The moon in the “hidden face flower” - Vầng trăng trong “hoa giấu mặt” (essay - tiểu luận) - Ramesh Chandra Mukhopadhyaya, translated by Pham Van Binh
The moon in the “hidden face flower”
Ts. Ramesh Chandra
Mukhopadhyaya
Giáo sư Pornpen Hantrakool
Dịch giả Phạm Văn Bình
By Ramesh Chandra Mukhopadhyaya
(From Calcutta, India)
The imagery of the moon roughly appears ten
times in the book of poems "hidden face
flower" eight times in Noi Dung
and twice in Con mắt nghiêng.
In A Flower the moon spreads fragrance to quicken the birth of a flower
next morning. There is synaesthesia. The flower spreads fragrance while the
Moon gives light. Ii is the eye that enjoys the moon. It is the nose that feels
the existence of a fragrant flower. But when one sense modality is felt
perceived or described in terms of another, it is a case of
synaesthesia. But this is not all. The moon is the mind or imagination that
broods on the nocturnal or darkness so that it is manifest in the shape of
flowers alight in day time. This could be interpreted in many ways. On one
level whatever is manifest in the world of eye and ear springs from the
unplumbed depths of the mind. It speaks of an aesthetics. A piece of poetry is
manifest in the external world, But mind and imagination toils throughout
the night unseen to bring about the poem in broad day light. May be the flower
or the poem might stand for the morning sun.
In the poem To be Aware the poet sets out in
the night to gather moonlight. But it is scattered away by a tree. Hence he has
nothing else to garner. This defines a poet. He is a person with whom neither
gold nor silver but moonlight or the abundance of imagination is the only
wealth. And to gather the wealth the poet keeps awake in the night when
the rest of the world go to sleep.
The moon weaves a sedge mat. The poet
can hear the sound of sedge mat weaving in a moon lit river. What could be the
mat but a matrix of words or poetry.? (Return to the Village)
The moon or the mind of the poet is ever
tranquil even in the face of storms or natural or man made calamities. The moon
is the silent witness of the upheavals in the physical world.
Tea is the plant that sprang from the clair
voyant eyes of Bhagavan Bodhidharma. The moon reflected on the river or
poetic fancies reflected on the minds of readers could function as a cup of tea
that gives fresh vigour.
Let the weevils do whatever they can the
harvests of human civilization is not foredoomed to be destroyed Because the
poetic imagination or the moon steadily drops down. The pure consciousness is
descending upon that will destroy all evil.
The moon stands for enlightenment. It manifests only in a Buddha. When people
find it their shadows or the inner self bow down before the poet or the
Enlightened One.
The moons shadow or reflection does not delude.It does not forge any decoy to
attract objects of hunting. One wonders what does the fishing hook of
poetic imagination seek to retrieve in the shadow of the purer mind!
The moon is the symbol of compassion
for all things great and small. The more the grass is withered the more the
moon is brighter to charge the withered grasses with fresh vitality.
The poet however finds a cloud covering the
moon. It seems to close the eyes of poetic imagination That is, on the surface,
the book of poems entitled hidden face flower comes to its omega. But is not
the cloud alight with the moonlight though the moon is hidden from the eye?
Are not the readers illuminated when the perusal of the book is over?
Thus the recurrent imagery of the moon in Mai
Văn Phấn's poems weave a particular strand of the sedge mat that is hidden face
of flower.
Translated by Phạm Văn Bình
Bản dịch của Phạm Văn Bình
Tranh
dân gian Ấn Độ
Vầng trăng trong “hoa giấu mặt”
Ramesh
Chandra Mukhopadhyaya
(Từ
Calcutta, Ấn Độ)
Hình tượng vầng trăng hiện ra sáng trong đến
mười lần trong tập thơ “hoa giấu mặt” : tám lần trong Nội dung và hai lần trong Con
mắt nghiêng.
Trong bài “Hoa”, vầng trăng tỏa hương thơm để
thôi thúc sự đản sinh của một bông hoa vào sáng ngày hôm sau. Đây là tâm thức
đôi. Bông hoa tỏa hương thơm trong khi vầng trăng tỏa ánh sáng. Đó chính là con
mắt hân thưởng vầng trăng. Đó là khứu giác cảm nhận sự tồn tại của một bông hoa
đang khoe hương sắc. Nhưng khi một phương thức cảm nhận được nhận thức hay được
miêu tả dưới dạng thức của một phương thức cảm nhận khác thì đó đã là một cảnh
giới tâm thức đôi rồi. Nhưng không chỉ có thế. Vầng trăng là tâm thức hay khả
năng sáng tạo minh tưởng về bóng đêm hoặc sự tăm tối khiến cho nó hiển lộ trong
hình hài một bông hoa ngời sáng trong ánh ngày. Điều này có thể được hiểu bằng
nhiều cách thức. Ở trong một tầng ngữ nghĩa, bất kì điều gì được hiển lộ trong
thế giới của thị giác và thính giác sẽ phát sinh từ những chiều sâu không thể
đo lường được trong thức hải. Nó đề cập đến phạm trù mĩ học. Một bài thơ được
hiển lộ trong một thế giới bên ngoài, nhưng tâm thức và khả năng sáng tạo thì
tân tân khổ khổ suốt cả đêm không ai nhìn thấy để sáng tạo nên một bài thơ được
hiển lộ trong ánh ngày rộng mở. Có thể bông hoa kia hay bài thơ này đại diện
cho vầng mặt trời trong buổi ban mai.
Trong bài thơ “Tỉnh”, nhà thơ bước ra thế
giới bên ngoài trong đêm tối để thu lượm ánh trăng. Nhưng ánh trăng lại bị một
tán cây làm cho tan vỡ. Vì thế mà nhà thơ chẳng còn gì để mà thu lượm cả.
Điều này định nghĩa chức danh của một nhà
thơ. Nhà thơ là một con người không phải bạc vàng mà chính là ánh trăng hay sự
phong phú của trí tưởng tượng mới được coi là tài sản của mình. Và để thu lượm
thứ tài sản này, nhà thơ giữ cho mình tỉnh thức trong đêm khi phần còn lại của
thế giới này đã đi vào giấc ngủ.
Vầng trăng dệt nên một chiếc chiếu cói. Nhà
thơ có thể nghe thấy tiếng dệt chiếu trong một dòng sông thấm đẫm ánh trăng.
Chiếc chiếu có thể là thứ gì nếu không phải là một ma trận của ngôn từ hay còn
gọi là thi ca? (Về làng)
Vầng trăng hay thức hải của nhà thơ luôn luôn
tĩnh lặng ngay cả khi đối mặt với những cơn bão hoặc những thảm họa tự nhiên hay
nhân tạo. Vầng trăng là chứng nhân thầm lặng của những thăng trầm trong cõi đời
nhuốm mùi vật chất này.
Trà là loài cây có cội nguồn từ đôi mắt thông
tuệ của Đấng Bồ Đề Lạt Ma Bhagavan(*) thuộc phái Thiền tu. Vầng trăng được phản chiếu trên
dòng sông hay là sự say đắm thi ca được phản chiếu trong thức hải của bạn đọc
có thể gây hưng phấn như một chén trà mang đến cho con người ta một nguồn sinh
lực mới.
Chúng ta hãy để cho những con côn trùng làm
những gì mà chúng có thể khi những vụ mùa thuộc nền văn minh của con người
không bị kết tội để mang đi phá hủy. Bởi vì sự tưởng tượng của thi ca hay vầng
trăng vẫn cứ đều đều phủ xuống. Sự minh ngộ đang hàng lâm nơi đó sẽ tiêu hủy
tất cả những điều ô trọc trên đời.
Vầng trăng đại diện cho sự khai sáng. Nó chỉ hiển lộ ở trong tâm một vị Phật.
Khi con người phát hiện ra nó, bóng dáng của họ hay bản thể bên trong họ phải
cúi đầu trước nhà thơ hay còn gọi là Người được khai sáng.
Bóng trăng hay là sự phản chiếu của nó không đánh lừa ai cả. Nó không tạo ra
bất kì con chim mồi nào để thu hút những vật săn. Người ta tự hỏi rằng chiếc
lưỡi câu của trí tưởng tượng thi ca kiếm tìm điều gì để mang về trong cái bóng
của một bản tâm tinh khiết hơn !
Vầng trăng là biểu tượng của lòng trắc ẩn đối
với muôn loài, lớn lao lẫn nhỏ bé. Cỏ càng héo tàn, ánh trăng càng rực rỡ để
mang đến cho những cây cỏ héo tàn kia một nguồn sinh lực mới.
Mặc dù vậy, nhà thơ vẫn phát hiện ra một đám
mây đang che phủ vầng trăng. Dường như nó muốn bịt kín đôi mắt thuộc về trí
tưởng tượng của thi ca. Đó là, trên bề nổi, tập thơ mang tựa đề “hoa giấu mặt”
đã đi đến cái đích cuối cùng của nó. Nhưng chẳng phải đám mây vẫn được chiếu
sáng rực rỡ bởi ánh trăng kia dù cho vầng trăng có bị che khuất khỏi tầm mắt đó
sao? Chẳng phải bạn đọc đã được soi sáng tâm linh sau khi đọc xong tập thơ này
đó sao?
Vì lẽ đó, hình tượng vầng trăng hiển lộ thường
xuyên trong các bài thơ của Nhà thơ Mai Văn Phấn đã dệt nên một cái tao riêng
biệt trong “tấm chiếu thơ” - đó là “hoa giấu mặt”.
________
(*) Bhagavan: Tiếng Phạn: भगवान् là một biệt danh của Chúa hay Thiên Chúa
trong truyền thống của Ấn Độ giáo. Từ này, trong một số giáo phái được coi là
một danh hiệu cao quý cho một thủ lĩnh tinh thần
Bhagvan Krishna
Bìa tập thơ “hoa giấu mặt - hidden face flower - บุษบาซ่อนหน้า"
xuất bản tại Thái Lan,
2014, của Nhà in Sun
Packaging (2014) Co., Ltd