Sotirios Pastakas (Hy Lạp)
Vũ Việt Hùng dịch từ
tiếng Anh
Nhà thơ Sotirios Pastakas. Photo by Ferdinando
Kaiser
CUỘC
ĐÀO THOÁT HOÀI NGHI
Tôi
muốn mọi thứ ở gần, dễ lấy và tiện dụng,
những
vật thể của tuyệt vọng: rượu, thuốc lá và
chiếc điều
khiển TV để dò kênh
tinh tế
trong sắc màu, khi tương lai hóa thành
thứ nhơ
nhuốc, đa sắc và tăm tối.
Tôi lún
dần xuống chiếc ghế sô-pha tuyệt vọng,
lang
thang trong khói thuốc, men rượu
và màn
hình tối đen, tôi thấy dễ dàng hơn
để nghỉ
ngơi, để từ bỏ mọi hình ảnh
mà
không ai biết rằng tôi đã giã biệt,
đã
thoát, chiếc cốc thuỷ tinh và những điếu xì gà,
cùng
với thân thể tôi và chiếc TV đang mở,
rời đi không
báo trước, thậm chí không nói
“Chia
tay và chúc may mắn", “Tạm biệt", “Gặp lại bạn sau".
HY LẠP,
CHIẾC XE ĐẠP MÁY
Hy Lạp
chuyển động với vận tốc 40 dặm/giờ
Tựa
chiếc xe đạp máy dọc con đường ven biển.
Tốc độ
cao nhất có thể
xảy ra
đồng thời với khả năng
của một
ánh nhìn mê say
để ghi
lại, tận hưởng,
để gợi
nhớ sự chênh lệch nhỏ nhất
của ánh
sáng, sự quay cuồng
của
biển khơi, và hướng đi của gió.
Hy Lạp
và cái ôm của cô
khách
ngồi trên yên sau nhắm
đôi mắt
họ cùng nhau.
Cô sẽ
không bao giờ biết được
anh có
ý nghĩa thế nào, cũng như mang ơn cô
nhiều
đến nhường nào.
Nhờ tốc
độ chậm,
Hy Lạp
là quốc gia duy nhất
vào lúc
hoàng hôn
đi hay
về từ mũi Sounion
có thể
mất cả đời người.
CHUẨN
BỊ VỀ ĐÊM
Giấc mơ
của mệnh lệnh vô thừa nhận níu giữ tôi
mỗi
đêm. Cuốn tiểu thuyết dang dở
về cuộc
sống hôn nhân, lời nói không hồi kết
về cùng
một thứ, đam mê và cái giá đớn đau
bắt đầu
ngay bây giờ, và trong tất cả lương tâm,
tôi
phải sắp đặt tỷ số cũ,
trả
đũa, mặc dù chiếc đồng hồ kỹ thuật số
chỉ hiển
thị 3g43’: tôi nói hiện tại là
ảo ảnh của
một quá khứ được sắp đặt cẩn thận.
Và dù
vật, khi tôi tiến tới sự chia tách
với
thanh kiếm mưu mô tội lỗi của mình, tôi đi
đôi dép
quai hậu từ sau ra trước, và một vài giọt cuối cùng
luôn luôn
chảy bên ngoài chiếc bát.
CHÚ MÈO
JORGE CỦA TÔI
Giờ tôi
đã thu thập được
người
thân và bạn bè
giữa
những người đã chết,
chú mèo
của tôi
tiếp tục
cào xước địa cầu.
Giờ đây
mỗi bông hoa
nở rộ
trong thương tiếc
và chậu
hoa của tôi mang
những
cái tên
của
những người đã chết ra đi,
chú mèo
của tôi
đi từ
người này đến người khác
móng
trước của nó đào bới,
móng
sau của nó hất lên,
thềm
nhà tôi phủ đầy bụi đất,
mẩu
xương nhỏ và hộp sọ,
bằng
chứng của những người thân
nó chưa
từng yêu mến
chưa
bao giờ gặp họ.
Nhưng
hôm nay nó mang theo mối bận tâm
chứa
đựng giữa
răng
của nó, từ hiên nhà,
và nằm
xuống cạnh chân bàn tôi
dưới gầm
giường. Ai biết được
nó lại
đào ai lên vào ngày mai.
BỮA TỐI
ĐƠN SƠ CỦA TÔI
Tôi đặt
bàn một người.
Cho
riêng tôi. Và bật TV.
Ngồi
xuống. Để cứu lấy hệ thống tư bản
Tất cả
chúng ta đều phải hy sinh.
Điện
thoại rung lên. Bạn hỏi
Nếu bạn
có thể đến.
Bạn
đến. Tôi tắt TV.
Đứng
dậy. Hệ thống tư bản
đang rỉ
máu và đang chết. Tôi nói.
Tôi
thay khăn trải bàn.
Tôi đặt
bàn cho hai người.
ĐẢO
CHIOS
Cơn đau
bắt đầu khi chúng ta lãng quên
vết
thương. Không có lối thoát
cho
loạt đạn. Lối vào của nó
được chữa
lành và đóng lại.
Cơn đau
gần kề
bạn
không thể xác định được nó
trong
bộ phận cơ thể, mô và tế bào.
Không
có gì chứng tỏ điều đó.
nó xuất
hiện rộng khắp,
khó
hiểu, như niềm vui. Cơn đau,
người
thân yêu của tôi, được tạo nên khi nó
là sự tuyệt
vời, sự hân hoan làm mê hoặc.
Chỉ có
ai đã từng yêu rất nhiều,
mới dám
yêu thêm lần nữa.
NÚI
AEGALEO
Tôi
thích thứ tôi thấy
Từ ban
công của tôi;
Đĩa vệ
tinh mạ trắng.
Đằng
sau chiếc gương
tôi
thích ngắm nhìn Acropolis,
ở đâu
đó bên trong phông nền
với tư
cách một vẻ đẹp
như trong
quá khứ.
Tôi sẽ
đón tiếp bạn
để chia
sẻ cùng nhau
những
gì tôi nhìn thấy, chắc chắn rằng
tôi sẽ
mời bạn.
Tại
sao, chỉ mình tôi, nên thấy
một vẻ
đẹp thế này
từ trên
cao tôi đứng?
Tôi sẽ
gọi bạn.
Quang
cảnh trên cây thánh giá
Rất
quang minh.
“RAPSANI"
(trích đoạn), dành tặng Mẹ
Vậy nên,
đó là cách họ qua đời,
mẹ của
chúng con và mẹ những người khác,
mỗi
người đến giường của mình, ôm lấy những lá thông,
một bó
rơm, một nắm xì gà,
những lá
sồi trên ngón tay thiêu đốt,
chiếc
chảo lấy ra khỏi lò cho bữa ăn chủ nhật,
- vết
thương hở từ những lời đắng cay chúng tôi nói với bà
trong
những cơn giận dữ, tất cả chúng tôi -
một bó
húng tây, một chiếc tạp dề chất đầy cam chín,
một quả
lựu lẻ loi tự hào cho ngày đầu năm
trong
tay, và một cây nến cho bữa ăn phục sinh
không
bao giờ nhạt phai trong ký ức
mẹ, xin
hãy ngừng trò chơi trốn tìm đi.
Mẹ là
chú ruồi đậu trên mũi chúng con
Mỗi lần
chúng con thức dậy
Chiều chủ
nhật
tại Rapsani.
SARAJEVO
(trích đoạn)
.....................
Bởi thơ ca luôn là
sự đánh
cược của thứ định cướp lấy
từ sự
phi lý nguyên nhân của tồn tại,
để giải
giáp, biến nó thành nỗi đau của chúng ta.
thơ
luôn là thứ hạ gục cuối cùng, sự mất ngôn ngữ,
sự tiếc
thương, sự kinh suất số phận,
và nó
có chiếc mũi gãy của Paul Polansky.
Các nhà thơ tựa những tay đấm bốc dù chỉ là lũ nhóc
trong
cuộc sống thường nhật cả khi họ không biết lái xe
hay sửa
chiếc đèn điện, hay đóng chiếc đinh để treo tranh
tuy
nhiên trên tường, họ vẫn rung lên như lá bạch dương
khi Kalashnikov
bắn phát súng, mặc dù những nhà thơ
đặt tất
cả ngôn ngữ trên thế giới đang lướt qua họ
tới cực
điểm nơi cái chết không có
bất cứ
quyền năng nào với họ, từ khi cái chết
không
có cầu nối làm bằng ngôn từ, những bài thơ
không
bước qua những cây cầu của cái chết...
TRƯỚC
CUỘC CÁCH MẠNG
Không,
tôi không đến từ Elefsina. Từ miền Nam nước Ý.
Sandy
trở về từ cuộc mít tinh Aegea
đến Nisyros.
tôi tìm
thấy Yannis tại số 37 và anh mang cho tôi chiếc Mojito.
Mihos
đến vào giai đoạn cuối cùng
của
buổi sáng vinh quang. Akanthos đã tiếp quản
bức vẽ
của bậc thang đầu tiên nơi cầu thang.
X2
trung thành với biệt danh của mình
anh chỉ
giữ các cô bạn gái trong hai tuần.
Fotis
cảm thấy chán nản lộ trên gương mặt và điều ước
tiến
hành cuộc phẫu thuật tạo hình. Gumas
không
rời khỏi Halandri. Nikos
thông
báo với chúng tôi rằng Cơ quan Tình báo
đã dừng
việc theo dõi anh qua máy tính.
Điều ấy
luôn xảy ra.
Irene
bị truy đuổi bởi những sự thịnh nộ từ Argos.
Dimitris
bị truy đuổi bởi ông chủ của mình từ công ty Zara.
Hector
bị đẩy ra khỏi nhà mình. Laskaris
không
ngừng cầu xin cho vay vào tháng sáu, tháng bảy
và
tháng tám. Kostas tìm được cách nhân đôi
lợi
nhuận của mình. Spyros viết mỗi ngày một dòng thơ
ở Marseilles,
ở Glyfada, ở Olympia.
Giannis
và Tasia chúc mừng ở Rovies
kỷ niệm
năm mươi năm ngày cưới. Mitsos được tình nguyện giấu mình
trong một
tháng ở Sinouri. Elena quyết định bỏ
rượu
nhưng đổi ý giữa lúc đang cố gắng.
Điều ấy
luôn xảy ra.
Chờ đợi
trong hai năm để được kết hôn, Ghely trở về
từ
Halkidiki cùng bác sĩ. Ioanna rời khỏi chồng và những đứa con
một
thời gian và tiếp tục sống một mình
ở Pylos.
Katerina mua một căn hộ hai phòng ngủ
trên
tầng cao nhất ở Nea Smyrni và cô ấy rất vui.
Vào lúc
bình minh, Maraki trở về từ cuộc tình một đêm
đến nhà
vệ sinh lạnh lẽo. Lina sợ mang về
Từ
Colombia một chiếc lá coca làm quà lưu niệm
cho
từng người. Những phụ nữ của chúng tôi hòa cùng
bạn bè
chúng tôi và chúng tôi với những phụ nữ của bạn.
Những
người có con nhỏ
họ lấy
một chỗ để nấu nướng. Điều ấy luôn xảy ra.
Trước
cuộc cách mạng.
Mikhail Timofeyevich Kalashnikov (1919 - 2013) là tiến sĩ khoa học kĩ thuật, là cha đẻ của súng trường AK-47, tổng công trình sư thiết kế vũ khí nổi tiếng của Nga (Liên Xô cũ). ND
TIỂU SỬ
SOTIRIOS PASTAKAS
Sotirios Pastakas sinh năm 1954, tại Larissa,
Hy Lạp. Ông là nhà thơ, dịch giả, nhà văn, nhà phê bình văn học, nhà sản xuất
chương trình phát thanh, người soạn các hợp tuyển. Ông học ngành dược tại Rome
(Ý), sau đó làm bác sỹ tâm thần tại Athens (Hy Lạp) khoảng 30 năm. Ông đã xuất
bản 17 tập thơ cùng nhiều tiểu luận, truyện ngắn. Thơ ông được dịch sang 16 thứ
tiếng. Ông từng tham gia trình diễn thơ trong liên hoan thơ quốc tế, tại San
Francisco, Sarajevo, Izmir, Rome, Naples, Siena, Cairo, Istanbul v.v. Năm 2021,
ông là khách mời chính thức tại liên hoan thơ quốc tế Medellin tại Colombia. Ba
trong số những tập thơ của ông “Corpo a corpo” (tạm dịch: Thân thể trong
thân thể), “Jorge”, “Monte Egaleo” (tạm dịch: Núi Egaleo)) được xuất
bản ở Ý, nơi ông giành giải thưởng NordSud vào năm 2016. Năm 2014, ông đã xuất
bản tập thơ “Food Line” (tạm dịch: Dòng thực phẩm) tại Mỹ. Tuyển tập “Cuerpo
a cuerpo” được dịch bởi José Antionio Moreno Jurado sẽ được ấn hành tại Tây Ban
Nha trong năm 2021. Năm 2019, Thư viện thành phố Rapsani đã hoàn thành khu lưu
trữ những kỷ vật của ông. Vào mùa thu năm nay (2021), cuốn sách của ông với
những câu chuyện từ trải nghiệm trong nghề “Doctor Ψ (PS) among others” (tạm dịch: Bác sĩ Ψ
(PS) giữa những người khác) sẽ được nhà xuất bản Kedros ấn hành. Ông là
thành viên của Hiệp hội Tác giả Hy Lạp từ năm 1994. Gần đây ông được chọn là
điều phối viên quốc gia của Phong trào Thơ ca Quốc tế (WPM) tại Hy Lạp.
Sotirios Pastakas giữa những người hâm mộ
Sotirios
Pastakas
SUSPECT OF ESCAPE
I want everything near me,
easy to get at and handy,
matter of despair: booze, fags
and
a TV control to add channels
and subtract them
colour-wise, since the future
has become
a stain, multicoloured and
dark.
Thus sunk into despair’s sofa,
lost in smoke, booze
and the black screen, I find
it easier
to retire, to abandon my image
without anyone noticing that
I’ve gone,
exited, the glass full and the
cigarettes there,
together with my body and the
television on,
left without notice, without
even saying
“cheerio”, “arrivederci”, “be
seeing you”.
GREECE, A MOPED
Greece travels at forty MPH
like a moped along the coastal road.
The highest possible speed
coincides with the potential
of an enamoured look.
To record, to relish,
to recall the light’s slightest
deviations, the sea’s
rolling, and the wind‘s direction.
Greece and her hugging
pillion passenger shut
their eyes together.
She will never learn what
he meant to her, nor how very much
he owed her.
Thanks to low speed,
Greece is the only country
when at twilight
going to or returning from Sounion
may last a lifetime.
NOCTURNAL READINESS
Dreams of abandoned order keep
me company
each night. The unfinished novel
of married life, the endless
harping
on the same thing, passion and
its painful
consequences: ready now, and
in all conscience,
I must settle old scores,
get my own back, even though
the digit clock
shows only 3.43: the present,
I say, is
an illusion of a well-arranged
past.
And yet, when I get up to
sever
with my sword the sinister
plot, I wear
my slippers back to front, and
the last few
drops always fall outside the
bowl.
JORGE, MY CAT
Now that I’ve acquired
relatives and friends
among the dead,
my cat
keeps on scratching the earth.
Now that every flower
blooms in mourning,
and my flower pots bear
the names
of those dead and gone,
my cat
goes from one to the other,
his front paws digging,
his hind paws kicking,
that my terrace is full of
dirt,
little bones and skulls,
evidence of loved ones
he never loved
having never met them.
But today he took the trouble
of carrying between
his teeth, from the veranda,
and laying down in front
of the legs of my desk,
Thanássis. Who knows
who he’ll dig up
tomorrow.
MY POOR DINNER
I set the table for one.
For myself. Turned the teevee on.
Sat down. In order to save capitalism
sacrifices are required from all of us.
The phone rang. You asked
if you could come.
You could. I turned off the teevee.
Got up. Capitalism
is hemorrhaging and is dying. I said.
I changed the tablecloth.
I set the table for two.
CHIOS ISLAND
Pain begins when we
forget
the wound. There is no
exit
for the projectile.
Its entry
has been healed and
shut.
The pain is closed
up.
You can’tlocaliseit
in body organs,
tissues and cells.
Nothing testifies it.
It appears pervasive,
inconceivable,like
joy. The pain,
my darling, is
created when it is
great, a gladness
that fascinates.
Only one who loved a
lot,
is capable to love
again.
AEGALEO
MOUNTAIN
I like what I see
from my balcony;
the white-clothed
satellite plates.
Behind the mirrors
I like to see
Acropolis,
somewhere therein the
background
as a Beauty
like in the past.
I'll host you
to share together
what I see, be sure
I’ll invite you.
Why, me alone,should
I see
such a beauty
from this high level
I stand?
I'll call you.
The view high above
the Cross
is just exquisite.
* nova: metallic plate on the roof receiving
satellite transmissions for the TV
"RAPSANI" (excerpt), dedicated to Mama
... So, such is the
way they pass away,
our mother and the
moms of the others,
each one goes to her
bed, embracing pine needles,
a bundle of straw in
hands, a lump of tobacco,
with the oak needles
still burning the fingers,
the pan taken out of
the oven for the Sunday meal,
- open wounds from
the bitter words we said to her
at times angry, all
of us -
a bunch of oregano,
an apron full of oranges,
a single proud
pomegranate for the New Year's Day
in hand, and a candle
for the Easter feast
foreverundeletedin our memory.
Mother, stop playing
the hideout.
You are the fly that
rests on our nose
every time we wake up
Sunday afternoon, at
Rapsani.
SARAJEVO (excerpt)
.....................
because poetry is always
the bet of that one
who manages to steal
from the absurd its
cause of existence,
to disarm it, to
renderit painless for us.
Poetry is always the
final knockout, the aphasia,
the mourning, the inconsiderateness
of fate,
and it has the broken
nose of Paul Polansky.
All poets are boxers
though they’re lads
in everyday life even
if they can’t drive
or fix a lamp or nail
a nail to hook a frame
on the wall, yet they
tremble like birch leaves
when Kalashnikov blow
shots, becausethe poets
let all languages of
the world to lick them
up to the point where
death does not have
any power on them,
since death
has no bridges made
of words, the poems
do not walk over the
bridges of death...
BEFORETHEREVOLUTION
No, I’m not coming from Elefsina. From Lower
Italy.
Sandy returned from the Aegean Rally to Nisyros.
I found Yannis at 37 and he bought me a mohito.
Mihos arrived at the final stage
of his glorious mourning. Akanthos took over
the painting of the ladder’sfirst step.
X2 being faithful to his nickname
he retains the girlfriends only for two weeks.
Fotis felt bored with his face and wishes
to undergo a plastic operation. Gumas
didn’t went out of Halandri. Nikos
announced to us that the Intelligence Service
has ceased spying him through his computer.
It always happens.
Irene was chased by the furies from Argos.
Dimitris is chased by his bosses from Zara.
Hector was driven out of his house. Laskaris
never ceased to beg for loans in June, July
and August. Kostas managed to double
his profits. Spyros writes every day a new verse
in Marseilles, in Glyfada, in Olympia.
Giannis and Tasia celebratedin Rovies
fifty yearsof marriage. Mitsos was voluntarily
closed
for a month at Sinouri. Elena desided to give up
wine but changed opinionamid
her attempt.
It always happens.
Waiting for two years to be marriedGhely
returned
from Halkidiki with the doctor. Ioanna flew for
a while
from her kids and husband and went alone
in Pylos. Katerina bought a two-bedroom
apartment
on the top floor in Nea Smyrni and she is happy.
Maraki at dawn she returned from the one-stand
to coldtoilets. Lina was afraid to fetch
from Colombia a coca leaf as a souvenir
for each one of the company. Our women mixed up
with our friends and us with the women of our
friends.
Those who happened to have kids still small
they took a post to cook. It always happens.
Before the
Revolution.
CURRICULUM VITAE OF PASTAKAS
Sotirios
Pastakas (poet, translator, essayist, radio producer, novelist, experiential
writing teacher, anthologist) was born in 1954 in Larissa, where he lives. He
studied Medicine in Rome. For 30 years he worked as a psychiatrist in Athens.
He has published translations of Italian poetry, essays, short stories and 17
collections of poetry. He has been translated into 16 languages and he has read
his own poems at various international poetry festivals (San Francisco,
Sarajevo, Izmir, Rome, Naples, Siena, Cairo, Istanbul, etc.). In 2021 he was an
official guest at the 31st Medellin International Poetry Festival in
Colombia. Three of his poetry collections (Corpo a corpo, Jorge, Monte Egaleo)
are published in Italy, where he won the NordSud Award in 2016, one in the USA
(Food Line) and his personal anthology (Cuerpo a cuerpo) translated by José
Antonio Moreno Jurado this year (2021) in Spain. In 2019 he completed the
donation of his library to the Municipal Library of Rapsani, where his personal
archive will be hosted. In the fall of 2021, his book with the stories from the
exercise of his profession " Doctor Ψ (PS) among others" will be
published by Kedros Publications. He has been a member of the Writers' Society
since 1994. He was recently anointed national coordinator of the World Poetry
Movement (WPM) in Greece.
