Thơ Dmitry Burago (U-crai-na). Mai Văn Phấn & Đặng Xuân Dũng dịch từ tiếng Nga / Стихи - Бураго Дмитрий (Украина). Перевод: Май Ван Фан
Dmitry Burago (U-crai-na)
Mai Văn Phấn & Đặng Xuân Dũng dịch từ tiếng Nga

Nhà thơ Burago Dmitry
Burago
Dmitry sinh năm 1968 tại Kiev - thủ đô Cộng hòa U-crai-na. Ông là nhà thơ, tiến
sỹ ngữ văn, hiện là giảng viên Đại học Sư phạm Kiev ngành Văn học Nga và Văn
học thế giới. Hội viên Hội Nhà văn quốc gia U-crai-na. Tác giả của 9 tập thơ. Burago
Dmitry là biên tập viên của 3 tạp chí văn học, thơ ca, ngữ văn: "Tổ
ong", "Dòng tên", "Ngôn ngữ và Văn hóa". Lãnh đạo nhà
xuất bản Kiev. Ông hiện thường trú tại Kiev, U-crai-na.
QUAN
NIỆM VỀ THƠ CA VÀ CUỘC SỐNG
- Theo
ông, điều gì đóng góp quan trọng nhất cho nền văn học thế giới?
- Vậy văn học thế giới bắt
đầu từ điều gì? Các hình vẽ và chữ khắc trên đá, graffito và các lời thơ xúc
động, xuất hiện trong các văn bản của người Sumer, Kinh Thánh và Kinh Vệ Đà.
- Nhân
loại sẽ ra sao nếu không có khoa học nhân văn?
- Các giáo hội đã xuất
hiện trước khi lan truyền khoa học nhân văn.
- Ông có
thể nói gì về vai trò của thơ ca đối với đời sống con người?
- Khi sinh ra, thơ ca đến
với trẻ thơ từ những lời hát ru, và khi vĩnh viễn ra đi, những bản kinh thánh
ẩn dụ súc tích tiễn đưa con người. Vì vậy, cuộc sống gắn liền với thơ ca nhiều
hơn chúng ta nhận ra điều đó. Thơ ca càng ít trong tâm trí con người thì càng
ít tính nhân văn trong lòng nhân loại.
- Làm
thế nào thơ có thể cạnh tranh với mạng xã hội?
- Thơ ca không thể cạnh
tranh với các phương tiện truyền thông và các tụ điểm giải trí. Thơ ca bao trùm
cả thế giới, bởi trong đó tương lai được sinh ra khi hồi tưởng ký ức. Thơ ca
như một nhà thông thái, không vội vàng và luôn nhẫn nại. Đôi khi con người rời
bỏ anh ta. Sau đó, họ lại đến với anh ta và bày tỏ lòng kính trọng. Điều đó đã
xảy ra với Dante và Shakespeare, và sau này cũng thế. Còn mạng xã hội là một
trò chơi, một trò chơi bị mất giá trị với trải nghiệm nghiêm túc lần đầu. Khi
đó, con người sẽ đến nhanh với Shakespeare hơn Facebook.
Tôi - là tai,
màng,
nhuyễn thể ở dưới sâu,
Tôi - nhịp đập của đại
dương
Tôi - con cưng của thính
giác
Tôi - trái mìn, sức nặng
của giọng nói đông cứng,
Tôi - miệng của vực sâu bí
ẩn.
2006
... Và cô ấy vẫn ở phía
sau đám sương mù,
phía sau con chim bay lên
từ bãi cạn...
Như đôi mắt trong đôi mắt
- hai cửa sổ.
Như giọt lệ từ bên dưới -
trên gò má.
Chết cười sao.
Tại sao nỗi đau lại hân
hoan.
Như chiếc giường lạnh lẽo
vào buổi sáng.
Như dòng sông trong veo
ánh sáng.
Và sau màn sương...
Con chim bay lên từ bãi
cạn...
ROSSINANTE*
Phải viết tiếp, tự tin hơn
và dữ dội hơn,
với ngọn giáo xé rách
không gian, xiên qua hơi thở,
xuyên qua mặt số các cối
xay gió theo các rãnh nứt và các con số
hãy nhảy lên, Rossinante,
cười ngất, hãy thở khò khè trước sự phản bội và hối thúc,
hãy dập tắt những âm thoa
của nỗi đau bằng những câu hát xa xăm,
từ những chiếc thìa bằng
thiếc đến mọi tội lỗi những cuộc chiến tranh
hãy gõ trên mặt đất bằng
những móng guốc thạch lựu,
theo những bàn phím ố mờ
trong bộ chữ cái,
hãy nén những than phiền
chảy trong huyết quản,
được nung nấu bởi kị sĩ khi
xuyên qua không gian tình yêu.
2008
_________
* Tên con ngựa của Đông Ki-sốt – ND.
CHIM
Từ tiếng chuông tử đinh
hương
những con chim bay ra.
Chúng lẩn trốn
trong tâm hồn chúng ta
và ở đó cho đến rạng đông.
Vào buổi sáng,
khi cây cối vẫn còn ngái ngủ
những chiếc lá đã duỗi
thẳng đóng băng,
tô điểm bầu trời,
và nũng nịu trước nụ hôn
của gió,
chúng tôi,
cô đơn tựa những cây đèn
giao thông,
những chiếc áo choàng dính
mực
phủ trên nền nhà.
Và sau đó có phút im lặng,
chim tử đinh hương
bay về phía bình minh,
khi xua tan những chuyến
xe hoàng hôn.
Chúng tôi đã mệt mỏi và
biến mất.
Buổi sáng.
THỜI
GIAN
Phép đo
thời gian không thể giải thích bằng
giờ.
Cuốn lịch - sự bao biện tinh
nghịch.
Thời gian - như cơn sóng
thần
phát sinh trong ý thức.
Thời gian - gạch nối, một
lông mi
Dải Ngân Hà, khâu trên
lòng tay,
con chim,
bóng của ai kéo tận chân
trời,
giống như một lưỡi dao
giải đáp.
Vùng nước đen của Pontus*
chơi trốn tìm với mặt
trời.
Thời gian, khi hồi tưởng
lời nói bằng cách chạm vào
bạn run run phát âm - và
bạn đang bỏ qua lần nữa.
_________
* Khu vực đông bắc của Tiểu-Á, theo tên tiếng
Hy Lạp cổ đại – ND.
AI CẬP
Với bạn gió là ai?
nanh san hô Sinai*?
Chuỗi tràng hạt của nhà
thờ Hồi giáo
khi lần trong lòng tay,
khi hồi tưởng lại
cát bay qua nhiều thế kỷ,
trong vang vọng bình minh
khi làm nhàu những chiếc
lều sặc sỡ.
Với bạn gió là ai?
những cơ bắp trên lưng
bướng bỉnh?
_________
* Bán đảo hình tam giác
ở Ai Cập – ND.
ĐỊA
TRUNG HẢI
Những con người với thành
phố màu xanh.
Ở đó có gió cùng sóng màu xanh ngọc.
Những cánh buồm căng tràn
sức sống,
Cắt xé không gian quyền
lực, tị hiềm.
Ở đó, buông thõng đôi chân
trên vách đá,
Những trái ô liu ngạo nghễ
nếm mặt trời.
Những trái nho thơm ngọt
cài quanh nịt bụng
Những điệu múa vui tươi
mệt lử quay tròn.
Những hòn đảo tựa nốt ruồi
cơ thể,
Giai điệu vang rền của
những chú ve.
Những phụ nữ Hy Lạp váy
trắng
gọi mời ta ở lại mãi với
Hellas*,
lãng quên trong thành phố
bên bờ vịnh đầy bọt,
để ký ức kiên trì chầm
chậm nhạt phai.
* * *
Thành
phố không chấp nhận anh ta,
và sự khoan
dung của những con phố –
tất cả chỉ
là những ngón tay tinh tế,
mà anh
ấy đã cầm.
Liệu thành
phố có hạ cố
trước sự
hấp dẫn điên đảo của cô,
và anh
ấy giống như một người khách từ quốc gia xa lạ,
không cầu
xin để được khoan dung.
_________
* Người Hy Lạp gọi
Hellas là quê hương – ND.
Бураго Дмитрий (Украина)
Перевод: Май Ван Фан
Поэт Бураго Дмитрий
Бураго Дмитрий родился в 1968 году в
Киеве, Украина. Кандидат филологических наук (кандидат филологических наук). Работает
преподавателем Киевского педагогического университета по русской и мировой
литературе. Член Национальной ассоциации писателей Украины. Автор 9 поэтических
книг. Редактор 3 литературных, поэтических, филологических журналов: «Ульи»,
«Коллегиум», «Язык и культура». Руководитель издательства. Киев, Украина это
место постоянного проживания.
О ПОЭЗИИ И ЖИЗНИ
Как вы считаете, что является самым весомым вкладом в
мировую литературу?
То, с чего началась мировая
литература. Наскальные рисунки и надписи, граффити и озаряющее, потрясающее
поэтическое слово в шумерских, библейских и ведических текстах.
Чем бы человечество было без гуманитарных наук?
Тем же, чем и было до распространения
гуманитарных наук – верующими и богобоязненными обществами.
Что можно сказать о роли поэзии в жизни людей?
Впервые поэзия приходит к младенцу с
колыбельной мамы, и в последний путь провожают человека с религиозным текстом,
насыщенным метафорами. Так что вся жизнь сопряжена с поэзией больше, чем мы это
осознаем. Чем меньше стихов живет в человеческой памяти, тем меньше
человечности в нас.
Как поэзия может конкурировать с социальными сетями?
Поэзия
не может конкурировать со средствами передачи информации и площадками для
развлечений. Поэтическое слово объемлет весь мир, потому что в нем и
зарождается будущее, отражаясь в припоминаниях. Поэзия, это мудрый старец,
которой никуда не спешит и все стерпит. Иногда, люди его оставляют. Потом они
приходят к нему и воздают должное. Так было с Данте и Шекспиром, так будет и
дальше. А социальные сети, это игра, обманка, которая обесценивается, с первым
же серьезным испытанием. Тогда скорее к Шекспиру, чем к фейсбуку.
Я
— ухо,
мембрана,
глубинный
моллюск,
я
— пульс океана,
я
— баловень слуха,
я
—мина, застывшего голоса груз,
я
— уст потаенных пучина.
2006
...
И осталась она за маревом,
за
взлетающей птицей с отмели...
Как
глаза в глаза — два окна.
Как
слеза со дна — на щеке.
Как
смеется смерть.
Как
ликует боль.
Как
постель к утру холодна.
Как
река чиста налегке.
И
за маревом...
Птицей
с отмели...
РОСИНАНТ
Писать
нужно дальше, уверенней и жесточе,
копью
— рвать пространство, нанизывая вдох на выдох,
сквозь
циферблаты мельниц по сбитым лоткам и числам
скачи,
Росинант, в хохот, хрипи от измен и шпор,
глуши
камертоны боли губами далеких песен,
со
всех оловянных ложек до всех окаянных войн
стучи
по тугому грунту гранатовыми копытами,
по
клавишам стертых буквиц во весь алфавитный стан,
дави
на стоглавый ропот венозный нектар гортанный,
пронзая
простор любовью, запекшейся седоком.
2008
ПТИЦЫ
Из
сиреневого перезвона бокалов
вылетают
птицы.
Они
прячутся
в
укромных уголках наших душ
и
остаются там до утра.
А
утром,
когда
ленивые деревья
расправляют
озябшие листья,
прихорашиваясь
перед небом,
и
капризно поддаются поцелуям ветра,
мы,
одинокие,
как светофоры,
чернильными
пятнами плащей
застываем
на фоне домов.
И
тогда, когда остаётся минута тишины,
сиреневые
птицы
вылетают
в сторону рассвета,
вспугивая
сумеречные трамваи.
Мы
устали и исчезаем.
Утро.
ВРЕМЯ
Меру
времени не объяснить часами.
Календари — лукавое оправданье.
Время — это почти цунами,
возникающее в сознаньи.
Время — это дефис, ресница,
Млечный путь,
простроченный на ладони,
птица,
чья тень тянется к горизонту,
словно клинок к разгадке.
Чёрные воды Понта
с солнцем играют в прятки.
Время, когда наощупь перебираешь слово,
трепетно произносишь — и упускаешь снова.
ЕГИПЕТ
Кто тебе ветер,
коралловый клык Синая?
Чётки мечетей
в ладони переминая,
припоминая
песочный полёт столетий,
в гулком рассвете
цветные шатры сминая.
Кто тебе ветер,
упрямая мышца спинная?
СРЕДИЗЕМНОМОРСКОЕ
Есть люди с голубыми городами.
В них ветры с бирюзовыми волнами.
Их паруса, упругие от страсти,
кроят пространства ревности и власти.
Там, свесив ноги с горного обрыва,
вкушают солнца дерзкие оливы.
Там винограда сочные подвязки
томят веселье хороводной пляски.
Там островов — как родинок на теле,
цикад неумолкающие трели.
И звонкие гречанки в белых платьях
зовут в Элладе навсегда остаться,
забыться в городе у пенного залива,
чтоб память угасала терпеливо.
* * *
Его не город принимал,
и этих улиц благосклонность —
всего лишь пальцев утончённость,
которые в руке сжимал.
Ещё бы город снисходил
к её безумному влеченью,
а он, как гость в чужих владеньях,
не снисхождения просил.

Vẻ đẹp Kiev