Thơ Zhivka Baltadzhieva (Tây Ban Nha - Bulgaria) - Vũ Việt Hùng dịch từ tiếng Anh
Zhivka
Baltadzhieva (Tây
Ban Nha - Bulgaria)
Vũ Việt Hùng dịch từ tiếng Anh
Poetisa, Dra. Zhivka Baltadzhieva. Foto de Eva Davidova
Zhivka
Baltadzhieva sinh năm 1947 tại Sofia, Bulgaria. Bà là nhà thơ song ngữ Bulgaria
– Tây Ban Nha, nhà tiểu luận, dịch giả, kịch tác gia, biên tập viên, tiến sĩ
Ngữ văn. Đã xuất bản một số tập thơ: “At the End of the Green Forest” (tạm
dịch: Nơi tận cùng
chốn rừng xanh), “Fever” (tạm dịch: Cơn sốt), “GenES”, “Escape to
the Real” (tạm dịch: Thoát vào sự thật), “Sun” (tạm dịch: Mặt trời), “Never”
(tạm dịch: Không bao giờ), “Rootless (Stateless) Mythologies” (tạm dịch: Thần
thoại vô biên), “Alien Poem” (tạm dịch: Bài thơ về người ngoài hành tinh),
“Daylight” (tạm dịch: Ánh ngày), “Solar Plexus” (tạm dịch: Tia mặt trời phức
rối). Những bài thơ của bà được đưa vào những tuyển tập quan trọng của thơ
đương đại xuất bản tại Hoa Kỳ, Châu Âu, Châu Mỹ Latinh, Châu Á và Châu Phi. Bà
đã được trao Giải thưởng Nhà thơ của Thế giới khác (Poets of Other Worlds
Award) do Quỹ Thơ ca quốc tế trao tặng; Giải thưởng Thơ Châu Âu “Clemente
Rebora”; Giải thưởng quốc tế cho nhà thơ xuất sắc nhất về thơ chữ Hán; Giải
thưởng bài luận quốc tế María Zambrano. Các tác phẩm “Mother Language” (tạm
dịch: Tiếng mẹ đẻ), “Dimcho Debelianov”, “Tsvetan Zangov” của bà đã giành các
giải thưởng thơ quốc gia. Bà đã hai lần giành giải Quốc gia về Dịch thuật.
* * *
Nơi tận cùng chốn rừng xanh
Những dòng chảy nhạt nhòa
Ánh sáng và bóng tối gợi nhớ
Cảnh bên ngoài quay lại
Với ánh nhìn kinh ngạc
Đỉnh núi phương Bắc
Đỉnh núi phương Nam
Giữa những chú rắn Nam Âu và chim nhạn
Vút bay lặng lẽ
Ánh chiếu từ chúng tách rời đất mẹ
Và xúc cảm
Xoay tít gây nhiễu đỉnh cao
Trong vô tận.
* * *
Những chú chim cất tiếng
Từ năm giờ sáng
Bên khung cửa sổ
Núi đá Moncayo trỗi dậy
Phiến đá xanh
Gác chuông ngựa vía chạm đỉnh máy phát
điện gió
Chuồn chuồn hoa cúc bước đi
Đối xứng
Mọi thứ bay trong màn sương
Mọi thứ đúng chỗ của nó
* * *
Có một cánh đồng
Một cánh đồng
Tôi phải đột nhập
Không ngần ngại
Cánh đồng lặng câm chuyển động bên trong
Trong những hố sâu không vực thẳm
Không gian
Vết thương hở
Bén rễ như loài cây
Lớn lên
Trên những nhánh cây nhị thức
Phép màu - hiện thực
Bầy chim ghi nhớ
Không được trọng dụng
Lời tâm sự lặng im băng qua tồi tệ
Và điều không thể quên
Những
sợi dây ngôn từ I
Những sợi dây ngôn từ những cột nhỏ đổi
thay
Những chú kiến ăn tạp
Giữ chặt lấy giác quan và tình cảm
Những sợi xích đen
Ở đâu
Bóng đen đảo ngược băng qua gợn sóng
Những chiếc gương của sự trống rỗng
Ở đâu
Dấu ngoặc đơn của thời gian trong thời
gian
Câu thơ tuần hoàn lan truyền ánh sáng và
tưởng tượng ra bóng tối
Xuyên qua và xuyên qua
Ở đâu
Cánh con quạ - những câu thơ, mỗi lần
nhanh hơn cắt xé thế giới
Có quá nhiều sự xa xôi
Trong tiếng thổi của chiếc quạt đen
trắng
Ở đâu
Ovid
nhìn về dòng Danube
Dòng nước chậm rãi trôi không phẳng lặng
Hướng tới biển Đen - tộc người Pontic
Chỉ còn lại rất ít
Các phía bình nguyên hình quả đào bị cắt
Và lòng sông như chiếc hố chống đỡ những
điều sắp sửa
Con dao lạnh lẽo
Mọi thứ là hình dáng
Mọi thứ không hình hài
Và sự khắc nghiệt
(Rút từ tập
thơ "Nơi tận
cùng chốn rừng xanh". Dịch từ tiếng
Tây Ban Nha sang tiếng Anh: Eva Davidova và Daniel Rabal Davidov)
Poetisa, Dra. Zhivka Baltadzhieva. Foto de Eva Davidova
Zhivka Baltadzhieva
Poemas
de mi libro “Al
final del bosque verde / В края на зелената гора”
(“At the end of the green forest”). Traducidos a ingles por Eva Davidova y Daniel Rabal Davidov
* * *
at the end of the green forest
the currents fade
lights and shadows prompt
the outdoor turns around
and looks in amazement
the peaks of the North
the peaks of the South
amid asps and swallows
fly soundless
their rays part the geography
and the emotion
buzzing the spinning top
of the indefinite
Translation from Spanish by Daniel
Rabal Davidov
* * *
al final
del bosque verde
se apagan
las corrientes
luces y
sombras prontas
la
intemperie se da la vuelta
y mira
embobada
las cumbres
del Norte
las cumbres
del Sur
en medio
áspides y golondrinas
vuelan
insonoras
sus rayos
parten la geografía
y la
emoción
zumba la
peonza
de lo indefinido
* * *
в края на зелената гора
гаснат потоците
светлини и сенки бързи
хоризонтът се извръща
и гледа изгубен
върховете на Север
върховете на Юг
в пространството пепелянки и чучулиги
беззвучни се стрелкат
цепят светкавиците им географията
и чувството
бучи пумпалът
на неопределимото
Живка Балтаджиева
* * *
the birds talk
from five in the morning
in the open window
arises mount Moncayo the rocks
of Blue Stone
peaks bell towers britches wind generators
walking daisies dragonflies
in symmetry
everything flying in the mist
everything in its place
in Myself
Translation from
Spanish by Daniel Rabal Davidov
* * *
los pájaros
hablan
desde las
cinco de la madrugada
en la
ventana abierta
surge el
monte Moncayo las rocas
de Piedra
Azul
cumbres
campanarios abedules generadores eólicos
margaritas
caminantes libélulas
en simetría
todo
volando en la neblina
todo en su
sitio
en mí
* * *
птиците говорят
от пет на разсъмване
в отворения прозорец
виждам върха Монкайо Сините
камъни
виждам
била камбанарии еолови генератори
тополи
маргарити водни кончета пешеходци
в линии симетрични
всичко лети в мъглата
всичко на свойто си място
в мен
* * *
there is a field
a field
I have to breach
without doubt
muted soundless field pulsates
from within
in depths without abyss
a space
an open wound
rooted like a tree
growing
on the branches of the binomial
magic – reality
the gregarious birds of mnemonics
are resting unused
silent
confessions are crossing the terrible
and the unforgettable
Translation from
Spanish by Eva Davidova
* * *
hay
un campo
un
campo
que tendré
que penetrar
sin duda
un
campo sin sonido latiendo dentro
en la
profundidad sin abismos
un espacio
abierto
una herida
arraigada
como un árbol
creciente.
en
las ramas del binomio
magia –
realidad
los
gregarios pájaros de la mnemotecnia
descansan
omitidos
mudas
confidencias cruzan lo terrible
e imborrable
* * *
има едно поле
едно поле
в което
несъмнено ще трябва да навляза
поле беззвучно заглъхнало пулсира
отвътре
в дълбината без пропаст
пространство отворило поглед
рана
вкоренена като дръвче
растяща
а в клоните на бинома
магия-реалност
безцветните птици на техниките за запаметяване
си почиват неупотребени
неми признания кръстосват кошмарите
и незабравимото
STRINGS OF LETTERS I
strings of
letters small fickle columns
omnivorous
ants
clutching
to the sense and sentiment.
black
chains
to where
the
inverted shadows cross the ripples
the
emptiness’ mirrors
to where
a
parenthesis of time in the time
the loop of
the verse spreads light and imagines darkness-es
through and
through
to where
the crow’s
wing-verses, each time faster, are slicing the worlds
there is so
much remoteness
in the blow
of the black-and-white fans
to where
Translation from Spanish by Eva
Davidova
* * *
hileras de
letras pequeñas columnas volátiles
hormigas
omnívoras
agarradas al sentido y el
sentimiento
negras cadenas
hacia dónde
las sombras
invertidas traspasan las ondas
los espejos del vacío
hacia dónde
un paréntesis de
tiempo en el tiempo
el bucle del verso propaga luz e
imagina oscuridades
por los cuatro costados
hacia dónde
cada vez más velozmente cortan los
mundos las versoalas
de corneja
hay tanta
lejanía
en el soplo de los abanicos
negro-blancos
hacia dónde
* * *
вериги от букви миниатюрни въздушни колони
всеядни мравуняци
вкопчени в чувството и смисъла
черни вериги
накъде
обратните сенки прекосяват вълните
огледалата на празнотата
накъде
отрязък време във времето
кривата на стиха
излъчва светлина и си представя мрак
във всички посоки
накъде
все по-забързано разкрояват просторите сврачите
стихокриле
има толкова далечност
в свистенето на ветрилата черно-бели
накъде
Ovid looks at
the Danube
unsettling water slowly
flows
towards the Black Sea - the
Pontic
there is little left
the flatland at the sides
resembles a bisected
peach
and the riverbed is like the
pit the rib of the upcoming
the cold knife
everything is a form
everything formless
and inclement
Translation from Spanish by Eva Davidova
* * *
Ovidio mira el Danubio
el agua confusa fluye lenta
hacia el Mar
Negro hacia el Ponto
queda poco
la llanura de los dos lados es un melocotón
partido
y la vertiente
del río
semilla costilla
del devenir
lanceta fría
todo es forma
todo informe
e inclemente
Овидий гледа Дунава
напредва бавна водата смутна
към Черно Понтийско море
малко остава
от двете страни равнината е
праскова
сцепена по средата
и течението на реката
костилка ребро на идещо
нож студен
всичко е форма
всичко безформено
и безпощадно
Poetisa, Dra. Zhivka Baltadzhieva. Foto de Eva Davidova