ماي فان فان - Mai Văn Phấn

ترجمة: رائد الجشي

Raed Anis Al-Jishi dịch sang tiếng Ả Rập

 

 

 

 

Nhà thơ Raed Anis Al-Jishi

 

 

 

 

maivanphan.com: Nhà thơ Raed Anis Al-Jishi (Ả-rập Xê-út) vừa gửi tôi chùm thơ do ông chọn từ tập thơ “The Selected Poems of Mai Văn Phấn” (Nxb Hội Nhà văn, 2015) của tôi qua bản tiếng Anh của các Nhà thơ - Dịch giả Trần Nghi Hoàng, Nguyễn Tiến Văn, Frederick Turner, Susan Blanshard để dịch sang tiếng Ả rập cùng lời giới thiệu của ông. Xin trân trọng cảm ơn Nhà thơ Raed Anis Al-Jishi đã dành thời gian và tâm huyết cho chùm thơ của tôi!

 

maivanphan.com: Poet Raed Anis Al-Jishi (Saudi Arabia) has just sent me a bunch of poems selected by himself from my poetry book “The Selected Poems of Mai Văn Phấn” (Publishing House of The Vietnam Writer’s Association, 2015) in English version by Poets - Translators Trần Nghi Hoàng, Nguyễn Tiến Văn, Frederick Turner, Susan Blanshard to be translated into Arabic with an introduction of him. I would like to give my respectful thanks to Poet Raed Anis Al-Jishi for having spent time and devotion on the translation for my bunch of poems!

 

 

 

 

 

 

"الشعر روحي وروحي متصلة بكل شيء." هكذا يصف الشاعر الفيتنامي ماي فان فان شعره في مقابلة أجراها معه رايموند كين عن طبيعة نصوصه الشعرية. وهذا ما نلاحظه في ضمير الأنا أو الـ "هم" لدى هذا الشاعر ،فالأنا قد تعني أي شخص آخر والآخر قد يعنيه تماما وهي قد تقارب الشعر الصوفي من ناحية التوحد بين الذات والآخر إلا أن الآخر هنا ليس المحبوب الخالق بل هو الخلق بأكمله. وهكذا فكر موجود في أحاديث بوذا الذي يظهر أثره في نصوصه ايضا، يقدم ماي الواقع ككلٍ متكامل يقول مثلا في نصه "صباح العام الجديد" "وجدت جورب طفل/ ناعم/ كثمرة " وختام المقطع أو الهايكو يجعلنا نعيد التفكير فيما قبله، نرى الصورة الواقعية اليومية الجورب وكيف تلبسته الحياة لا لأنه يذكر بالطفل فقط بل وبجمال نضج الطفل ونموه كثمرة لقطة شعرية تربط بين الذات والطفل والطبيعة بحالة تأملية متفائلة. وحالة الصدمة أو المفارقة واضحة في الكثير من مقاطع نصوصه وتتقاطع مع تقنيات القصة القصيرة رغم نحوها المنحى الشعري حيث يقول مثلاً "ينزل من أعلى الجبل ليحمل الماء إلى النباتات/ وحين يعود من جديد إلى ساحة المعبد/ تمطر" هو بصري بامتياز إلى أنه يمزج الواقعي بالواقعي أحيانا بشكل خيالي فيقول "لم يأتِ الربيع بعد/تتساقط أزهار الخوخ/ ورقة ورقة" في نصه "آخر يناير" ولا يكتب فان النصوص القصيرة فقط بل له مطولات شعرية أيضا تحمل ذات الخصائص التي تبعث على الأمل وتمزج الواقعي بالفلسفي بالديني دون انزياح للدين والفلسفة بل عبر توظيفهما لدعم الحالة الشعرية والإنسانية. يتحدث ماي فان عن الشعر في بعض مقالاته فيقول "إنه يعيد الجمال إلى فطرته إنه الضوء الذي يبعد الظلمة، الماء البارد الذي يجعل الأرض خضراء، والعلاج الفعال للروح من الفساد".

 

اغتسال رأس السنة

 

 

دون الحصول على النقاء الخالص

بعد التطهر المتكرر

عدت لأغتسل مع المصباح

 

حركت كتفي تلقاء الضوء

ثم يدي

قدميّ، ذقني، ركبتي وحتى مقلتي

وسعالي الجاف.

 

أدلق الضوء في كل التجاويف الخفية

التي تنمو منها البراعم

ككير الحداد لتلطيف الحديد الساخن بالماء

كحاضنة بيض

كجدع مطعم يلصق غصنين جانبيين

 

يغتسل ليستقبل الربيع الجديد

يغمر ذاته بالضوء

وهو يستحضر صامتا الآباء والأجداد

والجسد يتصاعد جهة المصباح

 

الضوء يندلق بغزارة وأنا أهتف باسمك

كان يحلق بالجنين

حاولت أن أنادي أحدهم في الأقاليم البعيدة

والمصباح الثابت أصبح مشرقا

وأشرق أكثر

وأكثر

***

الحصاة في قاع النهر

 

أصمت فالماء يتدفق

بخفة، عميقا، لا نهائي وشديد البرودة على الصخرة

 

أهناك الربيع؟

قلادة زهر تتسلق الأثر

أصوات طيور تعيد ترديد القرقرة في الأسفل

 

ظلال الأشجار ترتعش على الشجرة

ظل أم شمس—

 كيف يمكن لألوان الزهور البرية أن تخلد إلى الأبد؟

تغمض الحصاء عينيها بهدوء لتسمح للماء بالتنظف من خلالها

 

قرود لانجور بأفخاذها الرمادية

جعلت ظلال الأشجار تتمايل وتصعد من جديد

المطر الخفيف الناعم

يفسد تنظيم الذباب

وهو يزحف إلى أعماق الصدوع

 

تتوقف الغيوم حيث توجد الغيوم

عبق أريجِ نُضجِ الجوافة ينتثر عبر الغابة

والشيهم* المضطرب على لحافه

يهدأ

 

فوق كل ذلك

وفي هذه اللحظة

دعنا نواصل جلوسنا

في ذات الموقع

الذي تتواجد به

...

 

نوع من أنواع القوارض

***

شاعر فيتنامي معاصر ولد عام 1955م في ننينا بينا دلتا النهر الأحمر في شمال فيتنام

ويقطن حاليا مدينة هاي فونج. حصل على عدة جوائز أدبية فيتنامية ومؤلف لأكثر من 22 مجموعة شعرية ترجمت منها 10 مجموعات للغات مختلفة كم ترجمت مختارات من نصوصه إلى أكثر من 20 لغة مختلفة. تحتوي نصوصه على تراث البيت الفيتنامي المضياف وثقافته التأملية في اكتساب الطاقة الإيجابية سعياً نحو التكامل حد الإشراق مع مسحة من الاختلاجات النفسية بحس شعري يتكئ على الإحالة الدينية والفلسفية ولا ينحاز لهما.

*****

 

 

 

Tranh đương đại Ả-rập Xê-út (chưa rõ tác giả)





 Translated by Nguyễn Tiến Văn

 

Edited by Susan Blanshard

 

New Year Bath

 

 

without attaining purity after continuous purifications

I returned to take a bath with the lamp

 

I moved my shoulders towards the light

then both hands

my feet, my chin, my knees

even both eyes and my dry coughing

 

pouring light into all hidden recesses

each of them working as a germinator of sprouts

as a forge to temper hot iron with water

as an incubator for eggs

as a grafted trunk sticking out lateral branches

 

taking a bath to welcome the new Spring

immersing oneself in light

while silently evoking grandparents and parents

the body rises towards the lamp

 

light pours profusely while I called your name

it was hovering in pregnancy

I tried to call somebody in the faraway region

the still lamp became all the more brighter

and brighter.

 

 

 

 

Tắm đầu năm

 

thanh tẩy mãi vẫn không thấy sạch

quay về tắm bằng ngọn đèn

 

thử đưa bờ vai về phía ánh sáng

rồi cả hai tay

bàn chân, cằm, đầu gối

cả đôi tròng mắt và tiếng ho khan

 

xối ánh sáng vào từng góc khuất

góc khuất như lò thúc mầm

như thép nóng đem tôi vào nước

như quả trứng trong ổ đang ấp

rễ thân cành đã chiết đâm ngang

 

tắm gội cho mùa xuân về

vừa lặn vào ánh sáng

vừa gọi thầm ông bà, cha mẹ

cơ thể bốc cao về phía ngọn đèn

 

vừa xối mạnh vừa gọi tên em

ánh sáng bồng bềnh bụng mang dạ chửa

thử gọi một ai xa lắc xa lơ

ngọn đèn lặng phắc càng tỏ

càng tỏ

 

M.V.P

 

 Bìa tập thơ “Con mòng chảy máu: Hãy nhìn, cảm nhận, bay” của Raed Anis Al-JISHI

Edited by Frederick Turner

 

 

 

The Rock Inside Stream Bed

 

 

Be quiet for water flowing

Swift, deep, unending, icy cold over the rock.

 

Is there the Spring?

Festoon climbing the trail

Voice of birds resounding down gurgling

 

Shadows of trees tremble on the rock, shade or sun--

How can the colors of wildflowers could unscathed forever?

The stone closes its eyes in calm to let the water sweep across it.

 

Langurs with ashen thighs*

Cause the tree-shadows again to bob and rise;

Gentle drizzling rain disordered flies

Creeping into the deepest crevices.

 

Clouds stop where the clouds...

The fragrant odor of ripe guava creeps through the forest

A porcupine ruffles up its quills, goes still.

 

Above all in this moment

Let’s stay put at the spot where you are at

^(*) A kind of gibbon (vọoc chà vá chân xám or ‘vọoc Java (?) chân xám’) Scientific name: Pygathrix cinerea.

 

 

 

 

Đá trong lòng suối

 

 

Lặng yên cho nước chảy

Xối xả lâu lạnh toát mình đá

 

Mùa Xuân đấy sao?

Dây hoa leo đường mòn

Tiếng chim dội xuống róc rách

 

Bóng cây xao động tảng đá lúc râm lúc nắng

Sắc hoa dại kia sao bình yên mãi được

Đá nhắm mắt an nhiên nước cuốn

 

Mấy con voọc chà vá chân xám

Lại làm bóng cây dâng cao dập dềnh

Mưa bụi bay lung tung

Thấm ướt nơi sâu kín nhất

 

Mây dừng nơi mây

Mùi ổi chín thơm len lỏi trong rừng

Một con nhím xù lông bất động

 

Hơn hết lúc này

Ai hãy ở yên chỗ đó.

 

M.V.P

 

Bìa tập thơ tiếng Pháp "Dư chấn mùa xuân Ả rập" của Raed Anis Al-JISHI





Translated by Nguyễn Tiến Văn

Edited by Susan Blanshard

 

 

 

 

Accompanying the Guest Out of the Alley

 

 

After brewing tea

When I returned

The guest was gone

Speaking on the phone

His family said he had been dead seven years

A misunderstanding

 

At home

All in turmoil

No memory of when the portrait was taken down

Where was the winding clock?

To whom was the fake ancient teapot given?            

 

Dropping in on the neighbour           

To check several food items

Some with higher prices

Some remained unchanged         

 

In the house

The tea still hot

Pushing a cup towards the guest's vacant place

 

A deadly vapour six meters high suddenly rose up

Bowing down in front once in a while.

 

 

 

Vẫn trấn tĩnh tiễn khách ra ngõ

 

 

Pha xong ấm trà

Quay ra

Ông khách không còn ở đó

Gọi điện thoại

Người nhà bảo ông mất đã bảy năm

Nhầm lẫn

 

Nhà mình

Mọi sự đảo lộn

Không nhớ bức chân dung hạ xuống bao giờ

Đâu rồi chiếc đồng hồ chạy bằng dây cót?

Bộ ấm chén giả cổ ai cho?

 

Ghé sang hàng xóm

Thử hỏi mấy loại thực phẩm

Loại tăng giá

Loại còn giữ giá

 

Trong nhà

Trà vẫn nóng

Đẩy chén nước về phía ông khách đã ngồi

 

Luồng tử khí cao chừng một mét sáu dựng đứng trước mặt

M.V.P

 

 Nhà thơ - dịch giả Raed Anis Al-Jishi (bên trái)