Mai Văn Phấn

Traduit du Vietnamien

par Bùi Thị Hoàng Anh et Jean-Michel Maulpoix

 

 

Bùi Thị Hoàng Anh

 

Jean-Michel Maulpoix

 

Rythme V

 

 

*

 

Tu me rappelles qu’où je me repose sur le dos

J’imagine m’allonger sur le hamac d’eau

 

Les yeux fermés, la vague se jette impétueuse

Et rampe vers le sommet d’une montagne floue

La cime du cocotier est plus verte

La face du soleil est inclinée

 

La terre plate, le bois dur, l’épine aiguë

La pierre acérée sous le dos

 

Imaginant que tu lâches ma main sans le vouloir

Moi, ce hamac qui se rompt et devient un navire qui sombre

Laissant dans le ciel un gouffre tourbillonnant de nuages.

 

*

 

Je rêve de tendre sur les herbes soyeuses

La voûte ferme de ma poitrine

Le souffle est âcre ardent de terre

 

Quand nous nous touchons, nous entendons la terre s’en aller

Le chemin où s’endorment les arbres, les plantes

Est éveillé pour nous protéger

Pour retenir nos talons.

 

*

 

La pluie rend ton corps lumineux

Joyeusement, les herbes, les arbres dansent

Tu cries librement jusqu’à faire retentir le haut ciel bleu

Restant en silence, tu imagines

 

L’eau qui frémit comme un ours brûlant de feu

Chaque orteil effilé

Secrète un nid d’abeille

 

Je te froisse, t’essore

En morceaux ruisselants

 

Sous la pluie de sueur, tes cheveux sont collés et deviennent verts à l’infini

Sur ta peau soyeuse poussent les jeunes poils.

 

*

 

Tes épaules sont une statue antique

Que je cache dans le tiroir

La colline est fière

De me soulever dans le vent qui souffle plus fort 

Le pont passe les jours les mois

Où se cachent les secrets des enfants

Le carré d’herbes aussi douces qu’un tendre rêve

M’enveloppe comme une couette de nourrisson.

 

*

 

M’enfonçant dans le tréfonds obscur

Dans les circuits sous terrains calmes et déserts

Pouvant être labourés, germés, nichés…

Je suis patient comme un grillon creusant sa grotte

Comme un bihoreau*  fouillant les rosées pour y chercher les proies

Comme un marouette**  cherchant son amante en criant dans un midi d’été.

 

*

 

En faisant fusionner nos deux corps

Jetant chaque bûche au feu

Toi et moi, nous illuminons ensemble l’obscurité

 

Les voiles de cheveux, les épaules, les voûtes de poitrines

Nos langues tournent avec furie

 

Le fer, l’acier chauffant coulent dans le moule

Trempés dans l’eau ils éclatent

Le dring laboure la surface de la terre.

 

*

 

Embrasse-moi et prend ma main!

 

Le son de la cloche du vent couvre partout

Les feuilles d’arbres ne peuvent pas s’arrêter

Le vent ébouriffant les pailles, les couvertures de chaume

Arrache mes cheveux, déchire ma chemise

 

Penchant la tête en arrière, je t’emporte dans mes bras!

 

Les vagues poussent la digue fragile

La cible vole brusquement au devant de la balle perdue

Les lumières éblouissantes étouffées se pressent autour de la prise d’air

Les gouttes de feu s’élancent vers le sommet à l’heure de renaissance.

 

*

 

Les lèvres de rosées maintiennent humides les parcelles de gazon

Volant brusquement le long d’une paroi dressée

Je te brise, te tresse en aussière

J’avale ta langue jusqu’au fond de ma poitrine

Jusqu’à mon épine dorsale

Jusqu’à ce qu’elle touche mes talons.

 

*

 

Les souffles chauffent l’espace

Embrassent tendrement les ailes d’oiseau

Chaque œuf fragile

 

Gonflant

Me soulevant

Me renversant

Je me cache en toi en gémissant et en hurlant

 

Fouillant la crête d’une vague pointue

M’enfonçant pour écraser le fruit sucré

Grignotant lentement une glace en bâtonnet

Une grande théière verse dans une petite tasse

Mâchant des amandes, je les sens grasses à la racine des dents.

 

 

_________________

* Petit héron au cou court, au bec très pointu, aux mœurs nocturne. On l’appelle aussi "héron de nuit". (Dictionnaire Larousse).

** Petit râle crépuscule des régions marécageuses d’Eurasie occidentale, nichant parfois en France dans les joncs. (Dictionnaire Larousse).

Tác phẩm của Họa sỹ Büro Achter (Đức)





Nhịp V

 

 

*

Dặn anh dù ngả lưng nơi đâu

Hình dung nằm trên võng nước

 

Nhắm mắt con sóng ập đến

Trườn qua đỉnh núi nhoè

Ngọn dừa thêm xanh

Vạt nắng xiêu đi

 

Đất bằng, gỗ cứng, gai nhọn

Đá sắc dưới lưng

 

Tưởng tượng vô tình em buông tay

Anh đứt võng thành con tàu đắm

Để lại bầu trời vực xoáy đám mây

 

*

 

Mơ giăng cỏ muợt

Vồng ngực săn chắc

Hơi thở nồng nã đất đai

 

Chạm nhau nghe đất đi xa

Con đường ngủ yên cây lá

Đang thức giấc che chở

Ghì níu gót chân

 

*

 

Mưa cơ thể em sáng láng

Phởn phơ vũ điệu cỏ cây

Tự do hét vang cao rộng trời xanh

Lặng im tưởng tượng

 

Nước reo sôi con gấu hực lửa

Tiết mật tổ ong

Từng ngón chân thon

 

Vò nát, vắt kiệt

Mảnh nhỏ ròng ròng

 

Mưa mồ hôi tóc bết xanh bất tận

Mịn màng da trổ lông măng

 

*

 

Bờ vai em bức tượng ngày xưa

Anh giấu kín ngăn sách

Ngọn đồi kiêu hãnh

Nâng anh gió mạnh

Cây cầu bắc qua tháng ngày

Nơi lũ trẻ giữ bao bí ẩn

Vạt cỏ mềm cơn mơ âu yếm

Quấn chặt anh chăn ấm sơ sinh

 

*

 

Chui lòng đất tối

Mạch ngầm thanh vắng

Được cuốc cày, nảy mầm, làm tổ…

Nhẫn nại như con dế đào hang

Con vạc bới sương tìm mồi

Con cuốc trưa hè tìm bạn rúc vang

 

*

 

Lùa cơ thể vào nhau
Ném từng thanh củi lửa
Em và anh cùng phát sáng bóng tối

Làn tóc, bờ vai, vòm ngực
Lưỡi xoắn lại trong cơn hủy diệt

Sắt thép nung chảy vào khuôn

Đem tôi trong nước nổ vang
Tiếng leng keng cày lên mặt đất

*

 

Hôn và cầm tay anh!

 

Tiếng chuông gió phủ dầy

Lá cây không dừng được

Gió thốc ngược cây rơm, mái rạ

Giật tóc, rách áo anh

 

Ngả đầu bồng em lên!

 

Biển xô con đập mong manh

Tấm bia vụt bay đón tầm đạn lạc

Ánh sáng ngột chen quanh lỗ thông hơi

Những đốm lửa lao lên đỉnh giờ tái thế

 

*

 

Môi sương ngậm vạt cỏ đầm

Vụt bay theo vách cao dựng đứng

Bẻ gãy, bện em thành dây chão

Nuốt sâu chiếc lưỡi xuống ngực

Tới sống lưng

Chạm gót chân anh

 

*

 

Hơi thở không gian nung nóng

Ôm ấp đôi cánh chim

Từng quả trứng mong manh

 

Trương nở

Vùng lên

Quật đổ

Trốn vào em rền rĩ hú vang

 

Xới tung ngọn sóng sắc nhọn

Lút sâu dằm nát quả ngọt

Gặm dần que kem buốt lạnh

Ấm trà lớn rót sang chén nhỏ

Nhai hạt hạnh đào ngầy ngậy chân răng.

M.V.P

(Rút từ tập thơ “Bầu trời không mái che”)

Tiểu sử Bùi Thị Hoàng Anh

 

Giảng viên tiếng Pháp tại khoa Ngôn ngữ và Văn hóa Pháp, trường Đại học Ngoại Ngữ, Đại học Quốc Gia Hà Nội. Say mê ngôn ngữ và văn hóa Pháp, hiện nay Bùi Thị Hoàng Anh đang làm nghiên cứu sinh tại khoa Ngôn ngữ, trường Đại học Paris VII, cộng hòa Pháp, với hướng nghiên cứu về các chỉ tố diễn ngôn trong các văn bản nói và viết bằng tiếng Việt và tiếng Pháp. Bùi Thị Hoàng Anh cũng quan tâm tới nghiên cứu về lĩnh vực Ngôn ngữ học xã hội và dịch thuật.

 

 

 

 

Biographie de Bui Thi Hoang Anh

 

Enseignante de français au Département de Langue et de Civilisation Françaises, Ecole Supérieure de Langues étrangères, Université Nationale de Hanoi. Passionnée par la langue et la culture françaises, actuellement, elle poursuit son doctorat en Linguistique à l’UFR de Linguistique, Université Paris Diderot (Paris VII), Paris, France. Son axe de recherche est centré sur l’étude des marqueurs discursifs du vietnamien et du français dans les corpus oraux et écrits. Elle s’intéresse également à la Sociolinguistique et la traduction.

 

 

 

 

Tiểu sử Jean-Michel Maulpoix

 

Jean-Michel Maulpoix là tác giả của hơn 20 công trình, chủ yếu là thơ văn xuôi, trong đó phải kể đến Une histoire de bleu (Câu chuyện về màu xanh); L’Ecrivain imaginaire (Nhà văn tưởng tượng); Domaine public và Pas sur la neige (Bước chân trên tuyết). Bên cạnh đó, Jean-Michel Maulpoix cũng viết một số nghiên cứu phê bình về Henri Michaux, Jacques Réda, Paul Célan, René Char và một số tiểu luận khái quát về thơ như La poésie comme l’amour (Thơ ca như tình yêu); Du lyrisme (Thơ trữ tình). Sáng tác của Jean-Michel Maulpoix là sự pha trộn, là cuộc đối thoại không ngừng giữa văn xuôi và thơ, mà qua đó, nổi bật là chất “trữ tình phê phán”. Jean-Michel Maulpoix còn điều hành tạp chí Văn học hàng quý “Le nouveau Recueil” (Tuyển tập mới) và giảng dạy thơ hiện đại và đương đại tại Đại học Paris III, cộng hòa Pháp.

 

 

 

 

Biographie de Jean-Michel Maulpoix

 

Jean-Michel Maulpoix est l’auteur d’une vingtaine d’ouvrages, principalement en prose poétique, parmi lesquels Une histoire de bleu, L’Écrivain imaginaire, Domaine public et Pas sur la neige, publiés au Mercure de France. Il a également fait paraître des études critiques sur Henri Michaux, Jacques Réda, Paul Celan et René Char, ainsi que des essais généraux de poétique (La poésie comme l’amour, Du lyrisme...). Son oeuvre, où se mêlent, s’affrontent et dialoguent sans cesse prose et poésie, se réclame volontiers d’un “lyrisme critique“. Jean-Michel Maulpoix dirige par ailleurs la revue trimestrielle de littérature “Le Nouveau Recueil” et enseigne la poésie moderne et contemporaine à l’Université Paris III - Sorbonne nouvelle.