Thơ Jawaz Jaffri (Cộng hoà Hồi giáo Pakistan). Nguyễn Bá Giáp dịch từ tiếng Anh
Jawaz
Jaffri (Cộng hoà Hồi giáo Pakistan)
Nguyễn Bá
Giáp dịch
từ tiếng Anh

Nhà thơ, Dr. Jawaz Jaffri
"Danh tính tôi,
Là những bài hát hòa bình,
Đào xới chiến tranh tận gốc,
Vì trái tim tôi là Tổ chim câu."
Đây là khổ thơ cuối cùng trong bài thơ "Trái tim tôi là tổ chim
câu" của nhà thơ, tiến sĩ Jawaz Jaffri đến từ nước Cộng hoà Hồi giáo
Pakistan. Khổ thơ mang trọn vẹn tinh thần và thi pháp thơ Jawaz Jaffri. Đó là
tình yêu hòa bình, thái độ quyết liệt phản đối những cuộc chiến tranh xảy ra trên hành tinh
này. Với ông, mọi cuộc chiến đều gây nên nỗi bất hạnh, chết chóc và tội lỗi. Cả
bên thắng trận và bên thua đều là những kẻ thất bại. Lòng yêu chuộng hòa bình
ấy đã làm nên danh tính của nhà thơ, làm nên nền tảng thẩm mỹ và đem đến cho
ông nguồn cảm xúc bất tận.
Thơ của ông có cấu trúc hiện đại, những chuyển động của hình ảnh thơ thường
hiện ra bất chợt và mang tốc độ lớn, có lúc chúng vụt hiện như một tia chớp
mang cho người đọc cảm giác bất ngờ và choáng ngợp. Những bài thơ của Jawaz
Jaffri mang cảm xúc mạnh, tạo ấn tượng đột ngột. Cảm xúc ấy được khởi nguồn từ
nền tảng thẩm mỹ và triết học vững vàng và riêng biệt.
Xin trân trọng cảm ơn tiến sĩ Jawaz Jaffri
đã gửi cho tôi những bài thơ tuyệt đẹp này!
Mai Văn Phấn
* * *
"My identity,
Are the songs of peace,
My songs are digging the roots of wars,
For my heart is the Nest of Dove."
This is the last stanza in the poem "My Heart is The Nest Of
Dove" by the poet, Dr. Jawaz Jaffri, who is from the Islamic Republic of
Pakistan. The above stanza has brought the whole spirit and poetic viewpoint of
Dr. Jawaz Jaffri. That is the spirit of peace-loving, the attitude that opposes
all wars happening on this planet. To him, all wars cause death, unhappiness
and sin. Both the winners and losers are losers. That peace-loving spirit has
created the poet's identity, created the aesthetic foundation and brought him
an endless source of emotions.
His poetry has a modern structure. The movements of poetic images often
appear suddenly and with great speed, and sometimes they appear like a flash of
lightning, giving the reader a feeling of surprise and overwhelming. Jawaz
Jaffri's poems carry strong emotions and create a sudden impression. That
feeling is rooted from a solid and distinct aesthetic and philosophical
foundation.
Many thanks to Dr. Jawaz Jaffri for sending me these beautiful poems!
Mai Văn Phấn
Trái tim tôi là tổ chim câu
Ngọn gió,
Từ chiến trường,
Dội vào tai tôi,
Tiếng hí của lũ ngựa.
Những ngôi mộ tập thể,
Sắp xâm lấn cả thành phố này;
Và những người bán quan tài,
Nhìn cơ thể chúng ta tươi trẻ
Với đôi mắt thèm thuồng.
Con nhện tử thần bận rộn,
Thêu dệt mạng nhện thương vong.
Ô! Những người đào huyệt,
Xóa đi cơn đói trong lòng
Từ sân nhà của bạn,
Sự hối hả và nhộn nhịp
Như trong
nghĩa trang.
Đến đây!
Hãy để chúng tôi trên đường
Biểu tình phản đối chiến tranh;
Độc giả của tôi là nhân chứng,
Tôi không làm ô danh ngòi bút của mình
Với bản quốc ca của các cuộc chiến,
Danh tính tôi,
Là những bài hát hòa bình,
Đào xới chiến tranh tận gốc,
Vì trái tim tôi là Tổ chim câu.
Tôi có thể yêu kẻ thù mình
Tốt hơn việc chế tạo vũ khí
Người ta nên tác tạo trái tim
Một trái tim
Nơi nuôi dưỡng tình yêu
Và tình yêu
Căm ghét mọi vũ khí
Chiến tranh đang xảy ra
Trên các cung đường thành phố
Màn đêm buông tiếng đại bác lặng thinh
Nhưng tôi không có nhà để trở về nữa
Tôi viết ca từ cho bài hát hòa bình
Trong màn đêm để ngỏ
Tôi không có mối liên hệ nào với họ
Những người làm máu đổ
Tôi tin vào sự thánh thiện của loài chim
Tôi không mơ
Về sự tàn phá của thành phố
Mặc dù thế giới
được đặt trên lòng tay tôi
Trên những đọt lá chanh non
Con chim mang giấc mơ tôi đang hót
Giữa rừng dâu tươi tốt
Có dòng suối yên bình
Là do tôi tưởng tượng
Tôi yêu lắm trẻ em
Yêu cả những ánh đèn
Tôi ao ước phụ nữ thơm như vỏ quế
Tôi là người có thể yêu
Ngay chính kẻ thù mình
Aleppo sống trong bài hát của tôi
Mang quả trứng nhỏ của tôi trên đầu,
Tôi rời thành phố đang âm ỉ cháy,
Không mặc cả sinh mạng cho lương tâm mình.
Sau nhà tôi,
Nơi mà Euphrates từng gầm gừ,
Chỉ còn một nắm cát.
Aleppo của tôi,
Rung động trong các bài hát,
Tôi yêu hơn mái nhà tôi đã đổ sạt.
Các con tôi cần hơi thở hơn thức ăn,
Nhưng họ đã bắt giữ chúng,
Bởi vậy, để tiếp tục sống,
Các con tôi đọc thơ của Pablo Neruda,
Bởi không khí trong lành của rừng Chile,
Thổi hồn qua những bài thơ đó.
Hỡi em thân hình đẹp đẽ của làn da,
Tôi sẽ viết thư cho em,
Cùng với tiểu thuyết của Kafka,
Trên những chiếc lá của ký ức,
Hình ảnh thiên đường của tôi,
Điều mà tôi đã khắc ghi trên ngực,
Đã biến mất đêm qua,
Họ đã đến để đánh cắp giấc mơ.
Sau khi người phụ nữ đó rời đi,
Tôi đã học cách giữ sự ngây thơ từ thực
vật,
Và cách yêu từ những chú chim,
Xuất thần,
Nỗi sợ,
Và tình yêu,
Đã cho tôi sinh ra.
Viên mãn cuối cùng,
Là với cát bụi này,
Tôi chỉ là một đại phong cầm,
Trong dàn nhạc vũ trụ
Nửa thế kỷ, ba cuộc chiến và nửa cuộc
chiến
Nửa thế kỷ
Ba cuộc chiến và nửa cuộc chiến
Quá khứ của ta là tương lai ta,
Chúng ta đã không lên án sự ăn cắp
Với những sai lầm của nhau.
Cơ thể tôi là thức ăn cho chiến tranh,
Và trước mắt tôi mông lung
Xác cháy của tôi đã phân hủy.
Tôi là bài hát của cái lưỡi
Đã được nhổ ra khỏi gốc rễ.
Thính giác của tôi đang bị xói mòn
Chờ đợi để lắng nghe tin tốt.
Lực lượng vũ trang
Đổ vào vành tai tôi
Dẫn đầu của Sử thi,
Và Hòa bình,
Đã cố gắng hết sức,
Vào mắt tôi từ nhiều thế kỷ.
Những giấc mơ tôi
Cắm rễ sâu vào lòng đất,
Thuộc quyền sở hữu của tôi,
Tôi không có cung điện nào
Ở châu Âu.
Mảnh đất thân yêu của tôi đang bị nô lệ
Là nơi tôi ở cuối cùng.
Tôi nuôi dưỡng ước mơ mình,
Trong con mắt những đứa trẻ.
Tôi mong muốn cuộc sống hòa bình,
Và cái chết tự nhiên.
Và trong bao lâu ta sẽ bỏ mặc
Những mong muốn nhiệt thành nhất?
Và cuối
cùng!
Chúng ta sẽ phải cởi bỏ
Đôi chân của chúng ta
Từ những đôi giày cũ rách.
Không có thành phố nào công nhận tôi
Trái tim tôi
Và trán tôi là bằng chứng,
Tôi là nhà sử học về thế giới đổ nát;
Trong văn chương tôi không có người đọc,
Và không thành phố nào chịu thừa nhận
tôi.
Tôi là thức ăn của Trái đất,
Số phận của tôi đã được định đoạt
Để biến tôi thành Hiroshima của thế kỷ
này
Ah! Di cư là bắt buộc đối với đồng loại.
Chiến tranh!
Trại quân đội trên cát của tôi,
Và Thần chết đang quấn quanh chân
Để trở thành bạn của tôi trong vở ballet.
Người của tôi đã chôn giấu tiếng cười,
Trong đôi môi của họ,
Sự tuyệt vọng bắn vào tôi,
Với tiếng cười khúc khích không thành
tiếng.
Đôi mắt của suy nghĩ bùng nổ,
Âm mưu bảo tồn
Xác chết của những con bướm.
Những mùa không vũ khí của tôi,
Là sự phản kháng chiến tranh vô vọng
Khi lưỡi lửa liếm vào những tờ lịch.
Chiến tranh đã định sẵn để đẩy tôi,
Vào kỷ nguyên không bao giờ quay lại.
Ah! Mỗi ngôi mộ đều có cửa sổ,
Cho phép đi qua nhưng đừng vào
trong.
Tiến sĩ Jawaz Jaffri
Tiến sĩ Jawaz Jaffri là nhà thơ uy tín, đồng
thời là nhà phê bình sân khấu, nhà báo Pakistan. Hiện ông là giáo sư, chủ nhiệm
khoa Văn học và Ngôn ngữ Urdu của trường đại học Lahore, Pakistan. Jawaz Jaffri
là một trong số ít các nhà thơ đến từ Pakistan được văn giới quốc tế công nhận.
Ông từng làm luận án tiến sĩ với tựa đề: “Văn học Urdu ở châu Âu và châu Mỹ”. Tiến
sĩ Jawaz Jaffri là tác giả của 25 cuốn sách và hầu hết đã được dịch ra nhiều
thứ tiếng trên thế giới. Thông qua tác phẩm thơ, ông đã nâng cao và làm thay
đổi khả năng cảm thụ của bạn đọc bằng cách hiện đại hóa, đổi mới thơ mình. Thơ
của ông chống lại sự xâm phạm tự do của con người, đem đến nhận thức mới về vũ trụ
và khoa học, về quyền được tồn tại tự nhiên, về bản sắc văn hóa, các vấn đề
chính trị xã hội và tình cảm của cuộc sống. Những chủ đề cơ bản trong thơ ông
thường đề cập đến mối liên hệ với quê hương, sự hiểu biết về tự nhiên, bí ẩn về
thể chất con người, về các nền văn minh cổ đại và thần thoại thế giới, về các
cuộc chiến tranh toàn cầu và vũ khí nguyên tử, danh dự của nhân loại. Ông quan
tâm sâu sắc đến sáng tác, phê bình, thơ ca, nghiên cứu so sánh về tôn giáo, quan
điểm lịch sử và văn hóa của xã hội, thần thoại thế giới, mối quan hệ giữa Khoa
học và Văn học, văn học quốc tế, âm nhạc cổ điển và các tác phẩm mỹ thuật khác.
Tiến sĩ Jawaz Jaffri hiện là nhà phê bình nghệ thuật duy nhất bằng tiếng Urdu ở
Pakistan. Cuốn sách "Khak sey Uthney Wala Funn" của ông bao gồm các
lĩnh vực Múa, Âm nhạc, Hội họa, Nghệ thuật của tiên tri và Xây dựng, v.v... Ông
sở hữu bộ sưu tập thư viện khổng lồ về âm nhạc cổ điển. Trong phòng nghiên cứu
của ông có một thư viện sách khá lớn, điều này thể hiện rõ sở thích văn chương
của ông. Tiến sĩ Jawaz Jaffri đã nêu cao tiếng nói chống lại các cuộc chiến
tranh toàn cầu và vũ khí nguyên tử từ ba thập kỷ trước. Ông là nhà thơ duy nhất
trên thế giới đã đóng góp hai tuyển tập thơ chống chiến tranh. Tiến sĩ Jawaz
Jafrti đồng thời là nhà hoạt động nhân quyền uy tín. Ông vẫn tiếp tục kiên định
bảo vệ quyền con người được tồn tại cho đến hơi thở cuối cùng. Thơ chống chiến
tranh của ông đã khiến ông trở thành nhà thơ gây tranh cãi và một số giới có
ảnh hưởng không hài lòng với ông trên bình diện khu vực và quốc tế. Trên thực
tế, ông đang điều hành "Phong trào Văn học Phản đối Chiến tranh" ở
cấp độ khu vực và quốc tế. Sách của ông “'Mout Ka Haath Kalaie Per Hey” (tạm
dịch: Cổ tay trong sự siết chặt của Tử thần) và “'Mutbadil Duniya ka khawab” (tạm
dịch: Ước mơ về một thế giới khác) được dịch bởi Muhammad Shanazar và Sara Ali
Khan. Các bài thơ của ông đã được dịch sang tiếng Anh, Trung, Pháp, Ý, Croti,
Nga, Tây Ban Nha, Hungary, Ukraina, Ả Rập, Serbia, Malaya, Philipinese, Krio,
Nhật, Ba Lan, Thổ Nhĩ Kỳ và cả các ngôn ngữ địa phương như Punjabi, Pashto,
Sindhi, Barahvi và Hindi. Ông đã đóng góp một tập thơ chống chiến tranh khác
bằng tiếng Punjabi có tựa đề “Main Laam di Janj da Lahda han”, được dịch bởi
Harpreet Kaur và được xuất bản tại Ấn Độ bởi NXB 'Nawi Dunia Publishers,
Punjab, Hindustan. Ông đã được trao tặng Giải thưởng Tổng thống danh giá của
Pakistan (Giải thưởng Nhân quyền Quốc gia, 2016), Giải thưởng Văn học Frang
Bordhi (Albania 2013), Nhà thơ được vinh danh của Pakistan (Ceychelles 2019),
Giải thưởng Ngôi sao Thơ ca Thế giới (WNWU 2019). Là người nhận được giải
thưởng "Lá chắn đặc biệt vì Hòa bình" của Bộ Nhân quyền năm 2017
(Pakistan), Huy chương Vàng Quid-e-Azam (2015), Giải thưởng Hiệp hội Văn hóa
Châu Á (2016). Ông là thành viên của Hiệp
hội Thơ Pakistan, Pakistan, Pakistan Academy of
Letters, Islamabad. Thành viên của WNWU (World Nations Writer, s Union). Thành
viên của
World Literature Academy (London). Thành viên Motivational Strips. Thành viên
ANASAN Halqa -e-Arbab-e-Zauq, Pakistan. Thơ của Tiến sĩ Jawaz Jaffri được đăng
trên các tạp chí văn học các nước, trên các website tiếng Urdu & tiếng Anh
và trên hệ thống phát hành sách quốc tế Amazon.

By
Dr. Jawaz Jaffri
My Heart is The Nest Of Dove
The wind,
Coming from the battlefield,
Pours into my ears,
The neighing of the horses.
The collective graves,
Are about to invade my cities;
And the coffin-sellers,
Look to our fresh young bodies
With avaricious eyes.
The Spider of Death is busy,
In weaving cobweb of my casualty.
O! Gravediggers,
Remove scattered hunger
From your courtyards,
For there is hustle and bustle
In the graveyard.
Come!
Let us protest on the roads
Against war;
My Readers be my witness,
I did not tarnish my pen
With the anthems of wars,
My identity,
Are the songs of peace,
My songs are digging the roots of wars,
For my heart is the Nest of Dove.
I Can Love My Enemy
Better than manufecturing weapons
One should create a heart
A Heart
Which nurtures love
And love
Instructs to hate weapons
War is happening
In the lanes of the city
The cannons go quiet as the night falls
But i have no home to go back to
I create the texts of songs of peace
All through the night
I have no connection with those
Who shed blood
I believe in the sanctity of birds
I don’t dream
Of the destruction of the city
Even though the world
is placed upon the palm of my hand
Upon the green shoot of lemon tree
The singing bird is my dream
Between the lush trees of mulberry
There saunters a stream
It is my fantasy
I love ardently
Children and illumined bylanes
I desire women likened to the bark of
cinnamon
I’m the one
Who can even love his enemy
Aleppo Lives in My Songs
Carrying my little nest-egg on the head,
I left the smouldering city,
I haven't bargained life for my
conscience.
Behind my home,
Where there Euphrates once gurgled,
Is only a handful of sand.
My Aleppo,
Pulsates in my songs,
And I love it more than the toppled roof
of my house.
My children need breaths more than food,
But they have seized them,
So to keep alive,
My children read the verses of Pablo
Neruda,
Because the wholesome air of Chile's
woods,
Blows through those poems.
O you pellucid body of lemon skin,
I will write you down,
Along with Kafka's fiction,
Upon leaves of memory,
The image of my heaven,
Which I inscribed on that golden bosom,
Has vanished last night,
They've come to steal my dreams.
After that woman left,
I learnt to stay green from plants,
And to love from birds,
Trance,
Angst,
And Love,
Gave me birth.
My last consummation,
Is with this dust,
I'm a mere organ,
In the cosmological orchestra
Half Century, Three and half wars.
Half century
Three and half wars
Our past is our future,
We have not denounced plying
With the mistakes of each other.
My body is the fodder of war,
And in front of my eyes wafts
My decomposed burnt corpse.
I am a song of those tongues
Which have been pulled out of the roots.
My hearing is being eroded
Waiting to listen to the arrival of good
tidings.
Armed Forces
Pour into porches of my ears
The lead of Epic,
And Peace,
Has been flinging down exertion,
Into my eyes since centuries.
My Dreams
Deepen roots into my own soil,
In my possession,
I do not have any palace
In Europe.
My dear land that is being enslaved
Is my last abode.
I cultivate my dreams,
Into the eyes of my kids.
I urge for the life of peace,
And natural death.
How long we shall neglect our
The most fervent wishes?
At last!
We shall have to place out
Our feet from the worn out
Torn shoes.
No City Acnowledege Me
My heart
And it is evident from my forehead,
I am an historian of the ruined world;
I do not have any reader in my fortune,
And no city acknowledges me.
I am food of the same Earth,
My fate is destined
To make me Hiroshima of this century
Ah! Migration is imperative on my fellow
beings.
War!
Encamps on my sands,
And Death is binding anklets
To be my partner in the ballet.
My people have buried Laughter,
In their lips,
Desertedness sniggers at me,
With voiceless giggles.
The eyes of Explosive reflect,
The conspiracy to preserve
Dead bodies of the butterflies.
My weaponless seasons,
Make infertile resistance against wars;
When Fire smacks my calendar.
War is destined to thrust me,
Into such an era which never turns
again.
Ah! Each window of the grave,
Permits to pass through but inside.
About Dr. Jawaz Jaffri
Dr. Jawaz Jaffri is a well known Poet,
Critic playwright, columnist, Anchor and professor of Urdu language and
literature. He is rendering his duties as HOD at a post graduate college in
Lahore, Pakistan. At present he is from one of few poets from Pakistan who is
recognized in International literary circle.He doen his Ph.D work titled
"Urdu Literature in Europe and America"and through this research
paper he made cultural and literary bridges between East and West.This is the
first document that deals the development of Urdu language and literature in
Europe and America. Dr.Jawaz Jaffri is the author of 25 books and most of them
has been translated in several languages of the world. Through his poems he
increased the Land of poetry with his modern sensibility and poetic skills.
Resistance against the voilation of human freedom, Cosmological and scientific
awareness, right of Natural Death, Cultural Identity, socio-political and
emotional problems of life, association with home land, understanding of
Nature, mystery of human physic, ancient Civilizations and World mythology,
Global Wars and Atomic Weapons and honour of humanity are basic topics of his
poetry. He has profound interest in Creative Writing, Criticism, Poetry,
Comparative Study of Religions, Historical and
Cultural Perspectives of Society, World Mythology, Relation between
Sciences and Literature, International literature, Classical Music and Other
Fine Arts ۔
At present Dr Jawaz Jaffri is the only
Critic of Fine Arts in Urdu language. His book" Khak sey Uthney Wala
Funn"consist of Dance, Music, Funn-e-Pahlwani, Painting, Art of Professy
and Building etc. He owns a huge collection of classical music library. A
sizeable books library is available in his study which is evident of his
literary taste. Dr Jawaz Jaffri raised his Voice against Global Wars and Atomic
Weapons from last Three decades .He is an honorable pacifist voice of this
globe. A Peaceful, residencialable and Stable World is his Dream.He is the only
poet in the present world who contributed two poetic anthologies against war.
Dr Jawaz Jafrti is a great Activist of Human Rights. He did continue to insist
on human right to survive until the last breath of his life.His Anti War Poetry
has made him controversial poet and some influenced circles are Unhappy with him on regional and
international level. Infact he is running an "Anti War Literary
Movement" on The Regional and international level Alone.His books 'Mout Ka
Haath Kalaie Per Hey (Wrist in the Clutches of Death) and 'Mutbadil Duniya ka
khawab (Dreaming of an alternate World) has been translated by Muhammad
Shanazar and Sara Ali Khan. The poems of these books are also being translated
in English, Chinese , French, Italian, Crotian, Russian, Spanish, Hungarian,
Ukrainian, Arabic, Serbian, Malaya, Philipinese, Krio, Japanese, Polish,Turkish
and in also local languages like Punjabi, Pashto, Sindhi, Barahvi and Hindi).
He has contributed another Anti-War poetry book in Punjabi titled “Main Laam di
Janj da Lahda han”, which has been translated by Harpreet Kaur and published in
India by 'Nawi Dunia Publishers, Punjab, Hindustan. He has been bestowed upon
Pakistan’s prestigious Presidential Award (The National Human Rights Award,
2016).He is the recipient of 'Frang Bordhi Literary Award' ( Albania
2013)'Honoured Poet of Pakistan' (Ceychelles 2019)' World Poetic Star Award'
(W.N.W.U 2019). Besides, Presidential Award (The National 'Human Rights Award,
2016) he s the recipient of 'Special Shield for Peace' by Ministry of Human
Rights 2017 (Pakistan), Quid-e-Azam Gold Medal (2015), Asian Cultural Associaon
Award"(2016) He is a member of Pakistan Writers Guild, Pakistan, Pakistan
Academy of Letters, Islamabad. Member of WNWU (World Nations Writer,s Union).
Member. World Literature Academy( London). Member Motivational Strips. Member'
ANASAN. Halqa -e-Arbab-e-Zauq, Pakistan. Dr Jawaz Jaffri,s poetry is available
in prominent literary magazines, Urdu & English Websites and international
digital book stores like Amazon.
