ बढ़ा के स्वागत करता हूँ, तुम्हारी फुलकारी वेश से
हवा सरसराती उतरती है. मैं तुम्हारा चुम्बन लेता हूँ
मेरी छोटी उंगली तुम्हे चाँद तक उठाती है
सुहाना मौसम मेरे तलवों से उठता है
धरती के सीने मेंदिल धड़कता है
चन्द्र तरंगों की धारा स्तंभो का आलिंगन कर रही है
तेजी से फिसलते हुए, मेरे पदचिह्न
धरती पर चमक रहे हैं, मेरा हाथ इनके साथ है.
अब जरा थमों, मुझे सुनो
सारी गलियाँ, सारे कस्बे, ढ़लाँव, खाड़ियाँ
मक्के के खेत, धान खिलखिलाना सीख रही हैं
गाना सीख रही हैं
3
३
कबूतर अपने साथ
दुपहरी को ले
पंखफड़फड़ाते हुए लौट आया है
दुपहर सलेटी पंखों में सजी है
गले और मुकुट में सुफेदी लिये हुए
नन्हे नन्हें पंजों से चाँद की ओर बढ़ते हुए
दिन दिपदिपा रहा है
ताजे पुष्प गुच्छ लटके हुए
कोमलता से बन्द होते है
यह समय समागम का है
अंधेरे के राज्य को रोशनी देने को
पराग और जन्म के पुरातन समय मे
बीज समागम कर रहे हैं
गहराती रात के चाँद की उनीन्दा कामनाएँ
बूढ़े खूंटे के घुटने टकरा रहे है्
हवादार पहाड़ी पर आँख मून्दे हुए
खेत में बीज गिर कर अंकुरित हो खिलते हैं
कल यह जमीन और जहान बदल जायेगा

Nhà thơ-Dịch giả Trần Nghi Hoàng

Nhà thơ-Giáo sư Frederick Turner
Translated from Vietnamese by Trần Nghi Hoàng
Edited by Frederick Turner
Oh Buffalo Calf!
Steam early in morning, garden deep into night
Rising high to each edge of silky grass
Smoother than layers of fuzz
Greener upwind
Buffalo-calf looks for his mother
Respires into clouds, the sounds of rice fields, trees budding
Knocking of hooves on the ground
The round ball bouncing up
Mole - cricket, mantis throwing the pair of sturdily built pincers
The early sunshine illuminates the body of buffalo-calf
Spreading out the caressing eyes look
Interchange of seasons vault of green leaves stretches tight
Hides underneath the bridge, waiting for buffalo-calf
I run after my shadow to roll it back
Feet touch the grass jumping up high.
Autumn Came!
That leaf falling
The ground will sink down
Resounding the bell dispels dark clouds
Sun will be hot and dry
The northeast wind trembles into a small alley
New books fresh as infant breath
Sweet of sugarcane overflowing at the top
The patient worms plaiting shiny streaks of ovum around the base of century-old tree
The young calf touching his soft tongue on grass blades
That leaf falls
Don’t know anybody lucky to come close
Moments fall back.
Wind Crest
I.
Crawling on sharp tops of the rock
Body of wind scratches
Blood of wind is rain
Sunshine drips down
Mountains roll the kiss up high
Gray clouds cast into black
Mountains open wide their arms, trampling feet into ground
Crushing into fragments
Tears the body of wind into pieces
The starlight falling
Morning bursting out
Up to the top of slope in a flash
Open eyes look down
The kisses heaped higher
The frenzied wind rolls up on another crest.
II.
Finding your mouth to sow
Wind clinging to tender limbs of land
Plunge down to the abyss
Rot the bowels of hills and mountains
Chest of wind drifting
Playing on the ground
The shell cracked flash
Spring overflows the grain mouth
Waiting to sprout the cotyledons
Wind will carry the ground away.
III.
Shut tight the door the more wind blows
Things suddenly remembered, tighten in my chest
The eye of wind swept me into you
Turning quickly round and round
Swiftly passing a bridge
My body was bent by the wind
Hung like a wet towel across the railing
Dripping down into a swift-flowing river.
Remembering how the train cuts through a body of wind
Columns of smoke overturn and siren sounds disappear in an instant
My breath is constrained through the trumpet-reed
The pressure like an eagle wings spreading wide
Raising fragile dragonfly wings
Cavalier on the wind’s crest
Outside the vault of leaf disorder
Torn to satisfy the frenzied excitement
This inhibition of lust.
Your Garden
After rain the trees is a slim figure
Smooth green two-sides of the leaf
A leaf’s hand always soft
Sound of Bách Thanh bird tossing the net
Tightens against me with pomelo and root of benjamin fig
Mallow, lavender, geranium...
The garb of autumn most gentle
You shut your eyes, the eyes that sparkled everywhere
I stepped upon a piece of sunshine
Our early morning boat
You told me to wait while you to locked the gate tightly.
Moon Season
I.
The moon turned to lay on its other side
Overhanging other kisses;
A curtain of fog, the smell of other grasses.
It was by a canal:
The silhouette of a small boat against the bridge
The rocky shore lying still to listen to strange sweat
Of midnight moonlight falling drop by drop.
Your hands are searching for the moon.
Every finger of the night is a glitter,
A pure roadway
Awakes a breath of fragrance.
The string of sounds overflows to day,
Going along with the moon, a laughing and speaking moon,
Spilling forth transparent color.
II.
Leaves re-echo the waves of tangled grass
In that place hidden from mountain heights, are forests themselves;
The water’s skin stretched so tight, no waves pass;
The lissome colors of the kookaburra’s back
Transforms me into a flap of moon.
I lead you by the hand, the wind lifts up your flower dress;
I kiss you, my little finger
Lifts you up to the moon.
The good weather rises under my feet,
A heart throbs in the land’s chest,
A stream of moonlight around the trunk.
Moving faster, my footprints
Lighter on the earth, my hand lengthens along it.
Slow down now, listen to me:
All the streets, the districts, slopes, estuaries,
All the cornfields, the paddies are learning to laugh, practicing to sing...
III.
The pigeon was back,
Bringing the afternoon along
Clasped in its wings:
An afternoon dressed in grey plumage,
With a white compartment at neck and crown,
With tiny claws, as it steps up to the moon.
The day, dazzling and radiant
Droops the virginal flower
Tenderly shutting it down:
This is the time to make love,
To light up the dark territory;
The ancient season of pollen and birth, the seeds’ combining,
Passion and slumber in late night moon.
Clasping the knees of old stumps,
Closing their eyes on the windy hill,
The seeds fall in the mud, fermenting, loose.
Tomorrow this earth
And the whole world will change.

Nhà thơ-Tiến sỹ Rati Saxena cùng các đồng nghiệp Ấn Độ
Nghé ơi!
Hơi nước ban mai vườn khuya
Dâng cao bờ cỏ mượt
Mịn màng hơn lớp lông tơ
Xanh lên gió
Nghé tìm mẹ
Thở vào mây tiếng ruộng mạ, mầm cây
Gõ móng trên mặt đất
Trái bóng tròn vội vã nảy lên
Con dế trũi, con ngựa trời tung đôi càng chắc mẩy
Nắng sớm rọi mình nghé
Lan xa âu yếm mắt nhìn
Giao mùa vòm lá chật căng
Nấp dưới gầm cầu đợi nghé
Tôi chạy theo cuộn lại bóng mình
Bàn chân chạm bật cao mặt cỏ.
Thu đến
Chiếc lá kia rơi
Mặt đất sẽ trũng xuống
Vọng tiếng chuông xua mây đen
Nắng sẽ hanh hao
Heo may run ngõ nhỏ
Sách mới thơm hơi trẻ thơ
Mía ngọt trào lên ngọn
Những con sâu nhẫn nại tết vệt trứng óng ả quanh gốc cây già
Chú bê non chạm lưỡi mềm mặt cỏ
Chiếc lá ấy rơi
Biết có ai được may mắn đến gần
Thời khắc mùa thu về đích.
Đỉnh gió
I.
Nhoài lên mỏm đá sắc
Thân thể gió trầy xước
Máu của gió là mưa
Nắng nhỏ xuống
Núi cuốn nụ hôn lên cao
Cụm mây xám đúc thành khối
Giang tay núi đạp chân vào đất
Vò nát
Xé toang thân gió
Ánh sao rơi
Buổi sớm vỡ oà
Thông thốc lên mỏm dốc
Mở mắt nhìn xuống
Những nụ hôn chồng xếp cao hơn
Gió cuồng nộ cuộn lên đỉnh khác.
II.
Tìm miệng anh gieo hạt
Gió níu chân tay đất dịu dàng
Lao xuống vực
Thổi rỗng lòng đồi núi
Ngực gió thả trôi
Vờn trên đất
Chớp sáng nứt vỏ
Mùa xuân trào miệng hạt
Chờ nảy lá mầm
Gió mang mặt đất đi
III.
Đóng chặt cửa gió càng thổi
Điều chợt nhớ cũng bạt hơi, tức ngực
Mắt gió cuốn anh vào em
Xoay tít mù chong chóng
Thoáng một cây cầu
Thân thể anh bị gió bẻ gập
Rũ xuống tựa chiếc khăn ướt vắt qua hàng lan can
Nhỏ xuống dòng sông chảy xiết
Nhớ đoàn tàu lao qua xẻ ngang mình gió
Cột khói vật ngược cùng hồi còi phút chốc mất tăm
Hơi thở anh co thắt qua lưỡi gà cây kèn
Mắt quắc sáng áp lực đại bàng xoải rộng
Nâng cánh chuồn chuồn mỏng manh
Ung dung ngả lưng đỉnh gió
Ngoài kia những vòm lá rối
Lay giật tả tơi cho đã cơn hưng phấn điên cuồng
Cơn ức chế thèm khát.
Vườn em
Sau cơn mưa dáng cây thon nhỏ
Mướt xanh hai mặt lá
Bàn tay lá ấy luôn mềm
Tiếng chim Bách Thanh tung lưới
Thít chặt anh cùng bòng bưởi, rễ si
Hoa cẩm quỳ, oải hương, phong lữ…
Dịu dàng thêm khăn áo mùa thu
Mắt em lóng lánh khắp nơi khép lại
Anh bước lên vạt nắng
Một con thuyền ban mai
Em bảo hãy chờ để khoá chặt cổng.
Mùa Trăng
I.
Trăng đã về bên kia
Phủ lên những nụ hôn khác
Màn sương, mùi cỏ khác
Nơi ấy một dòng kênh
Bóng con thuyền nhỏ qua cầu
Bờ đá nằm im nghe mồ hôi lạ
Giọt giọt trăng khuya
Bàn tay em tìm trăng
Từng ngón đêm lóe sáng
Một con đường thanh sạch
Thức dậy làn hương
Chuỗi thanh âm tràn dâng ngày
Men theo trăng, cười nói trăng
Nghẹn thở một màu trong suốt.
II.
Vang trên mặt cỏ rối, lá cây
Nơi đại ngàn không nhìn thấy
Mặt nước giãn căng không sóng đi qua
Màu óng ả trên lưng chim bói cá
Cho anh thành vạt trăng
Anh dìu em lồng lộng váy hoa
Hôn em, ngón tay út
Nâng em lên trăng
Mưa thuận gió hoà gót chân
Trái tim rộn ràng ngực đất
Dòng trăng cuồn cuộn thân cây
Lướt nhanh nữa cho đất đai thêm sáng
Dấu chân, bàn tay anh dài theo
Hay chậm lại lắng nghe anh nói
Cả phố phường, triền dốc, cửa sông
Cùng ngô lúa đang tập cười, tập hát…
III.
Con bồ câu đã về
Mang cả buổi chiều
Kẹp trong đôi cánh
Một buổi chiều khoác bộ lông màu lam
Cổ và đỉnh đầu khoang trắng
Cùng móng chân bé xíu bước lên trăng
Ngày chói gắt và rạng rỡ
Rũ trên đóa hoa trinh nữ
Dịu dàng khép lại
Đây là thời khắc ái ân
Thắp sáng lãnh địa bóng tối
Mùa phồn sinh thụ phấn, kết hạt
Mặn nồng thiêm thiếp trăng khuya
Bó gối những gốc cây
Nhắm mắt ngọn đồi gió
Hạt giống rơi trong bùn ngấu thảnh thơi
Ngày mai mặt đất này
Và thế giới sẽ đổi khác.

Bìa 1 & 4 tập thơ “Âm vọng của Aalap” của Họa sỹ Ajay Kelang