Thơ lục bát Mai Văn Phấn
Thể dục buổi sáng
Bàn
chân đặt xuống đất nâu
Không
gian khép mở sắc màu thanh tân
Nương
theo hướng gió ân cần
Mạ
non bén rễ quây quần sương mai
Tiếng
chim vừa đếm một... hai...
Chân
mây hít thở đêm dài đi qua
Bờ
sông sóng vỗ qua loa
Dăm
con cá quẫy trong đà nước lên
Mà
nghe mặt đất vang rền
Râm ran nắng mới lại quên tuổi mình
Ngược
xuôi đâu cũng bình minh
Vươn
vai ai đứng một mình như cây
An
nhiên trong tiếng sum vầy
Tóc
bay hay lá ken dày trên vai
Tiếng
chim lại đếm một... hai...
Cùng
em về lại ban mai thuở nào
Bóng
mây kéo anh lên cao
Trẻ
trung lại muốn lặn vào nước sâu.
Hai đầu mùa xuân
Mùa
xuân rạo rực nơi đâu
Mưa
bay mờ mịt nhịp cầu tương tư
Giao
hòa trời đất êm ru
Tơ
non cỏ dắt sương mù rong chơi.
Muôn
con mắt lá nheo cười
Mở
ra đâu cũng là nơi hội hè
Nụ
đào mong chán mong chê
Hơi
xuân dìu dặt đi về đêm qua.
Men
quê ủ trọn lá bùa
Trầu
cau bao nỗi bông đùa như không
Nhớ
mong như lên cánh cung
Chông
gai rồi cũng động lòng liêu xiêu.
Hương
hoa nào chẳng dễ yêu
Lần
theo vách gió thấy nhiều vân tay
Mặt
sông lấm tấm gót hài
Mở
bao chuyện cũ một mai nào ngờ.
Mùa
xuân hai đầu ngu ngơ
Xanh
non mong ngóng gió đưa xa rồi
Giấy
điều mau cuộn lên thôi
Bao nhiêu nét chữ thắm rồi chẳng phai.
Ngày cuối năm
Chiều về nương dưới bóng cây
Bình yên cùng với gió mây lặng dần
Chỉ còn hạt bụi phân vân
Dấu chân thổn thức xoay vần đất nâu.
Chuyện xưa tìm giữa cỏ nhàu
Vết thương giờ có còn đau lưng trời
Thôi đành quên tạm quên thôi
Nhắc làm chi mãi một thời đã xa.
Thảnh thơi cho gió đi qua
Mùa đang thụ phấn la đà bướm ong
Hân hoan thời vụ gieo trồng
Bờ xôi ruộng mật tạ dòng nước thiêng
Dẻo thơm từng hạt thảo hiền
Dâng lên tiên tổ một miền đất quê
Dù cho rơm rạ vụng về
Bước chân năm mới đã nghe thật gần.
21/11/22
Sóng đôi
Con chim cất tiếng lặng thinh
Trời cao chỉ bởi một mình bóng chim.
Nghiêng nghiêng vạt nắng đi tìm
Ở đâu hồn của im lìm lá khô.
Đám mây an trú đáy hồ
Gặp con cá quẫy bất ngờ vỡ tan.
Cuối năm sương sớm giăng hàng
Hỏi nhau ngày mới có mang điềm lành.
Dấu chân vừa mới lên xanh
Chưa tan mộng mị đã thành bóng cây
Lời yêu mở giữa lòng tay
Gặp viên ngọc sáng tự ngày xa xưa.
Gió xuân tràn đến thay mùa
Cùng em vội vã cũng vừa tới nơi.
Triều mang lòng biển đầy vơi
Từ nơi đỉnh sóng chân trời hiện ra.
Mây bay
Đám mây lờ lững trên cao
Mách giùm ta biết lối vào mùa xuân.
Nào đâu mưa bụi xa gần
Tiếng chim quấn quýt bàn chân cuối mùa.
Tường rêu, nấm mốc, phên thưa
Ngày đang bỏ ngỏ như chưa từng buồn.
Lá dong, gạo nếp lên khuôn
Dẻo thơm cho trọn vuông tròn trăm năm.
Men quê say một dấu nằm
Tan cơn mộng mị nong tằm nương dâu.
Nhớ thương nơi đẩu nơi đâu
Vu vơ lại bắc nhịp cầu qua sông.
Sống khôn thác gửi cánh đồng
Bao nhiêu ân nghĩa đọng trong đất dày.
Tổ tiên ta vừa qua đây
Vang lên tiếng sấm lại bay về trời.
10/2022
Chuông gió
Chuông vang như có tiếng cồng
Mang bao la dội xuống lòng đất sâu.
Ở đâu đang chạm vào đâu
Thời gian ở trọ tịnh màu trần gian.
Rưng rưng giọt nước mắt tràn
Hư không an định vừa ban cho mình.
Nhẹ thênh một kiếp phù sinh
Bon chen, hờn giận nên tình thương yêu.
Chuông reo rồi lại chuông reo
Đố ai đoán được gió theo đường nào.
Thanh âm chất ngất dâng cao
Từ trong ký ức tầm phào để quên.
Vết thương ngày cũ đã liền
Cây xanh mướt mát trong triền miên mơ.
Đầu năm sương khói dư thừa
Để cho chuông gió bất ngờ rung vang.
10/2022
Tản mạn về cỏ
Thôi đừng dỗ cỏ lên trời
Khi tan mộng mị biết ngồi với ai
Dấu chân đừng hóa chông gai
Nép vào bóng xế dũa mài hoàng hôn
Ta về đổ bóng xuống vườn
Cho xanh tươi lại từng cơn úa vàng
Ghé môi vào miệng thời gian
Cho hơi thở mọc vô vàn cỏ non.
(Rút từ tập thơ "Cầu nguyện ban mai",
1997)
Một mình
Em đi cùng đám
mây bông
Mình anh gió hú
dọc sông Ngân Hà
Tàn mùa chiếc lá
lia qua
Cho cô đơn ấy xẻ
ra mấy phần
Sáng thì làm
trăng thượng tuần
Lu thì ghép với
mấy lần cong vênh.
(Rút từ tập thơ "Cầu nguyện ban mai",
1997)
Bên hoa
Bóng ngày vội
nép vào em
Ðôi môi anh thắp
ngọn đèn xa xăm
Tấm thân ngọn
bấc trăm năm
Còn chưa sáng
hết đang đầm bên hoa
Anh van xin đấy
nõn nà
Gót hương nhẹ
lắm lướt qua mặt người
Tóc xanh quỳ rạp
buông xuôi
Cầu cho đất ấm
chờ nơi em về
Sương giăng réo
gọi bốn bề
Xa em sợ lắm...
bã chè... chân đêm…
(Rút từ tập thơ "Nghi lễ nhận tên",
1999)
Du ca
Giấc mơ giăng
kín thinh không
Hạt mưa ngái ngủ
ngã chồng lên nhau.
Cánh chim vừa liệng
dao cau
Dòng sông đã
ngậm bã trầu phù sa.
Vẫn nghe tiếng
gọi ê a
Chồn chân tóc
lại mở ra làm buồm.
Bàn tay ướt đẫm
hương thơm
Dìu em về lại
con đường rung cây.
(Rút từ tập thơ "Nghi lễ nhận tên",
1999)
Khúc cảm
mùa thu
Hóa thân giọt
nước mùa hè
Một đêm trở gió
bay về với thu
Dẫu chưa trọn
kiếp sương mù
Xin tan loãng
kẻo trăng lu cuối trời
Bao lần xanh
biếc rong chơi
Mấy lần úa rụng
tiếng người vọng theo
Thôi em! Ðừng
vặn! Ðừng khêu!
Ðáy thu thắp
sáng trên nhiều ngọn cây.
Anh vừa đọng
xuống thu gày
Ðã đông thành đá
phủ đầy rêu xanh.
(Rút từ tập thơ "Cầu nguyện ban mai",
1997)
Thay lời
chim làm tổ
Như vừa tỉnh
giữa vòm cây
Ta đem tiếng hót
xuyên ngày vào đêm
Dòng sông giờ đã
say mềm
Mới hay bờ cỏ ru
êm còn ghì.
Một thời phờ
phạc thiên di
Tìm trong bóng
nước thấy gì nữa đâu
Mảng đêm đập
cánh đi mau
Giọt sương trong
mát trên đầu hư không...
Lơ ngơ mình với
hừng đông
Lặng nghe ngày
rạng giữa lòng bồng bênh
Mau về tha cả
rơm xanh
Mùa lên hơi ấm
vây quanh vội vàng.
(Rút từ tập thơ "Cầu nguyện ban mai",
1997)
Trương Chi
Vầng trăng em
đứng giữa trời
Ðể rơi ngàn mảnh
gương ngời mặt sông
Ngày tràn đêm vỗ
lên bông
Mình ta khua
động cả dòng tịch liêu
Mỹ nương còn gạn
trong veo
Bóng mây tăm cá
có theo về cùng
Ai treo ta chốn
lưng chừng
Cung đàn số kiếp
bập bùng trên vai
Trăng gày mòn
bến mày ngài
Thuyền ta qua
nổi đêm dài này không...
(Rút từ tập thơ "Cầu nguyện ban mai",
1997)
Gom nhặt
cuối mùa
Nỗi niềm đem thả
trong cây
Qua sương giá
đến rạng ngày trổ hoa.
Lỡ vin vào bóng
mây qua
Lỡ nghe đắm đuối
tiếng ma gọi đò.
Ðầu kim tựa có
ai chờ
Khâu ta vào với
ỡm ờ xửa xưa.
Hoa ngâu vừa lịm
cuối chùa
Nhẩn nha tiếng
mõ bỏ bùa tiếng chuông.
(Rút từ tập thơ "Cầu nguyện ban mai",
1997)
Bâng quơ
Anh đi níu gió
trên trời
Lùa râm mát tới
những nơi em chờ
...
Mắt người buông
xuống sông xưa
Ru con thuyền ấy
trong mưa mỏi mòn
...
Hạt mưa như ngã
đầu non
Lăn bao nhiêu
xuống vẫn còn thẳm sâu
...
Biết ơn sợi tóc
trên đầu
Buộc ta vào
những nhiệm màu khói sương
...
(Rút từ tập thơ "Cầu nguyện ban mai",
1997)
Mưa cuối hạ
Mưa cầm tiếng
phách tiếng sênh
Cho ta buông
giữa chiều chênh lệch chiều
Tim mình một
thoáng không kêu
Lặng yên như có
nhiễu điều phủ lên
Lá rơi lên tiếng
kim tiền
Trong mưa nghe
lọt cả miền âm dương
Sen tàn chờ gió
rung chuông
Mưa như dây níu
con đường vào chân
Hồn hoa ngủ giữa
tay cầm
Mắt người khóc
tựa ướt đầm cánh ong...
Ðem thời gian
bắc cầu vồng
Gieo cơn mưa
xuống cánh đồng tuổi thơ.
(Rút từ tập thơ "Gọi xanh", 1995)
Lơ lửng
Mùa thu còn ở
trên cao
Ngu ngơ buông
thả ngọt ngào lưỡi câu
Hồn ta thoát xác
ve sầu
Bóng cây đậm
nhạt biết đâu mà tìm
Trời trong rơi
những lặng im
Lỏng buông cho
gió cuốn chìm hút xa
Chỉ còn ta lại
với ta
Cỏ run đầu ngõ
như đà cắn câu...
(Rút từ tập thơ "Gọi xanh", 1995)
Qua hoàng
hôn
Hoàng hôn như
một cửa chùa
Hư không trên
ngón tay vừa đi qua
Ta ngồi nhập
định cùng hoa
Thành chuông ai
thỉnh ngân nga cỏ mềm
Cầm tay gió dắt
vào đêm
Mà hồn xanh lỡ
để quên cuối trời
Dấu chân xin cát
chớ vùi
Cho ta về lại
luân hồi kiếp sau.
(Rút từ tập thơ "Gọi xanh", 1995)
Hoa ngọc
trâm
Hương hoa vừa
đến cùng ta
Mắt chờ ấm cả
sương sa cuối chiều
Xuân về trong
gió liêu xiêu
Nỗi buồn đã hé
ít nhiều lá non
Ðài hoa hay bóng
trăng tròn
Lung linh buông
xuống lối mòn bàn tay
Mùa hoa gom cả
ánh ngày
Cho xanh hồn lá
nhẹ bay về trời
Thấy mình là gió
thoảng thôi
Còn trăm năm
giấu nụ cười trong hoa.
(Rút từ tập thơ "Gọi xanh", 1995)
Rượu xuân
Mùa xuân nâng
chén ngang mày
Hạt mưa vơ vẩn
lấp đầy khoảng không
Tay anh sương
khói nhập đồng
Cho em so lại
từng chồng đũa son.
Thương nhau uống
hết lại còn
Ta leo lên tới
chon von bồng bềnh
Nỗi buồn cầm
cũng nhẹ tênh
Buông vào đáy
nước rùng mình đậu tăm...
Hương hoa giăng
với tơ tằm
Ta hay con kén
đang nằm trên nong.
Bầu trời tựa cái
chén không
Ðem hồn ta rót
cho hồng chân mây.
(Rút từ tập thơ "Gọi xanh", 1995)
Kinh cầu
ban mai
Tay ta những
ngón sum suê
Gọi nhau mười
nẻo đi về lặng câm.
Trong sương khói
có sóng gầm
Một mai vọng
xuống cát lầm tạnh khô.
Mặt người viên
cuội chơ vơ
Bông lau sóng
tóc bơ phờ bạc mau.
Hoa tàn cây vẫn
còn đau
Hương thơm quyến
luyến trên đầu cỏ xanh.
Hồn mình dựa
chốn mong manh
Rồi hư danh ấy
cũng thành hư không.
Mắt vừa mở với
rạng đông
Chân trời hổn
hển phập phồng ngón chân.
(Rút từ tập thơ "Gọi xanh", 1995)
Không đề I
Con chim bay vút
lên không
Ðể lại gió với
cánh đồng rộng thênh
...
Phù sa trôi lúc
sóng duyềnh
Thương cây cuối
bãi đầu ghềnh cạn khô
...
Gọi tìm tôi thuở
dại khờ
Về thương tôi
của bây giờ tinh khôn
...
(Rút từ tập thơ "Gọt nắng", 1992)
Em xa
(Tặng Ng.)
Nơi ấy da thịt
em đã ngủ, bởi trong anh có tiếng tâm linh đang thì thầm:
Em lần theo bóng
mây trôi
Thấm qua sóng lá
vô hồi
Ðằm vào anh
tiếng chim đôi bất ngờ
Làm vang lên
những dây tơ vừa chùng.
Nhòa tan anh với
mung lung
Em là giếng gió
trong lòng
Nhấn chìm anh
thoắt đã không còn gì
Hư vô thành thật
cũng vì yêu em!
Tiếng em gọi
chói chang bên kia sông mơ, con thuyền anh bỗng thành con chó nhỏ (...)
(Rút từ tập thơ "Gọt nắng", 1992)
Nước mùa
xuân
Thế rồi mưa và
nước lên
Theo chân em
dạo cho mềm mùa đông
Lại vang tiếng
gọi gieo trồng
Bàn tay cuống
quýt cánh đồng rộng thênh
Tung lên bọt
nước đầu ghềnh
Và tăm sóng
thở lặng thinh đáy hồ
Trổ mầm những
khoảng vu vơ
Hay con cò
trắng ngẫn ngờ bay lên
(Rút từ tập thơ "Nghi lễ nhận tên", 1999)
Mười nén
nhanh ở ngã ba Đồng Lộc
Tháng ngày
gương lược về đâu
Chân trời để
xõa một màu cỏ non
Các cô nằm lại
trên cồn
Những chùm bồ
kết khô giòn trong cây
Khăn thêu những
dấu tay gày
Thành mây Đồng
Lộc bay bay trắng trời
Người ơi, tôi
lại gặp người
Hơi bom vẫn thổi
rụng rời cát khô
Nhang này quặn
nỗi đau xưa
Tôi nay tôi của
cơn mưa về nguồn.
(Rút từ tập thơ "Cầu nguyện ban mai",
1997)
Em gái đi
lấy chồng
Đưa dâu qua
chiếc cầu tre
Lòng anh chạm
lá chua me chạnh buồn
Nắng run trên
cánh chuồn chuồn
Ngõ sâu như sợi
chỉ luồn buộc quanh
Tuổi em như hoa
dành dành
Hương bay đã mắc
tơ mành nhện giăng
Ao người ta
nước dung dăng
Vầng trăng em
cất lên bằng vó thưa
Giấc mơ ủ xuống
gáo dừa
Hoa cau còn
rụng, vại mưa còn đầy
Đường trơn cây
cỏ dang tay
Quang trành
gót nhỏ đỡ gày đồng xa.
Em ơi, từ độ
vắng nhà
Cá rô kho mặn
ăn ba bốn ngày!
Màn lưa thưa
gió heo may
Chắc là mẹ ngủ
đêm nay chập chờn…
(Rút từ tập thơ "Gọi xanh", 1995)
Con ngủ
Đầu cha rủ xuống tơ vàng
Lời ru của mẹ
trải làn gối êm
Ngủ đi hỡi mảnh trăng hiền
Cho long lanh
những giọt đêm nặng đầy
Vào đây gió cũng thơ ngây
Ngọc trâm dịu
mát hương rây xuống hồn.
Trời cha che mảnh đất con
Yêu thương buông
xuống mỏi mòn đêm sương
Cha là hương ở hoa thơm
Mẹ là vị ngọt
cuối vườn trái cam
Con
đang mơ chạy lang bang
Ngồi đây cha thả
bướm vàng bay theo.
(Rút từ tập thơ "Gọt nắng", 1992)
Chương II trường ca "Người cùng
thời":
TOI VỚI MỌI NGƯỜI
(trích)
Ai vô
danh bước chân cò
Phù sa
đọng xuống bãi bờ vô danh
"Đời
cua cua máy..." đã đành
Mà đời
cáy cũng loanh quanh hết chiều
Con đò ghềnh thác cheo leo
Phận người mỏng lắm cánh bèo chân mây
Cành thưa giữa phố khô gày
Chim hoang vắng nỗi vơi đầy tiếng chim
Bà tôi chiếc bóng im lìm
Đêm đen quánh tiếng con bìm bịp kêu
Nấc lên cạn giọt đèn khêu
Khóc không thành tiếng cánh diều ước mơ
Hoa văn trên án hương thờ
Nghe trong ruột gỗ người xưa gọi thầm
Lòng như bát đũa trên mâm
Chờ hương cơm mới tay cầm nâng niu
Nối vào đáy giếng trong veo
Lửa nguyên sơ hắt đìu hiu bóng mình
Nước nằm trong nước lặng thinh
Lửa soi ánh nước đầu ghềnh cuối sông
Xôn xao từ bếp than hồng
Tràn vào những khoảng rỗng không một thời
Rỗng không dần hiện mặt người
Lửa và nước đến bên trời gọi tên
(...)
Ta là
gió quyến giậu thưa
Ngả
nghiêng đồng cốt hồn chưa kịp về
Là sênh
là phách cung mê
Sơn nam trộn với hoa hòe vàng son
Nồi méo vớ được vung tròn
Dòng sông đã biết trăng non mấy lần
Bóng mình chốc lại phân vân
Khôn ngoan với những dại đần mấy phen
Từ trong tắt lửa tối đèn
Từ trong khoảng rỗng không tên thuở nào
Bây giờ đất rộng trời cao
Lòng tay ta cũng lao xao tiếng người
Bóng đen ngấm xuống chân trời
Hừng đông dâng cả bãi bồi lên không
Ngày sang thời vụ gieo trồng
Dường như tiếng sấm bên sông vọng về
Dường như chuông đổ ngoài kia
Bà tôi nón lá áo the lên chùa
Từ trong bếp lửa gió lùa
Loanh quanh hồn vía người xưa đứng ngồi
Lửa theo hưng thịnh bao đời
Tro than gieo vãi về nơi cấy cày
Chiêm mùa mọc mộng chân mây
Cánh chim vun xới ấp ngày vào đêm.
Chương V trường ca "Người cùng thời":
ĐẰM THẮM MẶT NGƯỜI
(trích)
Vợ con, hàng xóm, bạn bè...
Triền sông cỏ mịn ta về thảnh thơi
Đã xa dị hợm tô bồi
Ganh ghen, kỳ thị chìm nơi biển đầy
Sóng xô nối với bàn tay
Xây kè san lấp những ngày bão giông
Mắt nhìn gạn đục khơi trong
Đau không sợ, chẳng ngông cuồng khi vui.
Bên nhau bịn rịn trăng cười
Tóc em xanh mát một thời xa sau
Thoáng đâu vại nước hoa cau
Nơi cha mẹ đã tin nhau một đời
Gió vun triền bãi đắp bồi
Tạ ơn ngày tháng lần hồi lênh đênh
Mồ hôi đổ xuống thác ghềnh
Buồn vui giọt nước mắt thành biển khơi.
(...)
*
Thổi
vào cánh gió đam mê
Lá buồm
thế kỷ đi về lộng khơi.
Nhân gian người vịn tay người
Nối vào ngọn bấc lửa đời thắp lên.
Ta cùng nhịp thở đất mềm
Một mình nảy lộc trong đêm mưa phùn.
Chiều về cơm trắng đũa mun
Sáng ra thơm thảo tạ ơn mùa vàng.
Lần hồi đò cạn đò ngang
Đưa ta qua những lỡ làng khúc sông.
Khi vờ vĩnh, lúc nhạt suông
Dẫu từng nanh nọc, buông tuồng, xin tha!
Khi mù mịt, lúc chói loà
Nghe ai gọi bỗng nhận ra con đường.
Chương VIII trường ca "Người cùng thời":
TRÁI TIM GIẢI THOÁT
(trích)
Tiếng chim đập cánh đâu đây
Giọt mưa chạm ngực nước đầy rưng rưng
Dáng cây ngơ ngẩn buông chùng
Trái tim Nhóm lửa ngập ngừng ánh lên.
Qua rồi mộng mị liên miên
Rạng đông duỗi mở ngoài hiên rì rào
Ta đem bài học trăng sao
Dạy con đom đóm bên ao lập loè.
Cánh chim, vây cá thia lia
Nhà cao chẳng phải xa lìa bóng cây
Người đi cơm áo nặng dày
Bước chân cội rễ giang tay vững vàng.
Thiên nhiên động tiếng mùa sang
Dấu chân trong cỏ mỡ màng trổ hoa
Quả thơm trĩu ngọt la đà
Tạ ơn sương đọng vái xa chân trời.
Nhỏ nhoi giữa đất giữa đời
Lương tâm cỏ mịn cây tươi giữ gìn
Hoa thơm tìm cánh tay vin
Trái tim giải thoát muôn nghìn nỗi đau.
(...)
Sương mai, cỏ mịn, hoa quỳ
Lơi tay bóng tối siết ghì vực sâu
Bông lau đã bạc mái đầu
Vu vơ cánh hạc bay đâu lại về.
Từ lưng sóng đến chân kè
Hạt cơm xoay xở bốn bề bão giông
Ta và ngọn lửa bập bùng
Trái tim thưa gửi những vùng không gian.
Hoàng hôn gọi lá về ngàn
Mây buông gió rải chiều khoan nhặt chiều
Chim trời cá nước thương yêu
Nâng niu che chở bọt bèo lênh đênh.
Một trong hai lại rằng lành
Tự tin tới cả mong manh cánh chuồn
Nhện sa quấn quýt hương thơm
Trái tim mở một cánh buồm ban mai...
