Thơ Oleg Ananyev (Cộng hòa Belarus) - Nguyễn Hồ Thái dịch từ tiếng Nga
Oleg
Ananyev (Cộng hòa Belarus)
Nguyễn
Hồ Thái dịch từ
tiếng Nga
Nhà
thơ Oleg Ananyev
Nhà thơ Ananyev Oleg Valentinovich, sinh ngày 12/9/1955,
tại thị trấn Mordovo, vùng Tambov (Nga). Sống tại thành phố Gomel (thành
phố lớn thứ hai của Belarus) từ năm 1957. Ông tốt nghiệp khoa Ngữ
văn, trường đại học tổng hợp Francysk Skaryna, Gomel. Oleg Ananyev từng là nhà
thiết kế đồ họa, người đề xướng trong Hội Tri thức Belarus, giáo viên văn hóa
nghệ thuật, mỹ thuật thế giới, giám đốc phòng trưng bày nghệ thuật của BSH, phó
giám đốc Thư viện khu vực Gomel. Ông là hội viên Hội Nhà văn Belarus, Hội Nghệ
sĩ Belarus, Liên đoàn Nhà văn và Nghệ sĩ quốc tế; đồng thời là nhà phê bình nghệ
thuật, nhà văn, nhà báo, nhà viết kịch, nhà sử học địa phương. Oleg Ananyev là
tác giả của một số tập thơ, người khởi xướng và tuyển chọn cuốn sách "Исповедь
в красках" (tạm dịch: “Lời thú nhận trong màu sắc”, gồm 86 chương viết về
các nghệ sĩ ở thành phố Gomel), "Золотые купола" (tạm dịch:
"Những mái vòm vàng". Viết về các nhà thờ ở Gomel); người khởi xướng
và đồng tác giả dự án văn học nghệ thuật của Thư viện khu vực Gomel nhân kỷ
niệm 70 năm Chiến thắng vĩ đại "Живая память моей семьи" (tạm dịch: “Ký
ức sống động của gia đình tôi”), đồng tác giả của tuyển tập vở kịch "Последователи
Макаёнка" (tạm dịch: “Những người theo dõi Makayonka”). Đạt giải trong hơn
10 cuộc thi văn học ở các hạng mục “thơ” và “văn xuôi” (trong đó có hai lần
mang tên Kirill Turovsky – “báo chí”). Ông đã được Bộ Văn hóa Cộng hòa Belarus
trao tặng Huy hiệu Danh dự “Vì những đóng góp cho sự phát triển văn hóa Belarus”.
Biểu tượng
Những vần thơ dâng Mẹ
Tiếng
đàn Accordion tuổi trẻ -
Giống
như ngọn lửa hoa cà
U
sầu và tâm nguyện đã xa...
Khêu
gợi con bao nhiêu nỗi nhớ,
Nhanh
lên, nhanh lên vào cỗ xe đó –
Đến
ngay nơi quả chuông đang reo;
Cho
con lên chuyến tàu tăng tốc,
Thanh
lọc con tinh khiết thiên đường.
Nỗi
buồn này không thể nguôi quên...
Khoảng
cách sẽ nuôi con bằng ánh mắt
Chim
chóc và người uống nước bầu trời,
Đâu
là ngã tư của nhiều số phận...
Khu
vườn lặng im bỗng nhiên xào xạc -
Vui
vẻ như đang ôm cô nàng Tomboy*.
Cây
lá che ngay mái tóc bạc của tôi
Cả
vỏ cây và vòm xanh xáo động.
Tôi
lại hóa trẻ thơ chân trần bé bỏng -
Tha
thẩn trong khu vườn dạo chơi
Hương
táo chín la đà thơ mộng
Thơm
như mùi vạt áo của mẹ tôi...
* Nhân vật trong phim hoạt hình cùng tên “Tomboy” của đạo
diễn Pháp Céline Sciamma. ND
Ngôi đền trí tuệ
Tôi
bước vào thế kỷ thứ hai,
Thời
đại này qua thời đại khác,
Vững
niềm tin, cuộc đời phó thác
Như
tuyết trắng phủ trên ngôi đền,
Tôi
không dám nâng cao ước muốn
Lên
cột mốc, tới những vì sao
Tôi
không muốn để mình lạc lối
Nơi
thế gian ta ở cùng nhau.
Những
cột mốc dẫn tới khoảng cách:
Có
niềm vui và những nỗi buồn
Mỗi
dấu chân như từng trang sách
Cho
cuộc đời thêm ý nghĩa hơn.
Qua
chông gai dẫu bao bi kịch,
Để
tan băng, sưởi ấm tâm hồn,
Mọi
nẻo dẫn đến ngôi đền Trí Tuệ -
Đã
thân quen từ thuở đầu đời.
Niềm
vinh quang hiển lộ trong tôi
Sông
ngầm chảy và đại dương réo gọi,
Ngọn
đuốc sáng không lụi trong bóng tối,
Ngôi
đền linh thiêng trên mảnh đất quê hương!
Những bài thơ
Số
phận con người là con đường khúc khuỷu
Để
yêu tin.
Đôi
khi lang thang trong góc tối im lìm
Thật
rầu rĩ.
Cảm
nhận được những vì sao có mang hương vị
Thế
rồi sao
Mưa
rơi vào trái tim - như thể
Vào
chính nơi bí ẩn xôn xao.
Rồi
bạn nhẹ nhàng ôm lấy ngọn cỏ
Như
ôm một người bạn quen thân.
Bỗng
thấy như nỗi buồn mong manh
Hóa
thân thương như người chị gái.
Bạn
sẽ nhận ra nhân tình thế thái
Đều
ân cần, gần gũi liên quan.
Như
đồng rúp trao đổi dễ dàng
Hay
đồng zloty Ba Lan đặt cược?
Mọi
câu hỏi đều đặt bày phía trước
Để
mọi người cân nhắc, nâng lên.
Qua
thời gian hạnh phúc lâu bền
Cầu
mong bạn tự tin mong ước.
*
* *
Cây
sồi tỏa bóng xuống vườn...
Dường
như dáng mẹ thân thương bên nhà.
Cô
đơn yên lặng tan nhòa,
Mẹ
thành ánh sáng bao la gọi về...
Tuổi
thơ của mẹ đã nghe
Từ
trong nguồn cội câu thề nước non
Trần
gian đau khổ vẫn còn
Nương
nhờ Thiên Chúa giữ tròn đức tin.
Mẹ
Maria tỏa ánh nhìn
Ngày
đêm thanh lọc trăm nghìn điều sai
Nhân
gian qua những đêm dài
Ánh
sao dẫn tới ban mai huy hoàng
Khóc-cười
lòng mẹ đa mang
Vượt
qua hiểm ác muôn vàn điêu linh
Ở
nơi con biết phận mình
Qua
giông tố được tái sinh phượng hoàng.
* * *
Dệt
từ cảm xúc mong manh
Gom
bao chờ đợi mới thành mùa xuân,
Ngoại
ô giấc mộng quây quần
Bao
nhiêu bí mật dự phần hân hoan
Ôm
nhau trong giấc mơ vàng,
Mặt
trời, đồng cỏ, mơ màng dòng sông...
Nào
quên hoa thắm trên đồng
Tiếng
chim vẫy gọi ngóng trông người về…
Lối
xưa bóng nắng còn hoe
Thiên
đường năm ngoái có nghe đôi lần?
Hoàng
hôn cám dỗ dự phần
Rễ
cây dương xỉ lần khân phận mình.
Chòm
sao ham muốn làm thinh
Trong
mơ có nhận ra mình hôm qua...
Gặp
nhau ở ngã tư xưa
Màn
sương mờ tỏ lưa thưa bóng mình.
*
* *
Dòng
sông tan chảy dâng đầy,
Nước
đọng thành vũng soi cây thì thầm...
Ước
gì che kín mùa xuân,
Bao
khu vườn tược quây quần lá hoa?
Giấc
xuân xào xạc la đà,
Bóng
mây phiền nhiễu bay qua mặt hồ
Đức
Mẹ áo trắng hiện ra,
Như
ngọn nến sáng chói lòa ban mai.
Gió
xuân cất tiếng ngân dài,
Ước
mơ nâng sức trẻ trai phi thường
Hồn
ta quy tụ muôn phương.
Sáng
trong lồng ngực thiên đường tình yêu.
* * *
Thời
đại sấm sét
Bạn
khác biệt khi nào?
Im
lặng, vâng lời, không tì vết?
Trong
hoài nghi bài viết,
Trên
tấm bảng nhô ra
Trong
số những người không gương mẫu.
Lẽ
nào bạn lại là người xấu.
Thẩm
phán của bạn là ai?
Hoặc
những người không thích nắng mai
Trong
sự tàn phá của lòng tốt
Con
quạ đang bay lòng vòng,
Ai
cảm thấy buồn khi không có tiền vàng?
Nhưng
rỉ sét không tàn phá được Vẻ đẹp:
Thời
gian trôi, ánh sáng không bao giờ tắt,
Sức
mạnh phi thường - đức tin khát vọng.
Cho
những ai đang yêu đương mong ngóng
Những
câu chuyện xa xôi -
Nhiệm
tích Xưng Tội
Là
nghi thức muôn đời.
* * *
Sự
thù hận vô nghĩa
Con
đường thật đáng ngại và đầy đe dọa -
Bóng
ma xám xịt những cuộc chiến vẫn đang rình rập.
Hãy
để khu vườn của lý trí
Tô
màu cho thế giới vào lúc bình minh -
Trong
màu hi vọng, niềm tin không thể tắt!
Qua
những mái nhà
Thâm
nhập - lời thì thầm của các vì sao
Và
ánh sáng - soi tới đáy giếng tâm linh.
Ngay
khi bạn có thể nghe thấy:
Âm
thanh của trái tim lặng lẽ và giản đơn,
Bài
hát trong huyết quản vọng về trung tâm.
Giữa
rừng thẳm và dòng sông,
Giữa
mùa đông và mùa hè cay đắng -
Nhà
thờ Polesie* –
Một
thành trì của niềm tin và hi vọng.
Là
lá bùa chính yếu,
Ánh
sáng tuôn chảy từ tâm hồn
Phía
cội nguồn dân tộc Belarus -
Nhìn
chằm chằm về hướng sao Kim!
* Nhà thờ Polesie để vinh danh Thánh Tikhon, Thượng phụ
Moscow và toàn Nga. ND
* * *
Lúc
đó tôi hơn một tuổi...
Tên
phát xít - kẻ bày trò,
Hắn
tung tôi lên không khí
Rồi
chìa ra một lưỡi lê.
Bỗng
đâu một con chim trắng -
Người
mẹ nhanh nhẹn của tôi
Lao
tới đẩy tên phát xít
Cứu
tôi, thần chết kề nơi
Không
đâu, chuyện này bạn ơi
Tôi
chỉ thấy trong giấc mộng,
Như
vang khắp cả hành tinh
"Mẹ
đây!" Tiếng con chi hét...
Thức
dậy, tiếng hét còn vang
Lặng
im với nhiều dấu hỏi...
Hình
bóng mẹ tôi dịu dàng
Bừng
sáng trên bức tường tối...
Giấc
mơ lạ lùng thúc hối:
Cầu
mong tôi không ở trong
Mẹ
tôi sống trong ký ức,
Tôi
luôn thấy mẹ trong lòng
Nhịp
đập, một dòng máu đỏ,
Ánh
sáng ấm áp trong tim...
Tóc
bạc - không! - Con chim trắng
Bay
khắp hành tinh đi tìm!
ОЛЕГ АНАНЬЕВ
Ананьев Олег
Валентинович
Родился 12.09.1955
года в г.п. Мордово Тамбовской области (Россия). В Гомеле проживает с 1957
года. Окончил Гомельский госуниверситет им. Франциска Скорины, филолог. Работал
художником-оформителем, референтом в Обществе «Знание», учителем мировой
художественной культуры, изобразительного искусства, директром художественной
галереи БСХ, заместителем директора Гомельской областной библиотеки. Член Союза
писателей Беларуси, Белорусского союза художников, Международного союза
писателей и мастеров искусств. Искусствовед, поэт, прозаик, публицист,
драматург, краевед. Автор нескольких поэтических сборников, инициатор и автор
издания книг (при поддержке властей) «Исповедь в красках» (86 именных глав о
гомельских художниках), «Золотые купола» (о храмах Гомеля); инициатор и соавтор
литературно-художественного проекта Гомельской областной библиотеки к 70-летию
Великой Победы «Живая память моей семьи», соавтор сборника пьес «Последователи
Макаёнка». Лауреат более 10-ти литературных конкурсов в номинациях «поэзия»,
«проза» (в т. ч. дважды – имени Кирилла Туровского – «публицистика»). Удостоен
Почётного нагрудного знака Министерства культуры Республики Беларусь «За вклад
в развитие культуры Беларуси».
ИКОНА
Цикл стихв
посвящается Матери
Певучей юности
гармонь –
Как тот сиреневый
огонь
Сердечной,
давнишней истомы…
Вновь ностальгией я
влекомый,
Скорей, скорее – в
тот вагон –
Туда, где
колокольный звон;
Умчит меня желанный
поезд,
Где чистотой небес
омоюсь.
Неутолимая печаль…
Глаза мои накормит
даль,
Где пьют из неба
птицы, люди,
Где перекрестки
многих судеб…
Зашелестит
притихший сад –
Он с сорванцом
обняться рад.
Укроют вмиг мои
седины
И крона, и коры
морщины.
Я, как младенец,
снова гол –
И в лоно сада – как
в подол:
Так пахнут яблоками
сладко
Подола маминого
складки…
МУДРОСТИ ХРАМ
Я вступил во второй
уже век,
Из одной эпохи – в
другую,
Уже лёг на виски
белый снег,
Уже вера крепка,
жизнь иную
Не хочу пожелать,
вознести
В ранг созвездия:
вехи златые
Не давали мне
сбиться с пути,
И они всегда рядом,
земные.
Верстовые столбы
ведут вдаль:
Книг прочитанных
вереницы.
То улыбку несут, то
печаль
Благодатные их
страницы.
Через тернии
жизненных драм,
Чтоб оттаять, душою
согреться,
Все пути ведут в
Мудрости храм –
Он знаком нам всем
с раннего детства.
Славен будет,
открывший во мне
И моря, и подземные
реки,
Светоч лет,
негасимый во мгле,
Храм души родной
библиотеки!
ВЕРШЫ
Судьба
человеческая – каменистый путь
К вере.
Иногда
блуждаешь в тёмных закутках
Неверья.
То
чувствуешь созвездий вкус,
А потом
Дождь
льётся в сердце – будто так,
Втайне.
То
обнимаешь нежно траву
Роднёю.
То вдруг
считаешь хилую скорбь
Сестрою.
Всё
стремишься смысл распознать
Забот.
Ты грош,
который легко сломать,
Иль злотый?
Все вопросы
в высь, в простор
Взняты.
Чтобы
непрестанный был твой путь,
Упорный.
* * *
Бросает дуб
кружевную тень…
Кажется,
что мать прмсела у дома.
В её руках
растаял одинокий день,
Зажцвёл
огонёк свечи... Икона...
Она с
младенчества осеняет судьбу,
Ведёт,
ведёт к родному порогу.
Я в долгу
за бесчисленность слёз,
За то, что
часто был за пазухой у Бога.
Мадонны
взор мне не позабыть –
Мамин –
укоризненный, очищающий.
В жизненном
море смог я быстро плыть
Под звездой
путеводной, рассветной.
Мамин дом –
и смех, и плач, и храм,
Что крылья
подарил, чтоб взмыть над злом.
Я ощутил,
что только там
Могу, как
феникс, возрождаться.
* * *
Сотканные
из хрупких чувств
В начале
долгожданной весны
Мечты на
окраине распутий
Пробуждают
тайные сны.
Обнимаем мы
во снах всё вокруг –
Солнце,
речку и пойменный луг…
Не забыть
нам цветастое поле,
Птичий
взмах обнимающих рук…
Только
можно ль в былое вернуться?
В тот
малиновый прошлогодний рай?
Но вновь в
сумерках бередит соблазн:
Цветок-папоротник
в судьбе найди.
В созвездии
негасимых желаний
Свои мечты
смогли мы узнать…
Снова на
перепутье давних свиданий
Силуэты
наши мерцают.
* * *
Льются
полноводные талые реки,
Высыхают в
лужах остатки воды…
Где найти
весною целебные лекарства,
Чтобы
зашлись в цветах дремлющие сады?
Страшно сон
дрожащий шорохом нарушить,
Грезы синим
облачком над водой плывут…
Предстает
мадонна в белом одеяньи,
Свечой
полупрозрачной в утренней мгле.
Весенние
призраки – эхо молодости,
То, что не
сбылось, сияет в сумрачных снах.
Кто-то
соединил нашу душу на небесах.
Снова
любовь юношеская мерцает в груди.
* * *
Век
грозовой,
Когда
другим ты был?
Молчаливым,
послушным, безупречным?
На
письменах циничных,
На торчащем
табло
Ты снова в
числе грязных, не образцовых.
Ты снова
уродлив.
А судьи
твои кто?
Не те ли,
кому с солнцем не уютно?
В руинах
доброты
Кружится
воронье,
Кому без
золота и денег мутно.
Но не
погубит ржавчина Красоту:
Свет не
погаснет, пройдет время,
Есть
неземная мощь – стремление к вере.
Для тех,
кто любит,
Бессмертное
сказание –
Святая
исповедь, как седая сага.
* * *
Бессмысленной
вражды
Зловещ и грозен
след –
Грядущих войн
маячит призрак серый.
Пусть разума сады
Окрасят мир в
рассвет –
В цвета надежды,
негасимой веры!
Сквозь черепицу
крыш
Проникнут – шёпот звёзд
И свет – до дна
душевного колодца.
Лишь только ты
услышь:
Звук сердца тих и
прост,
И в русле вен о
главном песня льётся.
Среди лесов и рек,
Средь горьких зим и
лет –
Полесский храм –
Оплот надежды,
веры.
Как главный оберег,
Души струится свет
Над Белой Русью –
Зоркаю Венерой!
* * *
Мне было чуть
больше года…
Фашист тот, видать,
шутник,
Швырнул меня до
небосвода
И выставил острый
штык.
Рванулась, толкнула
фрица,
Успела у смерти
отнять
В тот миг
поседевшая птица –
Моя быстрокрылая
мать.
Да нет же, историю
эту
Лишь только во сне
увидал,
Но помню: на всю
планету
Я «ма-ма!» тогда
прокричал…
Проснулся, а эхо
всё длилось
В разорванной той
тишине…
И мамино фото
светилось
Иконой на тёмной
стене…
А сон этот вовсе не
странный:
Пусть не был я в
адском огне,
Но память в крови
моей мамы,
А значит – она и во
мне
Пульсирует, ало
струится,
Храня в сердце свет
и тепло…
Седая – нет! –
белая птица
Над миром вздымает
крыло!