Phép màu thơ ca trong “Những hạt giống của đêm và ngày” (phê bình) - Raymond P. Keen
Raymond P. Keen (Hoa Kỳ)
L. L chuyển
ngữ
Nhà thơ Raymond Keen
Phép màu thơ ca trong “Những hạt
giống của đêm và ngày”
Có phép màu thơ ca trong ấn bản đầu tiên của
“Những hạt giống của đêm và ngày/ Seeds of Night and Day” tập thơ thứ hai của
Mai Văn Phấn được dịch sang Anh ngữ. Ấn bản song ngữ này bằng Việt ngữ đi kèm
với bản dịch Anh ngữ. “Những hạt giống của đêm và ngày/ Seeds of Night and Day” là tập thơ thứ 14 của Mai Văn Phấn, và chắc chắn là một trong những tác phẩm
hay nhất của ông.
Ngay từ đầu và xuyên suốt các bài thơ, người
đọc chứng kiến ý thức con người không thể tách rời khỏi chất liệu nguyên sơ của
thiên nhiên. Trong cuộc trao đổi thâm sâu này, bản thể con người và "thiên
nhiên ngoại giới" được thống nhất trong một thi cảnh rộng mở của cái đẹp
và sự rung cảm mãnh liệt:
Nhưng khắp nơi đang bắt đầu những dòng đổ
vào ký ức, cả từ bức ảnh, trái cây, giấc mơ thành giọng nói đêm qua.
Các bài thơ trong “Những hạt giống của đêm và ngày/ Seeds of Night and Day” được chia làm ba phần: “Lưỡi cỏ”, “Trong miệng lửa” và “Tỉnh dậy trong mưa”.
Ngay cả những tựa đề của ba phần này cũng phản ánh sự "hiện tồn" liền
lạc của người và thế giới tự nhiên, là điều được thống nhất trong thơ Mai Văn
Phấn. Thực tại liền lạc này được biểu đạt đến chúng ta qua phép màu của nghệ
thuật thi ca độc đáo đến kinh ngạc, nghệ thuật tái hiện thế giới mà chúng ta
đang sống bên trong – cũng như tái hiện con người mà thế giới hiện tồn trong đó.
Trong thơ Mai Văn Phấn, mọi thứ được đưa về hiện
tiền trong một thực tại mới mẻ và sáng sủa của sự xác tín. Đây không phải là
giọng nói tỉnh khô quá thường thấy trong thơ ca phân tích của phương Tây. Đây
là thứ thơ ca tìm cách diễn tả thực tại như một toàn thể không thể chia cắt.
Trong bài “Giọng nói,” nhà thơ có
thể đang nói về thơ của chính mình, khi ông viết:
Vừa tỉnh dậy
Tôi ngỡ nghe giọng nói
Chưa biết từ đâu
Vang vọng đi đâu
Chúng ta chỉ còn cách tham gia vào cõi giới
kỳ thú của “Những hạt giống của đêm và ngày/ Seeds of Night and Day” để hân
hoan trong cách tri nhận thế giới mới mẻ này. Trong cách trải nghiệm thế giới tinh
khôi ấy, được tạo ra qua ngôn từ của Mai Văn Phấn, chúng ta hiện hữu đầy đủ
trong thế giới, và thế giới hiện hữu đầy đủ trong chúng ta:
Chẳng cần vỗ cánh
Chẳng cần bay đi
Con bồ câu và anh
Chồi lên thành lộc biếc.
Bản Anh ngữ: Nhà thơ Lê Đình Nhất-Lang
Người biên tập: Nhà thơ Susan Blanshard
Nxb. Page Addie Press (Anh Quốc)
Raymond P. Keen (Sahuarita, AZ, USA)
There is poetic magic in
"Seeds of Night and Day"
There is poetic magic in this 1st edition of
"Seeds of Night and Day," Mai Văn Phấn's second book of poetry
translated into English. This bilingual edition is in Vietnamese with English
translation. "Seeds of Night and Day" is the 14th book of poetry by
Mai Vãn Phấn, and certainly one of his best.
From the very beginning and throughout the reading of these poems, one is
presented with human consciousness as interchangeable with the raw substance of
nature. In this profound exchange, human nature and "external nature"
are unified in a poetic panorama of beauty and intensity:
"Everywhere new streams are beginning to pour into memories, taking the
photos, the fruit, the dreams, to turn everything into a voice last
night."
The poems of "Seeds of Night and Day" are divided into three parts:
"Tongues of Grass," "In the Mouth of Fire" and "Waking
Up in the Rain." Even the titles of these three divisions reflect the
seamless "being" of the human and the natural world, which is united
in the poetry of Mai Vãn Phấn. This seamless reality is rendered to us through
the magic of an amazingly original poetry that re-visions the world in which we
live - a new poetry that re-visions the human in which the world lives.
In the poetry of Mai Vãn Phấn, everything is brought to the present in a new,
shining reality of affirmation. This is not the desiccated voice so often found
in Western analytic poetry. This is poetry that attempts to express reality as
an undivided whole.
In "The Voice," the poet could be speaking of his own poetry, as he
writes:
"When waking up
I believe I hear a voice
I don't yet know from where it comes
Or goes"
We can only join in the wonder of "Seeds of Night and Day," and
celebrate this new way of understanding the world. In this new way of
experiencing the world, created through the words of Mai Vãn Phấn, we are fully
present in this world, and this world is fully present in us:
"No need to flap wings
No need to fly away
The pigeon and I
Sprout into green buds."
Raymond P. Keen - author of "Love
Poems for Cannibals"
Bìa 1 & 4 tập thơ, do Nxb. Hội Nhà văn VN tái bản, 2013
Nguồn bài viết:
http://www.amazon.com/gp/pdp/profile/A3A6CWUM6PALQB/ref=cm_cr_pr_pdp
Nguồn tập thơ Seeds of Night and Day/ Những hạt giống của
đêm và ngày:
http://www.amazon.com/gp/product/0992296439/ref=pdp_new_dp_review