Mai Văn Phấn
Ký họa của Nguyễn Tùng Lâm
Sinh 1955, tại Kim Sơn - tỉnh Ninh Bình, hiện sống và sáng tác tại thành phố Hải Phòng. Đã xuất bản 19 cuốn sách tại Việt Nam và 34 cuốn ở nước ngoài, gồm các tập thơ, sách phê bình và tiểu luận, sách dịch. Thơ của ông được dịch sang hơn 40 ngôn ngữ.
SÁCH XUẤT BẢN TRONG NƯỚC:
•
“Giọt nắng” (thơ, Hội Văn Nghệ Hải Phòng, 1992);
•
“Gọi xanh” (thơ, NXB Hội Nhà văn, 1995);
•
“Cầu nguyện ban mai” (thơ, NXB Hải Phòng, 1997);
•
“Nghi lễ nhận tên” (thơ, NXB Hải Phòng, 1999);
•
“Người cùng thời” (trường ca, NXB Hải Phòng, 1999);
•
“Vách nước” (thơ, NXB Hải Phòng, 2003);
•
“Hôm sau” (thơ, NXB Hội Nhà văn, 2009);
•
“và đột nhiên gió thổi” (thơ, NXB Văn học, 2009);
•
“Bầu trời không mái che” (thơ, NXB Hội Nhà văn, 2010);
•
“Thơ tuyển Mai Văn Phấn”. NXB Hội Nhà văn, 2011;
• “hoa giấu mặt” (thơ, NXB Hội Nhà văn, 2012);
•
“Bầu trời không mái che” / “Firmament Without Roof Cover” (thơ song ngữ Việt-Anh.
NXB Hội Nhà văn tái bản lần hai, 2012). Dịch giả: Trần Nghi Hoàng. Biên tập: Frederick
Turner (Hoa Kỳ);
•
“Vừa sinh ra ở đó” (thơ, NXB Hội Nhà văn, 2013);
•
“Bầu trời không mái che” (thơ song ngữ Việt-Pháp. Tái bản lần thứ 4, bổ sung
bản Pháp ngữ “A Ciel Ouvert”. Dịch giả: Bùi Thị Hoàng Anh và Jean-Michel
Maulpoix (Pháp). NXB Hội Nhà văn, 2013);
•
“Zanore në vesë / Những nguyên âm trong sương sớm” (thơ song ngữ Việt-An-ba-ni.
NXB Hội Nhà văn tái bản lần hai bổ sung bản Việt ngữ, 2014);
•
“The Selected Poems of Mai Văn Phấn” (thơ tuyển tiếng Anh. NXB Hội Nhà văn,
2015);
•
“thả” (thơ, NXB Hội Nhà văn, 2015);
•
“Không gian khác” (phê bình, tiểu luận. NXB Hội Nhà văn, 2016);
•
"Lặng yên cho nước chảy" (thơ, NXB Hội Nhà văn và Công ty Sách Nhã
Nam, 2018);
•
"Thời tái chế" (trường ca, NXB Hội Nhà văn, 2018);
•
"Thời tái chế / Era of Junk" (trường ca song ngữ Việt-Anh. NXB Hội Nhà văn và Nhà sách Tao Đàn tái bản
lần hai, 2019);
• “Nhịp điệu vẽ lối đi” (phê bình, tiểu luận.
NXB Hội Nhà văn, 2024).
(Tác
giả không viết hoa tiêu đề 3 tập thơ: "và đột nhiên gió thổi",
"hoa giấu mặt", "thả")
SÁCH XUẤT BẢN NƯỚC NGOÀI:
•
“Firmament Without Roof Cover” ("Bầu trời không mái che", thơ Anh
ngữ. NXB Page Addie Press, Anh quốc, 2010).
Dịch giả: Trần Nghi Hoàng. Biên tập: Frederick Turner (Hoa Kỳ);
•
“Những hạt giống của đêm và ngày / Seeds of Night and Day” (thơ song ngữ Việt-Anh.
NXB Page Addie Press, Anh quốc; 2013). Dịch giả: Lê Đình Nhất-Lang. Biên tập: Susan
Blanshard (Anh quốc);
•
“Buông tay cho trời rạng / Out of the Dark” (thơ song ngữ Việt-Anh. NXB Page
Addie Press, Anh quốc; 2013). Dịch giả: Nguyễn Tiến Văn. Biên tập: Susan
Blanshard (Anh quốc);
•
“Zanore në vesë” (“Những nguyên âm trong sương sớm”, thơ tiếng An-ba-ni. NXB
Botimet M&B của An-ba-ni, 2014). Dịch giả: Gjekë Marinaj (Hoa Kỳ /
An-ba-ni);
•
“Ra vườn chùa xem cắt cỏ / Grass Cutting in a Temple Garden” (thơ song ngữ Việt-Anh.
NXB Page Addie Press of United Kingdom, Australia, 2014). Dịch giả: Lê Đình
Nhất-Lang. Biên tập: Susan Blanshard (Anh quốc);
•
“Bầu trời không mái che / A Ciel Ouvert” (thơ song ngữ Việt-Pháp. NXB Page
Addie Press, Anh quốc, 2014);
•
“บุษบาซ่อนหน้า / hidden
face flower / hoa giấu mặt” (thơ 3 ngôn ngữ Việt-Thái Lan-Anh. NXB Artist's
House, Thái Lan, 2014). Dịch giả: Pornpen Hantrakool (Thái Lan);
•
“Yên Tử Dağının Çiçeği” (“Bông hoa Yên Tử” (thơ tiếng Thổ Nhĩ Kỳ. NXB Şiirden
Yayincilik, Thổ Nhĩ Kỳ, 2015). Dịch giả: Müesser Yeniay (Thổ Nhĩ Kỳ);
•
“आलाप प्रतिलाप” (“Âm vọng của Aalap”. Thơ tiếng Hin-đi. NXB
Kritya, Ấn Độ, 2016). Dịch giả: Rati Saxena (Ấn Độ);
•
“Два крыла / Đôi cánh”. Thơ song ngữ Việt-Nga. NXB “Нонпарелъ”, Мax-cơ-va,
2016. Dịch giả: Elizaveta Kozdoba và Svetlana Glazunova (Nga);
•
"Варијације у кишнојноћи" ("Biến tấu đêm mưa". Thơ tiếng
Serbia. NXB Алма, Београд, Cộng hòa Serbia, 2017). Dịch giả: Milutin Đuričković,
Milica Miljkovic và Jelena Radulovic (Serbia);
•
“Echoes from the Spiral Galaxy” ("Âm vọng từ thiên hà hình xoắn". Thơ
tiếng Anh. NXB Mundus Artium Press, Hoa Kỳ, 2017). Dịch giả: Hồ Liễu. Biên tập:
Susan Blanshard (Anh quốc);
•
“Höstens hastighet” (“Nhịp mùa thu”. Thơ tiếng Thụy Điển. NXB Tranan, Thụy
Điển, 2017). Dịch giả: Erik Bergkvist và Maja Thrane;
•
“সত্যের সন্ধানে” (“Nơi
kiếm tìm chân lý”. Thơ tiếng Bengali, Ấn Độ). NXB Underground Literature,
Kolkata, 2018. Dịch giả: Mousumi Ghosh (Ấn Độ);
•
대양의 쌍둥이 (“Sinh đôi trong đại dương”. Thơ tiếng
Hàn, in chung với nhà thơ 고형렬 / Ko Hyung-Ryul). NXB 시와
표현 (Poetry & Expression) của Hàn Quốc,
2018. Dịch giả: Bae Yang Soo (Hàn Quốc);
•
حيث تتسع السماء (“Nơi trời rộng”).
Thơ tiếng Ả-Rập. NXB Alfarasha, Cô-oét, 2019. Dịch giả: Raed Anis Al-Jishi (Ả
rập Xê út);
•
«Время утиля / Thời tái chế». Trường ca song ngữ Nga-Việt. NXB Центр
духовного возрождения Черноземного края, Vô-rô-nhét, Nga, 2020. Dịch giả: Anna Popova. Biên tập: Galina
Umyvakina & Anastasia Streletskaya;
•
«Ära des Mülls / Era of Junk» ("Thời tái chế"). Trường ca song ngữ
Đức-Anh. NXB Shaker Media, Đức, 2020. Dịch giả: Elvira Kujović;
•
“Қабоҳат даври” (“Thời đại vô cảm”. Thơ tiếng U-zơ-bêk. NXB Янги аср авлоди,
2020). Dịch giả: Maruf Tashpulatov, A'zam Obidov, Go'zal Begim, Zulkhumor
Orifjonova, Mirzahid Muzaffar;
•
“Kapanahunan ng Basura” (“Thời tái chế”). Thơ tiếng Phi-líp-pin. NXB University of
the Philippines Institute of Creative Writing và The Freelipiniana Online
Library xuất bản, 2020. Dịch giả: Eden Soriano Trinidad;
•
“재 처 리 시 대” (“Thời tái chế”). Thơ song ngữ Hàn-Việt.
NXB 이도훈 (Dohun), 2020. Dịch giả: Ahn,
Kyong-hwan;
•
“और उड़ चला मन पांखी” (“Và trái tim bay đi”). Thơ tiếng Hin-đi.
NXB Notion Press, Ấn Độ, 2020. Dịch giả: Neetta Porwal (Ấn Độ);
•
„Новогодишно капење„ (“Tắm đầu năm”) của Mai Văn Phấn in chung với „Зачуден
барут„ (“Thuốc súng hoang mang”) của
Raed Anis Al-Yishi. Thơ tiếng Macedonia. NXB Center of Culture "Aco
Karamanov" Radovish, 2020. Dịch giả: Daniela Andonovska-Trajkovska;
•
“लाल आत्माएं” (“Những linh hồn thẫm đỏ”). Thơ tiếng
Hin-đi. NXB Hind Yugm, Ấn Độ, 2021. Dịch
giả: Neetta Porwal (Ấn Độ);
•
“Ойнинг туғилган куни” (“Ngày sinh của mặt trăng”). Thơ tiếng U-zơ-bêk. NXB
Arjumand Media, 2021). Dịch giả: Maruf Tashpulatov, Mansur Jumaev, A'zam
Obidov, Go'zal Begim, Zulkhumor Orifjonova, Mirzahid Muzaffar;
• "Улетел на
рассвете" ("Bay đi lúc bình minh"). Thơ tiếng Nga. NXB "Четыре" (Saint Petersburg, Nga), 2021. Dịch
giả: Svetlana Savitskaya, Anna Popova, Dmitry Burago, Elizaveta Kozdoba,
Svetlana Glazunova;
•
"Skrottid" (“Thời tái chế”). Thơ tiếng Thụy Điển. NXB Tranan, Thụy
Điển, 2022. Dịch giả: Tobias Theander. Biên tập: Erik Bergkvist;
•
"Gün doğarkən" (“Mặt trời mọc”). Thơ tiếng Azerbaijan. NXB Bakı,
Azerbaijan, 2022. Dịch giả: Afaq Şixli. Biên tập: Əkbər Qoşali;
•
"Одлетео у свитање" ("Bay đi lúc bình minh"). Thơ tiếng
Serbia. NXB "Центар за културу Врачар" Cộng hòa Serbia, 2024. Dịch
giả: Valentina Novković;
•
“Esto dijo una cabra” ("Lời con dê"). Thơ 3 câu tiếng Tây Ban Nha. NXB
"La Garúa Poesía", Tây Ban Nha, 2024. Dịch giả: Phạm Long Quận (1963
- 2019). Biên tập: Víctor Rodríguez Núñez (Hoa Kỳ - Cuba);
•
“Esto dijo una cabra” ("Lời con dê"). Tuyển thơ tiếng Tây Ban Nha. NXB
BUAP (Benemérita Universidad Autónoma de Puebla, Mê-hi-cô, 2024. Dịch giả: Phạm
Long Quận (1963 - 2019). Biên tập: Víctor Rodríguez Núñez (Hoa Kỳ - Cuba);
• "Where the Lava Flows" ("Nơi
nham thạch chảy qua"). Thơ tiếng Anh, in chung cùng nhà thơ Sourav Sarkar
(Ấn Độ). NXB "Independently published" Ấn Độ, 2024.
SÁCH DỊCH:
• «Если в дороге...
дождь... / Nếu trên đường… mưa…». Thơ song ngữ Nga-Việt của Svetlana
Savitskaya. Mai Văn Phấn dịch từ tiếng Nga sang tiếng Việt. NXB Học viện N.E.
Zhukovsky, Мax-cơ-va, 2021;
•
«Назови имя Бога / Xưng danh Thiên Chúa». Tiểu thuyết song ngữ Nga-Việt của
Svetlana Savitskaya. Mai Văn Phấn dịch từ tiếng Nga sang tiếng Việt. NXB Học
viện N.E. Zhukovsky, Мax-cơ-va, 2023;
•
"Giải mã sự dịu dàng". Thơ của Valentina Novković (Cộng hòa Serbia).
Mai Văn Phấn dịch từ tiếng Nga sang tiếng Việt. NXB Hội Nhà văn, 2024.
12/2012,
tập thơ “Firmament Without Roof Cover” trở thành 1 trong 100 tập thơ bán chạy
nhất của Amazon. 6/2014, 3 tập thơ vào top 10 trong 100 tập thơ châu Á bán chạy
nhất trên Amazon, gồm: 2 tập thơ song ngữ Việt-Anh (“Ra vườn chùa xem cắt cỏ /
Grass Cutting in a Temple Garden”; “Những hạt giống của đêm và ngày / Seeds of
Night and Day”) và 1 tập thơ song ngữ Việt-Pháp (“Bầu trời không mái che / A
Ciel Ouvert”).
GIẢI THƯỞNG:
Đoạt
một số giải thưởng Văn học Việt Nam và quốc tế, trong đó:
•
Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam năm 2010 (cho tập thơ "Bầu trời không mái
che");
•
Giải Văn học Cikada của Vương quốc Thụy Điển năm 2017;
•
Giải thưởng của Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Hoàng gia Cộng hòa Serbia
năm 2019;
•
Giải thưởng của Hiệp hội Dịch giả văn học Cộng hòa Montenegro năm 2020;
•
Giải thưởng Aco Karamanov của Cộng hòa Bắc Macedonia năm 2020;
•
Giải nhất Lễ hội Sáng tạo quốc tế “Đồng hành vào thế kỷ 21” của Cộng hòa
Bun-ga-ri năm 2020;
•
Huy chương Ali-Shir Navai’I của Hội Liên hiệp các Nhà văn & Sử gia năm nước
cộng hòa Trung Á năm 2021;
•
Giải thưởng Văn học Quốc tế Sahitto (Cộng hòa Nhân dân Băng-la-đét) năm 2021;
•
Giải thưởng báo Kitob Dunyosi của Cộng hòa U-zơ-bê-ki-xtan năm 2021;
•
Danh hiệu "Hiệp sĩ vàng" của Diễn đàn Văn học quốc tế Slavơ năm 2022;
•
Giải thưởng quốc tế "Tập thơ của năm"
tại Bác Ngao (Trung Quốc) năm 2022 (cho tập thơ "Улетел на
рассвете");
•
Giải thưởng cuộc thi thơ quốc tế "Trái tim tôi ở trên núi" mang tên
nhà văn William Saroyan, Cộng hòa Armenia, năm 2022;
•
Giải thưởng mang tên nhà thơ Frederick Turner của NXB Mundus Artium Press (Hoa
Kỳ) năm 2023;
•
Giải thưởng cuộc thi thơ quốc tế "Nesvizh, tôi dâng tặng Người..."
của Belarus năm 2023;
•
Năm lần Giải thưởng văn học "Cây
bút vàng nước Nga", 2019, 2010, 2021, 2022 và 2023.
SÁCH THAM KHẢO:
-
"Thơ Mai Văn Phấn và Đồng Đức Bốn, khác biệt và thành công". Tiểu
luận của nhiều tác giả. NXB Hội Nhà văn, 2015;
-
"Mai Văn Phấn và Hành trình thơ vào cõi khác". Chuyên luận của Ngô Hương
Giang và Nguyễn Thanh Tâm. NXB Hội Nhà văn, 2015;
-
“Giải mã hoa giấu mặt / Decoding the Hidden Face Flower”. Bình chú của Ramesh
Chandra Mukhopadhyaya, Ấn Độ. Sách song ngữ Việt-Anh. NXB Hội Nhà văn, 2015. Phạm
Văn Bình dịch từ bản tiếng Anh.
-
"Tĩnh lặng / Silence". Thơ Mai Văn Phấn. Bình chú của Ramesh Chandra
Mukhopadhyaya, Ấn Độ. Dịch giả: Nhat-Lang Le (Lê Đình Nhất-Lang), Susan
Blanshard, Dominique de Miscault, Phạm Minh Đăng, Takya Đỗ. Sách in ba ngôn
ngữ: Việt, Anh và Pháp ngữ. NXB Hội Nhà văn, 2018.
BA TẬP THƠ VÀO TOP 10 TRONG 100 TẬP THƠ CHÂU Á BÁN CHẠY NHẤT AMAZON
"Grass Cutting in a Temple Garden" vị trí thứ 2, "Seeds of Night and Day" thứ 3 và "A Ciel Ouvert" thứ 5
"Grass Cutting in a Temple Garden" vị trí thứ 1, "Seeds of Night and Day" thứ 2 và "A Ciel Ouvert" thứ 4. Ảnh chụp lúc 16g15 ngày 17/6/2014
"Grass Cutting in a Temple Garden" vị trí thứ 2, "Seeds of Night and Day" thứ 3 và "A Ciel Ouvert" thứ 5
"Grass Cutting in a Temple Garden" vị trí thứ 1, "Seeds of Night and Day" thứ 2 và "A Ciel Ouvert" thứ 4. Ảnh chụp lúc 16g15 ngày 17/6/2014
Ảnh chụp lúc 19g07 ngày 18/6/2014