EVİMİZDƏN - ИЗ НАШЕГО ДОМА (şeirlər - стихи). May Van Fan-Май Ван Фан. Azərbaycan dilinə tərcümə edən: Təranə Turan Rəhimli. Перевод на азербайджанский Тарана Туран Рагимли
May Van Fan - Май Ван Фан
Azərbaycan dilinə tərcümə
edən: Təranə Turan Rəhimli
Перевод
на азербайджанский Тарана
Туран Рагимли
Tarana Turan Rahimli dịch từ tiếng Nga sang tiếng A-déc-bai-gian
Şair, tənqidçi Təranə
Turan Rəhimli
EVİMİZDƏN
Hər şeyi mövsümünə görə
dərib yığarsan,
Qreyfrut çiçəyini payızda,
Gavalını yazda.
Biz havanın nəbziyik,
Torpağın köksündə dərin
sonsuzluq.
İsti yerlər seçərik mebel
quraşdıranda,
Masa , kətillər üçün ən
uyğun yer taparıq.
Qayğıları qoyub yemək
masasında,
Uzaqdan da toplarıq
Tarladakı tərəvəzi
çubuqla.
Gil qabdakı yemlə balıq
tutarıq.
Sevərik ayaq izlərin
Düyü küləşi boyunca,
Dərin-dərin quyuları,
Çayları, çay qollarını,
Gölməçələri, gölləri.
Evdə çox oturma,
Dolaş çay sahilini,
çölləri.
Yaşıl yarpaqların balıq
tək
Qıvrıldığı yerləri.
Təzə ananası ye dadına
bax,
Ya da şirin portağalı.
Hərdən şirəsi də düşsün
Qoy qəhvəyi torpağa.
ИЗ НАШЕГО ДОМА
Вы подбираете вещи по сезонам,
букет цветов грейпфрута к осени
сливы к весне
Мы же, пульс воздуха, глубокая бездна на
груди почвы
выбираем теплые места для установки мебели
скромные места для наших столов и стульев
Мы оставляем свои заботы за обеденным
столом
палочками собираем овощи с поля когда вдали
рыба клюет на приманку внутри нашего
глиняного горшка
Мы любим следы вдоль рисовой стерни
глубокие колодцы, ручьи и реки, пруды и
лужи
Не сиди в комнате слишком долго
выйти в поле, на берег реки
где зеленые листья извиваются как рыбы
Попробуй живой ананас или сладкий апельсин
позволь соку упасть на коричневую почву.
(Перевод с английского на русский Дмитрия Бураго)
TỪ NHÀ MÌNH
Em gom mùa nào thức ấy
chùm hoa bưởi mùa thu
trái mận mùa xuân
Mình là mạch khí, vực sâu, ngực đất
chọn nơi ấm áp kê giường tủ
nơi thoáng đãng đặt bàn ghế
Cùng cố ý, vô tình đi lại
buông âu lo ngồi vào bàn ăn
gắp cọng rau từ cánh đồng xa tít
con cá cắn câu
trong niêu đất kho nhừ
Thương lắm dấu
chân gốc rạ
giếng sâu, sông
ngòi, ao chuôm
Đừng ngồi trong
phòng lâu quá
ra cánh đồng, ra
bờ sông
nơi rau xanh, cá
quẫy
Cắn miếng dứa
thơm, múi cam ngọt
từng
giọt rớt xuống đất nâu.
M.V.P
Dr.
Təranə Turan Rəhimli
Şair,
tənqidçi, ədəbiyyatşünas, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü (1999),
filologiya üzrə fəlsəfə doktoru (2004), dosent (2011).
Təranə
Yusif qızı Rəhimli 1970-ci il fevralın 20-də Bakı şəhərində ziyalı ailəsində
anadan olmuşdur. Bakı şəhər 48 saylı orta məktəbində və Bərdə şəhər 1 saylı
orta məktəbində orta təhsil almışdır (1976-1986). O, 1990-cü ildə Azərbaycan
Dövlət Pedaqoji Universitetinin Filologiya fakültəsinə daxil olmuşdur.
Universitetdə təhsil aldığı illərdə ADPU-nun mətbu orqanı "Gənc
müəllim" qəzetində müxbir və ədəbi işçi kimi fəaliyyət göstərmişdir .
1995-ci ildə universiteti bitirdikdən sonra həmin qəzetin məsul katibi və baş
redaktoru vəzifələrində çalışmışdır. O, 1997-ci ildən "Kamal Talıbzadənin
yaradıcılığı" mövzusunda namizədlik dissertasiyası üzərində işləməyə başlamış,
2004-cü ildə dissertasiyasını bitirərək müdafiə etmiş və elmlər namizədi adını
almışdır. Təranə Yusif qızı Rəhimli 1989-cu ildən Azərbaycan Dövlət Pedaqoji
Universitetində işləyir. O, burada əvvəlcə laborant, baş laborant, sonra
universitetin "Gənc müəllim" qəzetində ədəbi işçi, məsul katib, baş
redaktor, daha sonra müəllim, baş müəllim, dosent vəzifəsi tutmuşdur. İlk şeir
və məqalələri 1987-ci ildən çap olunmağa başlamışdır. Təranə Yusif qızı
Rəhimlinin yaradıcı fəaliyyəti elmi, bədii və publisistik istiqamətləri əhatə
edir. Hələ tələbəlik illərində onun «Qar çiçəyi», «Addımlar» ədəbi
birliklərinin yaradılmasında, «Addımlar» poeziya almanaxının nəşrində xüsusi
rolu olmuşdur. Dövrü mətbuatda bədii, elmi, publisist yazıları ilə 1987-ci
ildən çıxış etməyə başlayan T.Rəhimli Azərbaycan Aşıqlar Birliyinin /poeziya
şöbəsi üzrə/ (1992), Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin (1994), Dünya Gənc Türk
Yazarlar Birliyinin (1998), Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin (1999) üzvü kimi
respublikanın mötəbər ədəbi, elmi tədbirlərində Azərbaycan gəncliyini ləyaqətlə
təmsil etmişdir. O, 1997-ci ildə prezident iqamətgahında ölkə başçısı Heydər
Əliyevin gənc yazıçılarla görüşünün iştirakçısı olmuş, Azərbaycan Yazıçılarının
X Qurultayına, Azərbaycan Qadınlar Qurultayına nümayəndə seçilmiş, bu
tədbirlərdə onun məruzə və çıxışları maraqla qarşılanmışdır. O, 10-dan artıq
elmi, bədii və publisistik kitabın redaktoru, ön söz müəllifi və rəyçisi
olmuşdur. T.Rəhimli görkəmli ədəbiyyatşünas, akademik Kamal Talıbzadənin elmi
fəaliyyətinə həsr olunmuş «Böyük nəslin layiqli yadigarı» (2002) adlı
monoqrafiyanın, «Dərdin pıçıltısı» adlı şeirlər kitabının (2007), «Ədəbiyyat və
tənqidin yaradıcılıq problemləri» adlı dərs vəsaitinin (2008), “Sənə yazmadığım
şeir” (Türkiyə/Ankara, 2013), “Sevgimdən tanıyacaqlar” (Türkiyə/İzmir, 2013)
şeir kitablarının , "Azəbaycan nəsri və tənqid" (2017)
monoqrafiyasının, 100-dən artıq elmi-nəzəri məqalənin, 200-dək oçerk, esse və
publisist yazının müəllifidir. Mətbuat orqanlarında 1993-ci ildən əmək fəaliyyətinə
başlayan T.Rəhimli «Gənc müəllim» qəzetinin məsul katibi, baş redaktoru
(1993-2006), «Zaman» qəzetinin məsul katibi (1996-1997), «Azərbaycan
mübarizləri» qəzetinin baş redaktoru (1999), «Təhsil problemləri» qəzetinin
redaktoru (2007-2008) olmuşdur. Onun yaxın vaxtlarda yazıb tamamladığı
«1960-1970-ci illər Azərbaycan nəsri ədəbi tənqiddə» mövzusunda doktorluq
dissertasiyası uğurla müzakirə edilmişdir. Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi və
nəzəriyyəsi, türk xalqları ədəbiyyatı, Müasir Azərbaycan ədəbiyyatı və tənqidi,
ədəbi əlaqələr sahələri üzrə tədqiqatları vardır.
T.Rəhimli
ADPU-nun filologiya fakültəsinin magistratura və bakalavr pillələrində müxtəlif
fənlərdən – Azərbaycan ədəbi tənqidinin tarixi, Qərb ölkələri ədəbiyyatı, Şərqi
Slavyan xalqları ədəbiyyatı, Müasir Azərbaycan ədəbiyyatından mühazirələr
aparır. O, tələbə-gənclərin elmi işə marağının artması yönümündə də təbliğati
işlər görür, onların Tələbə Elmi Cəmiyyətinin xətti ilə elmi tədbirlərdə təmsil
olunmasına köməklik göstərir, hazırladıqları məruzə və tezislərə elmi rəhbər
qayğısını əsirgəmir.
T.Rəhimlinin
elmi potensialı onun daha ciddi tədqiqatlar üzərində işləməsinə şərait yaradır.
O, Batı Trakya türkləri ədəbiyyatının, Azərbaycan ədəbi tənqidinin və bədii
nəsrinin müxtəlif problemlərinə dair tədqiqatlar üzərində səylə işləyir, həmin
məsələləri işıqlandıran elmi məqalələrini müntəzəm olaraq dövrü mətbuat
orqanlarında nəşr etdirir. T.Rəhimlinin ədəbi-elmi fəaliyyəti haqqında
ədəbiyyatımızın bir sıra görkəmli nümayəndələri – akademik Kamal Talıbzadə, xalq
şairi Hüseyn Arif, Nüsrət Kəsəmənli, Oqtay Rza, Akif Səməd, Cavad Cavadlı,
professorlar Himalay Qasımov, Abbas Hacıyev, Əzizxan Tanrıverdi, Təyyar
Salamoğlu, Fəyyaz Sağlam, ədəbiyyatşünas Vasif Novruzov və b. yüksək fikir və
rəylərini bildirmiş, onun yaradıcılığına dair müxtəlif mətbuat orqanlarında
məqalələr dərc etdirmişlər.
Tiến sĩ Tarana Turan Rahimli
Nhà thơ Tarana Turan Rahimli sinh ngày 20/02/1970 tại Baku trong một gia
đình trí thức. Bà đồng thời là nhà văn, nhà báo, dịch giả, nhà phê bình
văn học, phó giáo sư- tiến sĩ văn học người A-déc-bai-gian. Bà là thành viên
của Đại diện tổ chức Văn học quốc tế tại Thổ Nhĩ Kỳ, A-déc-bai-gian,
Philippine, Ca-dắc-xtan, Ý, Oman, Bỉ, Hoa Kỳ. Chủ tịch Hội Văn học thế giới của
Đại học Sư phạm A-déc-bai-gian. Tác giả của 7 cuốn sách và hơn 400 bài báo. Bà
là chủ biên của 20 cuốn sách chuyên khảo. Các tác phẩm của bà đã được xuất bản
tại hơn 30 quốc gia. Thơ của Tarana Turan Rahimli đã được ấn hành tại
A-déc-bai-gian, Anh, Ý, Tây Ban Nha, Mỹ, Đức, Bỉ, Chi-lê, Trung Quốc, Ô-man,
Thổ Nhĩ Kỳ, Nga, Ru-ma-ni, Ấn Độ, Bồ Đào Nha, Ả Rập Saudi, Ukraina,
Ca-dắc-xtan, Serbia, U-zơ-bê-ki-xtan, Cư-rơ-gư-dơ-xtan, Macedonia, Mexico,
Morocco, Kosovo, Bosnia và Herzegovina, Nhật Bản, Vê-nê-du-ê-la và tại các quốc
gia khác. Từ năm 1992, Tarana Turan Rahimli là thành viên Hiệp hội thơ Ashugs
của A-déc-bai-gian, thành viên Hiệp hội các nhà văn A-déc-bai-gian (1994),
thành viên của Hiệp hội các nhà văn trẻ Thổ Nhĩ Kỳ thế giới (1998), thành viên
Hiệp hội các nhà văn A-déc-bai-gian (1999), thành viên của tổ chức văn học danh
dự ở Thổ Nhĩ Kỳ Cyprus Balkans – thuộc tổ chức Văn học Thổ Nhĩ Kỳ Á-Âu (2007).
Một số bài nghiên cứu văn học của bà đã được đăng tải trên các báo khoa học và
văn học của A-déc-bai-gian, Thổ Nhĩ Kỳ, Nga, Hy Lạp, Đức, U-zơ-bê-ki-xtan. Bà
có hai cuốn sách được xuất bản tại Thổ Nhĩ Kỳ: “They will recognize me from my
love” (“Từ tình yêu họ sẽ nhận ra tôi” – NXB İzmir, 2013), “The poem that I
didn’t write to you” (“Bài thơ tôi không viết cho anh” – NXB Ankara, 2013). Một
số cuốn sách tiêu biểu của bà được bạn đọc yêu thích như, tập thơ “The Whisper
of Grief” (“Lời thì thầm của nỗi buồn” – NXB ADPU, Baku, 2007), sách giáo khoa
có tiêu đề “The creative problems of
literature and literary critic” (“Những vấn đề sáng tạo của văn học và phê bình
văn học” - NXB “Châu Âu”, Baku, 2009), cuốn sách khoa học có tựa đề “From the
literature to eternity” (“Từ văn học đến vĩnh hằng” – NXB YSEQ, Baku, 2015).
Năm 2017, cuốn sách chuyên khảo “The Azerbaijani prose and criticism” (“Văn xuôi
và phê bình văn học của A-déc-bai-gian” – NXB Khoa học và Giáo dục, Baku, 2017)
của Tarana đã được trao bằng danh dự của Hiệp hội các nhà văn A-déc-bai-gian.
Năm 2018, bà tiếp tục xuất bản cuốn sách “Purple Clouds - translations from
world poetry” (“Mây tím - bản dịch thơ thế giới” - NXB ADPU, Baku, 2018).
(Lược dịch từ Wikipedia)
Vẻ đẹp A-déc-bai-gian